 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1991/240
K: 1991/343
T: 05.06.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki "tahliye davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 8.2.1990 gün ve 1071-77 sayılı kararın incelenmesi davalı tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 6.Hukuk Dairesinin 9.10.1990 gün ve 11459-11963 sayılı ilamı;
(.. Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkilinin kiralanana kendi kullanımı için ihtiyacı olduğunu bu durumda noter aracılığı ile çektiği ihtarla davalıya bildirdiğini buna rağmen tahliye etmediğini bildirerek işbu davayı ikame etmiştir. Davalı ihtiyaç iddiasının samimi olmadığını asıl amacın kirayı artırmak olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. Davacının halen kendisine ait bir yerde oturduğu ihtilafsızdır. Kiralananın davacının oturmakta olduğu yere nazaran üstün vasıflı olduğu keşifle saptanmıştır. Davacı dava dilekçesinde kiralanana geçmek nedenini bildirmemiş ise de tanıkları oturduğu yerin gecekondu olduğunu dar geldiğini bildirmişlerdir. Davacının halen oturduğu yer ile kiralananda mukayeseli keşif yapılmış, keşiften sonraki 8.2.1990 tarihli oturumda davacı vekili davacının oturduğu evi mukaveledeki şartlarla davalıya teklif etmiş, davalı vekili de kiralananın da daha üstün vasıfta olduğunu aylık 300.000 TL. etmeyeceğini bildirmiştir. Dava dilekçesinde kiralananın aylık kirası 55.000 TL olarak gösterilmiştir. Davalı vekili davacının halen oturmakta olduğu evin aylık 300.000 etmeyeceğini bildirmiştir. Mahkeme davalının bu beyanına karşı davacı vekilinin diyeceğini sormamıştır. Öncelikle halen davacının oturmakta olduğu evi davalıya aylık kaç liraya teklif ettiğinin sorulması bu teklif davalı tarafça kabul edilmediği takdirde kiralanan ve davacının oturduğu evinde kira tesbiti yönünden mukayeseli keşif yapılarak davacının halen oturmakta olduğu evin aylık kira parasının saptanması ve diğer delillerle birlikte değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken noksan tahkikatla yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Dava ihtiyaç sebebine dayalı kiralananın boşaltılması isteğine ilişkindir. Bu nedenle açılan boşaltma davalarında ihtiyaç iddiasının gerçek ve samimi olduğunu inandırıcı delillerle kanıtlanması gerekir. Bunun dışında ayrıca kiralayanın, kiralananı boşaltması karşılığı kiracısına oturabileceği bir konut bulmak, ya da kendi çıkacağı yeri teklif etme yükümlülüğü yoktur.
Olayda, kiralayan davacı, kendisine ait 60 metrekare miktarındaki gecekonduda oturmakta, boşaltılmasını istediği kiralananı ise 90 metrekare yüzölçümünde üç oda bir salondan müteşekkil kaloriferli bir apartman dairesidir.
Çevre, sağlık ve sosyal gereksinmeleri karşılama yönünden de, davacının halen oturduğu gecekondu türündeki tek katlı basit binasına oranla çok daha üstün nitelikte bulunduğu keşfen saptanmıştır.
Gerçekten 6570 sayılı gayrimenkul kiraları hakkındaki kanun özü itibariyle sosyal amaçlıdır. Bu niteliği gereğide ekonomik yönden daha güçsüz olan kiracıyı, kiralayana karşı koruma eğilimini taşımaktadır. Ancak, temel hak ve hürriyetlerden olan mülk edinme hakkının özünü zedelemekten çekinilmesi gereğinin de gözardı edilmemesi icap eder. O itibarla her olayda uyuşmazlık kendisine özgü koşulları içerisinde 6570 sayılı kanun ile güdülen amaç ve mülkiyetin kullanılması hakkı ile bir denkleştirmeye tabi tutularak çözüme ulaşılmalıdır. Somut olayda, tartışmasız olan olgular karşısında davacı kiralayanın artık kiralanana olan ihtiyaç iddiasının doğal görülerek samimi ve gerçek bulunduğunun kabulü gerekir.
Bu itibarla, mahkemece, mevcut delillerin değerlendirilmesi suretiyle davanın kabul edilmesi doğrudur.
O halde, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle (ONANMASINA), aşağıda dökümü yazılı 1800 lira temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına, 5.6.1991 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.