Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1990/146
K: 1990/248
T: 11.04.1990

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
DAVA : Taraflar arasındaki "itirazın kaldırılması ve tahliye" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Elmalı İcra Tekik Merci)nce davanın reddine dair verilen 8.3.1988 gün ve 1987/34-1988/5 sayılı kararın incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 20.12.1988 gün ve 4279-15776 sayılı ilamı ile; (..Borçlu sadece alacaklılardan Göksel ile kendi arasında kira aktinin varlığını kabul ederek ödediğinden bahisle itirazda bulunmuştur. Yazılı bir kira akdi mevcut olmadığına ve hukuki ilişki inkar edildiğine göre Göksel dışındakı alacaklılar yönünden itirazın kaldırılması isteğinin reddine karar verilmesi yerinde görülmüştür.
Göksel ile ilgili temyiz itirazına gelince; borçlu takip talepnamesinde yer alan, 1.10.1982-1.9.1985 arası kira bedeli tutarını ödediğine dair herhangi bir yazılı belge sunmamıştır. Daha sonraki aylara ait kira paralarının banka şubesine yatırılması ve bu paraların adı geçen alacaklı tarafından ihtirazi kayıt dermeyen edilmeden alınması, daha önceki döneme ait karar paralarının ödendiğine karine teşkil etmez. Zira, alacaklı tarafından imzalanarak verilmiş bir makbuzdan bahsedilemeyeceğine göre, BK.nun 88. maddesinin uygulanması söz konusu olamaz. Merciin aksine düşüncesinde isabet yoktur. O halde, tahliye kararı verilmek üzere merci kararı bozulmalıdır..) gerekcesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Temyiz eden: Davacılar vekili.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
 
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunlarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, HGK'nun 12.2.1986 gün ve 1984/6-735 E, 1986/114 K. sayılı kararında da vurgulandığı üzere, BK.nun 88 maddesi hükmünce borcu ödeyen borçlu, bir makbuz veya borcun tamamı tediye edilmiş ise senedin geri verilmesini veya iptalini istemek hakkını haizdir. Alacaklı tarafından borçluya veya ifada bulunan üçüncü kişiye verilen makbuz ifanın vuku bulduğunu belirten bir delildir. Yasa koyucu kira borcu gibi belirli zamanlarda ödenmesi gereken borçlarda verilen makbuzun doğuracağı hukuki sonuçlar konusunda özel bir düzenleme getirerek 88. maddesinde "faizden veya kira bedeli gibi muayyen zamanlarda ödenmesi lazım gelen sair borçlardan ihtirazi bir kayıt dermeyan etmeksizin bir taksit için makbuz veren alacaklının ondan evvelki taksitleride tahsil etmiş sayılacağını" hükme bağlamıştır. Kira borçları ilke olarak düzenli aralarla ödenen borçlardan olup, önceki devreye taalluk eden borç ödenmeden sonraki döneme ilişkin makbuz verilemiyeceği hayatın olağan akışına uygun düşen bir davranıştır. Yine belirtmek gerekirki Banka, alacaklı olmadığı gibi alacaklının temsilciside değildir. Bu itibarla tevdi yerine veya bir banka hesabına yapılan kira parası ödemelerinde  belge tediyenin vuku bulduğunu gösterir bir delil sayılırsa da, bu belge alacaklının iradesi yerine geçerek BK.nun 88. maddesi açısından borçlu yararına hukuki sonuçlar doğuramaz. Alacaklının tevdi yerinden veya bankadan parayı alırken ihtirazi kayıt dermeyen etmemiş bulunması halinde dahi sonuç değişmez. Bu nedenle Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
 
SONUÇ : Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, birinci görüşmede gerekli çoğunluk sağlanamadığından, 11.4.1990 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
 
KARŞI OY YAZISI
İtiraz edene borçlu Tahsin Turgut gerek icra müdürlüğüne yaptığı itiraz dilekçesinde ve gerekse icra tetkik merciindeki savunmasında itirazın kaldırılmasını isteyen kiralayana borçlu olmadığını savunmuştur. Borçlu bu savunmasını ispat için bankaya ödemeler yaptığını ve bir süre de elden kira parasını tediye ettiğini açıklamıştır.
Her ne kadar icra tetkik merciinde ödemelerin yazılı delillerle ispat edilmesi gerekmekte ise de, bu somut olayda kim neyi ispat etmelidir. İtiraz konusu olayda kiralayanın beş yıl gibi uzun bir zaman kira bedelini almadığını kabul, yaşamın olağan akışına aykırıdır. Öyleyse, ispat külfetinin kiracıda değil, kiralayanda olması gerekşr. Bir an için aksi düşünce benimsense bile, kiracı iki yıldan fazla bir süre kira bedelini bankaya kiralayan adına ve kiralayanda hiçbir ön koşul öne sürmeden her ay kira bedelini almıştır. BK.nun 88 inci maddesinde öngörülen makbuz kavramı dar biçimde yorumlanamaz. Alacaklı kiralayanın iki yılı aşkın bir süre kira bedelini bankadan alması ve bankaya karşı belge  vermesinin makbuz niteliğinde sayılması kanımızca BK.nun 88 inci maddesine aykırı değildir.
Yukarıda açıklanan nedenler ve somut olayın özelliği de gözönünde tutulduğunda, borçlu kiracının, takip konusu kira bedelini ödediği anlaşıldığından, itirazın kaldırılması ve tahliye davasının reddine ilişkin tetkik mercii kararı doğru olduğundan çoğunluğun bozma gerekçesine katılmıyorum.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Suçlar] Dolandırıcılık mı hukuki ihtilaf mı 
  • 25.04.2024 13:09
  • [Alacak tahsil] Vekalet sözleşmesinde zamanaşımı süresi başlangıcı 
  • 23.04.2024 00:24
  • [Mirasçılık] Abilerim babamı sokağa atıyor. Dedem tapuyu abilerimin üzerine yapmış. 
  • 22.04.2024 06:30
  • [Boşanma davaları] Vasi ataması hk. 
  • 18.04.2024 09:43
  • Beraat sonrası yurtdışı çıkış yasağı kaldırma sorunu 
  • 16.04.2024 15:18


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini