Taraflar arasındaki "ecrimisil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Beykoz Sulh Hukuk Mahkemesi`nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 10.3.1988 gün ve 1987/690 E. 1988/90 K. sayılı kararın incelenmesi davacı Hazine vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi`nin 20.12.1988 gün ve 1988/5136-10757 sayılı kararı; ( ... Davada, 25.12.1979 - 1.01.1984 tarihleri arasındaki süre içinde haksız işgal nedeniyle ecrimisil istenmiş olup mahkemece, 17.12.1984 tarihli tapu tahsis belgesine bağlanan 400 metrekarelik yer dışında kalan taşınmaz bölümü için ecrimisile hükmedilmiştir.

2981 Sayılı Kanun`un 3291 sayılı Kanunla değişik 9. maddesinin ( b ) bendi hükmüne göre Hazine, belediye, İl Özel İdarelerine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğü`nce idare edilen arsalar üzerine yapılan gecekonduların arsa bedelinin ilgili kuruluşa ödenmesi gerekmektedir. Aynı Yasanın 10. maddesi uyarınca tapu tahsis belgesi verilmiş olsa bile bu bedelin ödenmesi zorunludur.

Anılan yasanın değişik 18. maddesinin ( d ) bendi de her ne kadar Yasa kapsamında kalan gecekondulara ecrimisil ve arsa kullanım bedeli tahakkuk ettirilemeyeceği ve alınmayacağı, tahakkuk ettirilmiş veya tahsil edilmiş ise; bu ecrimisil ve arsa kullanım bedelinin arsa bedeline dönüşeceği, diğer bir deyimle 9. maddenin ( b ) bendine göre ödenmesi gereken arsa bedellerine mahsup edileceği belirtilmiş ise de, bu hükümde sözü edilen gecekonduların haklarında tapu tahsis belgesi uygulaması yapılmış olan gecekondular oldukları açıktır. Şu hale göre, şagillerine tahsis edilmeyen ve tapu tahsis belgesi henüz verilmemiş gecekonduların üzerinde bulundukları arsalar için ecrimisil söz konusu olacaktır. Bu belirleme aynı zamanda, tapu tahsis belgesine konu olan gecekondu arsalarının, tapu tahsis belgesi verilinceye kadar geçen fuzuli işgal sürelerini de kapsar. Yani bu taşınmazlar için tahsis belgesi veriliş tarihine kadar ecrimisil ödenmesi gerekir. 2981 sayılı Yasanın yukarıda sözü edilen değişik 18. maddesinin ( d ) bendi hükmü, belirtilen hukuki ve fiili nitelikleri bulunan taşınmazlar için açılan ecrimisil davalarına bakılarak sonucuna göre şartlar varsa ecrimisile hükmedilmesine engel olmaz. Anılan hükümler, ilgili idarelere hitabeden kuralları içermektedir. Mahkeme kararıyla saptanan ecrimisilin, sözü edilen ( d ) bendindeki hükme göre tabi tutulacağı işlem, tapu tahsis belgesi sahibi ile ilgili idare arasında bir uyuşmazlık konusu olduğu takdirde bunun çözümlenmesi ayrı bir uygulamayı gerektirir. Anılan ( d ) bendinde ecrimisil davası açılamayacağı, ya da ecrimisile hükmedilemeyeceği konusunda bir hüküm yer almamaktadır. Esasen taşınmazın 2981 sayılı Yasa kapsamınca olup olmadığı konusundaki saptamayı yapmak görevi de adliye mahkemelerinin görev alanına girmemektedir. Adliye mahkemesi, önüne getirilen ecrimisil davasının Yasal koşulları içerip içermediğine bakarak sonucuna göre hüküm kurmakla görevlidir. Ecrimisil davalarında, Medeni Kanunun 908. maddesi uyarınca temel unsur davalının suiniyeti olduğu için, 2981 sayılı Yasaya göre verilen tapu tahsis belgesi bu unsuru bertaraf eder nitelikte olup bu belgenin verildiği veya tahsisin yapıldığı tarihten sonraki süre için ecrimisile hükmedilemez ise de, bu tarihe kadar ki haksız işgal için usulüne uygun olarak belirlenecek ecrimisil karar verilmesi gerekir. Bu suretle hükmedilecek ecrimisilin 18. maddesinin ( d ) bendi hükmü karşısında tahsil edilip edilemeyeceği ya da arsa bedeline dönüşüp dönüşmeyeceği ecrimisil davasına bakan adliye mahkemesinin dikkate alması gereken bir unsur değildir.

2981 Sayılı Kanun`un 18. maddesinin ( d ) bendinde, 3290 sayılı Kanunun 10. maddesiyle yapılan değişiklik, 2981 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılan 2805 sayılı Kanunun tapu tahsis belgesi verilen yerler içinde, satış işlemleri tamamlanıp tapuda intikal yapılıncaya kadar arsa kullanım bedeli alınmasını öngören 16. maddesinin ( c ) paragrafının son fıkrası uyarınca yapılmakta olan uygulamaya son vermek amacına yöneliktir. Diğer bir deyimle, tapu tahsis belgesi verilmiş olmasına rağmen tahsisten sonraki dönem içinde arsa kullanım bedeli ve ecrimisil alınmasına devam edilen uygulamayı önlemek için bu yasa değişikliği yapılmıştır. Yasa değişikliğinin amacı, tapu tahsis belgesi verilmeden önceki dönem için ecrimisil alınmayacağına hükme bağlamak değildir.

Bu hukuki durum karşısında, mahkemece 2981 sayılı Yasanın 3290 sayılı Yasa ile değişik 18. maddesinin ( d ) bendine dayanarak ecrimisil istenen dönemden sonra tapu tahsis belgesine bağlanan 400 metrekarelik bölüm için davanın reddi doğru olmayıp tapu tahsis belgesinin verildiği tarihe kadar geçen süredeki haksız işgal için de bilirkişi marifetiyle tesbit edilecek ecrimisile hükmedilmesi gerekir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Hukuk Genel Kurulu`nun, 14.12.1988 gün 1988/3-682 E. 1988/1001 K. sayılı kararından da açıkça vurgulandığı üzere 6785 sayılı İmar Kanunu`nun bir maddesinin değiştirilmesi hakkında kanunun 3290 sayılı Kanunla değişik 18/d maddesinde "Bu Kanun kapsamında kalan gecekondulara, ecrimisil ve arsa kullanım bedeli tahakkuk ettirilemez ve alınmaz. Tahakkuk ettirilen veya tahakkuk ettirilip tahsil edilen ecrimisiller ve arsa kullanım bedeli arsa bedeline dönüşür." hükmüne yer verilmiştir. Usulün 76. maddesine göre de bu hükümleri, yasaları re`sen uygulamakla görevli hakim dikkate almak zorundadır. Kaldı ki olayın seyri ve yasal düzenlemeler gözetildiğinde davalı yönünden kötü niyet unsurunun dahi gerçekleştiği benimsenemez.

Bu sebeple de usul ve Yasaya uygun olan direnme kararı onanmalıdır.

SONUÇ : Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972