 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1989/5-440
K: 1989/563
T: 01.11.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- GÖREVSİZLİK KARARI
- KARAR DÜZELTME
ÖZET: Göreve ilişkin karar düzeltme yasağının işleyebilmesi için, yerel mahkemece görevle ilgili bir karar verilmeli ve temyiz incelemesiyle bu karar hakkında Yargıtay'ca da bir karar alınmalıdır.
(1086 s. HUMK. m. 440)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, bozma üzerine direnme yoluyla (Eyüp Asliye 2. Hukuk Mahkemesi)nden verilen 6.6.1988 gün ve 236-431 sayılı kararın bozulmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'ndan çıkan 22.2.1989 gün, 1988/5-879 esas, 1989/99 karar sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi Hazine vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu'nca dilekçe,düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi istenilen Hukuk Genel Kurulu Kararı göreve ilişkindir. Müzakere sırasında bazı üyeler kararın bu niteliğine işaretle HUMK.nun değişik 440/III-3. maddesi gereğince karar düzeltme yoluna gidilemeyeceğini bildirmişlerdir. Ön sorun olarak ele alınan bu konuda çoğunluk şu gerekçelerle bu görüşü benimsememiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nun 29.9.1978 gün 749/779 sayılı kararında vurgulandığı üzere olayda yerel mahkeme davayı esastan kabul etmiş, Özel Daire görev yönüne dokunmaksızın yine esastan kararı bozmuş, Hukuk Genel Kurulu ise direnme kararını görev yönünden bozmuştur. Usulün değişik 440. maddesinde karar düzeltilmesi yoluna gidilemeyecek Yargıtay kararları açıklanırken işin niteliği itibariyle "merci belirtilmesi kararları" bir tarafa bırakılırsa hep mahalli mahkeme kararı esas tutularak hangi Yargıtay kararları hakkında düzeltme yoluna başvurulamayacağı gösterilmiştir.
Eş anlatımla, Yasanın getirdiği düzenleme yönünden göreve ilişkin karar düzeltme yasağının işleyebilmesi için yerel mahkemece görevle ilgili bir karar verilmeli ve temyiz incelemesiyle bu karar hakkında Yargıtay'ca da bir karar alınmalıdır. Olayda ise yukarıda değinildiği üzere gerek yerel mahkemenin gerekse Özel Dairenin göreve ilişkin bir kararı bulunmamaktadır.
Ayrıca bu konudaki bilimsel görüşlerde de yargısal kararlarda benimsenen gerekçelere tam bir paralellik mevcuttur.
"Görevle ilgili olarak karar düzeltme isteğine getirilen istisna mahalli mahkemenin görevsizlik kararı vermiş olması hali içindir. Buna karşılık mahalli mahkeme esas hakkında karar (hüküm) vermiş ve Yargıtay (temyiz incelemesi sonucunda) bu kararı görev yönünden bozmuş ise Yargıtayın bu bozma kararına karşı (m.440, III/I'deki iki istisnadan hiçbiri söz konusu değilse) karar düzeltme yoluna başvurulabilir" (Baki Kuru, HMU. Cilt: 4, sayfa: 3460).
Bu itibarla açıklanan bu yasal esaslar uyarınca Hukuk Genel Kurulu'nun görev yönünden bozmaya ilişkin kararı hakkında karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğinin kabulü gerekir.
Hukuk Genel Kurulu'nca ön sorun oyçokluğu ile çözüme bağlanıp karar düzeltme yolunun açık olduğu kararlaştırıldıktan sonra isteğin incelenmesine geçilmiştir.
Düzeltilmesi istenen Hukuk Genel Kurul ilamında gösterilen gerektirici nedenlere göre, HUMK.nun 429. maddesinde yazılı sebeplerden hiç birisine dayanmayan ve yerinde olmayan Karar Düzeltme isteğinin (REDDİNE), 2790 sayılı Yasanın 2. maddesinin 3. fıkrası hükmüne göre takdiren (7.500) lira para cezasının düzeltme isteyenden alınmasına, 1.11.1989 gününde oyçokluğu ile karar verildi.