 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1989/430
K: 1989/592
T: 15.11.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki "alacak ve ücret tesbiti" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 6. İş Mahkemesince davanın kesin hüküm nedeniyle reddine dair verilen 14.11.1988 gün ve 1988/2159-3587 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.3.1989 gün ve E. 1988/13648, K. 1989/2845 sayılı ilamiyle; (... Y.H.K.'nun 5/6/1981 tarih ve 129 sayılı kararı ile süresi 31.8.1979 tarihinde sona eren Yeni Haber İş sendikasının işkolu toplu iş sözleşmesi ile süreleri 31.8.1980 tarihinde sona eren Haber-İş ve Yeni Haber-iş sendikalarının taraf olduğu işyeri düzeyindeki toplu iş sözleşmesini birleştirerek yeniden yürürlüğe koymuş ve bunlardan işkolu seviyesinde yenilendiği toplu iş sözleşmesi başlangıç tarihini 1.9.1979, işyeri toplu iş sözleşmesinin başlangıç tarihleri ise, 1.9.1980 olarak göstermiş, her üç toplu iş sözleşmesinin bitimini ise, 1.9.1982 tarihi olarak kararlaştırmıştır.
Birleştirilen bu toplu iş sözleşmesinin 1 nolu ek cetvelinde işkolu toplu iş sözleşmesinin kapsamına dahil olan işyerleri gösterilmiş, 2 ve 3 nolu cetvellerde ise, işyeri toplu iş sözleşmesinin kapsamına dahil olan işyerleri belirtilmiştir. Dava konusu edilen 182 TL. ücret zammı işkolu toplu iş sözleşmesi kapsamında bulunan işyerlerinde çalışman işçiler için 1.9.1979 tarihinden geçerli olmak üzere kabul edilmiştir. İşyeri toplu iş sözleşmeleri kapsamında bulunan işyerleri için ise, 1.9.1980 tarihinen itibaren 110 TL. ücret zammı öngörülmüştür. Y.H.K.'nun 20.5.1982 gün ve 129 sayılı ek kararı bu düzenlemeyi değiştirmemiştir. Bu karar işkolu toplu iş sözleşmesi ile getirilen 182. TL. zammın işyeri toplu iş sözleşmesinin kapsadığı işyerlerindeki işçilere de uygulanacağı anlamında kabul edilemez. Zira Y.H.K. toplu iş sözleşmesinin kapsamı değiştiremez,buna yetkisi yoktur.
Bu durumda yapılacak iş davacıların toplu iş sözleşmesinin eki 1.2 ve 3 no.lu cetvellerde yer alan işyerlerinden hangisinde çalıştığının tasbit edilmesi, ek 1 no.lu çetvelde gösterilen işyerlerinde çalıştığı anlaşılırsa., işkolu toplu iş sözleşmesinin getirdiği 182 TL. zamdan yararlandırılması, 1 no.lu cetvel dışında kalan işyerlerinde yani işyeri toplu iş sözleşmelerinin uygulandığı 2 ve 3 no.lu cetvellerde sayılan işyerlerinde çalıştıkları anlaşıldığı takdirde ise, 182 TL. zamdan yararlanamayacağından, davanın reddine karar vermekten ibarettir.
Bu şekilde bir inceleme yapılmadan konusu ayrı olan kararın kesin hüküm oluşturduğundan bahisle isteğin reddine karar verilmiş olması isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden: Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Davacı tarafından aynı hakka dayanılarak davalı idare aleyhine önce açılan 1987/506-960 sayılı dava, davacının bakiye bir alacağının bulunmadığının saptanması nedeniyle redle sonuçlanmış ve karar kesinleşmiştir.
Bu kez açılan; taraf, konu ve davada dayanılan maddi vakıalar olarak anlaşılması gereken hukuki sebep birliği tamamen aynı olan temyize konu davada da davacının redle sonuçlanan önceki davadaki isteğinin yeniden hüküm altına alınmasını talep ettiği açıklıkla anlaşılmaktadır.
Bu itibarla mahkemece açıklanan bu olgu karşısında önce görülen davada Ankara 1. İş Mahkemesinin verdiği 15.10.1987 gün 1987/506-960 sayılı kesinleşen hükmünün görülmekte olan dava için kesin hüküm teşkil edeceği, tarafları bağlayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA (...) 15.11.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.