 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1989/8-49
K: 1989/176
T: 15.3.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TESCİL DAVASI
- HAZİNE İLE BELEDİYE ARASINDAKİ MÜLKİYET UYUŞMAZLIĞININ MECBURİ TAHKİME GİDİLMESİ VE HAKEM KARARIYLA UYUŞMAZLIĞIN ÇÖZÜLMESİ
743/m.639
DAVA VE KARAR : Taraflar arasındaki "tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kığı Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 7.4.1980 gün ve 133-54 sayılı kararın incelenmesi davalı Hazine tarafından istenilmesi üzerine, ( ...Belediye tarafından dava konusu taşınmazın Medeni Kanun'un 639. maddesi hükmüne göre, tescili için dava açılmış, ancak bu davaya Hazine tarafından karşı konulmuştur. Şu durumda, taraflar arasında mülkiyet uyuşmazlığı mevcut bulunmaktdır. Tarafların sıfatlarına göre, mülkiyet uyuşmazlığının öncelikle 3533 sayılı Yasa hükümlerine göre, hakem marifetiyle halledilmesi ve ondan sonra tescil talebi hakkında mahkemece bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece yapılacak iş, mülkiyet ihtilafının halli için mecburi tahkime gidildiği takdirde tescil davasını, hakemdeki davanın sonucuna ertelemek ve mülkiyet uyuşmazlığının tahkim yoluyla çözümlenmesinden sonra bu dava hakkında bir karar vermekten ibarettir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Taşınmazın mülkiyetine ilişkin uyuşmazlığın çözümü tarafların sıfatı itibariyle 3533 sayılı Yasa uyarınca hakeme aittir. Hakem mülkiyet uyuşmazlığını çözümlemekle görevli olup sadece tescile karar veremez. Bu nedenlerle mahkemece, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi Usul ve Yasa'ya aykırıdır. Direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.'nun 429. maddesi gereğince ( BOZULMASINA ), oyçokluğu ile karar verildi.
Karşı Oy Yazısı:
İstek zilyetliğe dayanan tapuya tescil davasına ilişkin olup, M.K.'nun 639 uncu maddesi uyarınca anlaşmazlığın çözümü mahkemeye aittir. Anılan madde kapsamına giren, tescil hükmünü mutlaka mahkemece verilmesi gereken bu çeşit anlaşmazlıkların "mecburi tahkim" usulünü düzenleyen 3533 Sayılı Kanun kapsamı dışında kaldığı açıktır. Anılan özel yasa gereği, 4 üncü madde kapsamına giren anlaşmazlıklar hakkında verilecek hakem kararına karşı itiraz edilebilir, itiraz sonucunu gösteren karar ise kesindir.
Halbuki, M.K.'nun 639 uncu maddeye giren anlaşmazlığı çözen mahkeme hükmüne karşı temyiz yolu açıktır. Tarafların sıfatı elverse dahi, tescil davasında mülkiyete ve öze ilişkin esas konu, mahkemenin elinden alınıp bir "ön mesele" halinde hakem aracılığı ile halledileceği düşünülemez. Diğer bir anlatımla, tescil kararını verecek mahkeme, kanun yolları açık olmak kaydı ile esasa ilişkin mülkiyet anlaşmazlığını da usul ve kanun hükümleri dairesinde sonuca bağlayacaktır. İki ayrı konu haline getirilip, bir bölümünü hakeme gönderme caiz değildir. Mahkeme tasdik makamı haline getiremez.
Kaldı ki, olayda davalı Hazine kanuni hasım olup, Hazine vekili davaya itirazı bulunmadığına dair beyanını tutanağa geçirmek suretiyle imzalamıştır.
Davacı belediye ile Hazine arasında hal bekleyen mülkiyet ihtilafda bahse konu edilemez.
Açıkladığımız gerekçe ile çoğunluğun bozma yolunda oluşan görüşüne katılmıyoruz, hüküm onanmalıdır.
4. Hukuk Dairesi Başkanı Turgut Uygur
12. Hukuk Dairesi Üyesi Y.Semih Öktemer