 |
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 2003/6-255
K: 2003/297
T: 23.12.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
(TCK.342/1 )
Sahtecilik suçundan sanıklar Şahin Mehmet Çelik ve Mustafa Çelik'in beraetlerine ilişkin Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 29.3.2000 gün ve 75-86 sayılı hüküm, katılan vekilinin temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 6. Ceza Dairesince 10.12.2001 gün ve 14791-15164 sayı ile;
"Sanıkların içeriği yönünden gerçeğe aykın faturalara dayanılarak düzenlenen gümrük giriş beyannameleri ile araç ithal etme eylemlerinin TCY'nın 342/1, 80. maddelerine uyan suçu oluşturduğu gözetilmeden, yazılı gerekçelerle beraet hükmü kurulması" isabetsizliğinden bozulmuştur.
Yerel Mahkemece 5.5.2003 gün ve 37-178 sayı ile;
Aynı olayla ilgili olarak sanıklar hakkında toplu gümrük kaçakçılığı suçundan açılan kamu davasında yapılan gümrük işlemlerinin usulüne uygun olduğu gerekçesiyle 29.3.2000 gün ve 73-85 sayı ile verilen beraet kararının müdahil idare vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 7. Ceza Dairesi'nin 2.4.2002 gün ve 14060-4275 sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği, bunun faturaların sahte olmadığı yönünde kesin deli loluşturduğu, gerekçeleri ile ilk hükümde direnilmiştir.
Bu hükmün de katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya, Yargıtay C.Başsavcılığının "bozma isekli" 26.9.2003 gün ve 114050 sayılı tebliğnamesiyle Birinci Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
CEZA GENEL KURULU KARARI
Sanıkların sahtecilik suçundan beraetlerine karar verilen olayda, Özel Daire. ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık, isnat olunan suçun oluşup, oluşmadığımn belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.
Chrysler Kamyon imalat ve Tic. A.Ş.nce Gümrük Müsteşarlığına gönderilen 7.10.1993 tarihli yazıda; 1.7.1993 tarihinden itibaren Chrysler Corporation firmasının Türkiye Distiribütörü oldukları, bu firmamn ürettiği jeep ve dodge marka binek araçlarımn servislerini kurarak ithal etrneğe başladıkları, içlerinde Çel-Tur şirketinin de bulunduğu şirketler tarafından aym araçların düşük faturalarla ithal edilerek, satılmaya devam edildiği, bu durumun haksız rekabete neden olduğu ve devletin vergi kaybına uğradığı belirtilerek gerekli incelemenin yapılması istenilmiş,
Gümrük Müfettişliğince, Başmüdürlüklerden 26.1 1.1993 günlü yazı ile; belirtilen firmalar adına Chrysler jeep, Grand Cheroke, Concorde, V oyage marka araçların itl1aline ilişkin gümrük idarelerince tescil edilmiş giriş beyannamesi bulunup bulunmadığı ve tescilli beyannarnelere ilişkin kıymet araştırma yazılarının gönderilmesi istenilmiş, Haydarpaşa Giriş Gümrük Müdürlüğünce fırma adına tescilli olduğu tespit edilen giriş beyannameleri gönderilmiş,
Chrysler Kamyon imalat ve Tic. A.ş. tarafından ise istem üzerine Jeep marka araçların Fob ABD satış fiyatları, marka, model ve şasi numaraları belirtilrnek süretiyle liste halinde bildirilmiş,
Gümrük Müfettişliğince, Gümrük Müsteşarlığından 30.11.1994 tarihli yazı ile; 108 adet fatura fotokopisi gönderilerek, yapılan ithalat işlemlerinde, ithale konu otoların kıymeti, ithalatın beyan ve belgelere uygun şekilde gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanması açısından, faturalarda gönderici olarak kayıtlı bulunan firmaların gerçekte var olup olmadığı, faturaların ilgili firmalar tarafından düzenlenip düzenlenmediği, Türkiye'ye otomobil ihraç edip etmedikleri, ihraçedilmişse, ihraca konu otoların, aksesuarlar dahil Fob ihraç bedellerinin ne olduğu ve ihracatçıülke gümrüklerine hangi tutarlar üzerinde beyan edildiklerinin, Avrupa Topluluğu ve Dış ilişkiler Genel Müdürlüğü aracılığıyla ilgili ülkeler nezdinde araştınlarak, sağlanan bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenilmiş,
Gümrük Ataşe Bürosu, (Roma-İtalya) tarafından bu isteme verilen yanıtta;
Dearbom Corparatıon adı altında ithalat ve ihracat işleri ile uğraşan firmanın sahibinin
Mehmet Özbay olduğu, adres olarak bildirdiği yerde bu şirket tarafından hiçbir birim kiralanmadığı,
Countinenta1 Auto'nun ise Nisan 1995 yılına kadar faaliyette bulunduğu, başkanının Mehmet Avşar olduğu gümrük acentaları sahibinin sorgulamasında faturaların gerçek olduğnu bildirdiği, Arya İnternational'ın sahibi Debrutı Kassa tarafından soruşturulan faturaların hileli ve imzanın sahte olduğu belirtilerek, 5 aracın her birinin yaklaşık 28.000 dolara satıldığının söylendiği, ancak kayıtlar bulurunadığından satın alanın kimliği konusunda emin olmadığım belirttiği, bildirilmiştir.
Birleşik Amerika Gümrük İşleri Servisince gönderilen yanıtta ise, Auto Exim Usa, Noreross, Georgia eyeletinden Türkiye'ye ihraç edilen 77 vasıta ile ilgili olarak Atlanta Georgie gümrüğünden alınan bilgilere göre, Auto Exim Usa'mn araçları Komıno Air Transport kanalıyla ihraç edildiği, makbuzların gönderilen kopyaları ile avm olduğu belirtilmiştir.
Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Teftiş Kurulunca düzenlenen 30.12.1997 tarihli soruşturma raporunda; Çel-Tur Turizm Otomotiv San. Ltd. Şirketince, Haydarpaşa Gümrük Müdürlüğünce tescilli, 1991 yılında 4, 1992 yılında 36, 1993 yılında 35 olmak üzere 75 adet giriş beyannamesi ile Continental Auto Export fırmasından 8, Auto Exim Usa' dan 71 adet Chrysler jeep aracın ithal edildiği,
Continental Auto firmasımn temsilcisinin Mehmet Avşar olduğu ve Nisan 1995 yılında faaliyetlerine son verdiği, ithal edilen araçların Türk Gümrük idaresine beyan edilen birim kıymetleriyle, mümessil kuruluş Chrysler Kamyon İmalat Tic. Aş.ve Amerikan Gümrük idaresinden edinilen bilgi ve belgelere göre; Gümrük Müdürlüğüne fırmaca bildirilen Fob kıymetlerin, mümessil ve ABD gümrük idaresinden bildirilen alış fiyatlarının altında bulunduğu, 79 adet otomobilde, 302.443,47 dolar eksik değer bildirilerek hazinenin vergi kaybına uğratıldığı,
30.7.1993 tarihli iki giriş beyannamesinin Mustafa Çelik, diğer 73 adedinin ise Şahin Mehmet Çelik tarafından imzalandığı, Şahin Mehmet Çelik'in, satıcı firmalardan Auto Exim Usa firmasımn sahibi olduğu, keza Auto Exim Usa adına düzenlenen satış faturalarının Şahin Mehmet Çelik tarafından imzalandığı, giriş beyannamelerindeki imzalar ile kıymet beyan tablosu ve satış faturalarındaki imzalar arasında ciddi benzerlik bulunduğu, Çel-Tur şirketinin müdürü ve büyük ortağı olan Şahin Mehmet Çelik'in aym zamanda satıcı Auto Exim Usa firmasımn da sahibi olması nedeniyle gümrük vergi ve resimlerinin eksik ödenmesini teminen alış maliyetlerinin altındaki fiyatlardan fatura ederek, 71 aracı ithal ettiği, İthalatçı firmaca gerçeğe aykırı beyanname ve belge ibrazı ile gümrüğün yanıltılarak eksik vergi ve resim ödendiği, Continental Auta Export firmasından ithal edilen 8 adet otomobilde ise toplam 26.178.58 dolar kıymet dü
şüklüğü belirlendiği, Şahin Mehmet Çelik'in, Mehmet Avşar'a araçları gerçek değerlerinin altındaki fiyatlardan fatura ettirdiği, birlikte hareket eden sanıkların eylemlerin teşekkül halinde kaçakçılık ve sahtecilik suçlarını oluşturduğu bildirilmiştir.
Sanık Şahin Mehmet Çelik Gümrük Müfettişi tarafından alınan 15.11.1996 tarihli beyanında; 75 adet giriş beyannamelerinin ön ve arka yüzündeki imzalar bana aittir. 20.7.1989 tarihinden itibaren şirket müdürü olarak tek imza yetkilisiyim, beyannamelere konu otoların ithali
sırasında da şirket yetkilisi bendim. Genelolarak araçlar, ABD.nin Atlanta kentinde kurulmuş bulunan Auto Exim Usa fırmasından ithal edilmiştir. 8 beyanname kapsamındaki araçlar ise Continental Auto fırmasından ithal edilmiştir. ABD' den temin ettiğiniz belgelere göre, beyannameler ekindeki faturalarda kayıtlı fiyatlara nazaran tespit ettiğiniz kıymet farkları çok yüksek olmadığı gibi, faturaların sıhhati konusunda da en ufak bir endişeye yol açmayacağını düşünüyorum, Auta Exim firmasının mal alış belgelerine göre, Gümrük' idaresine deklere ettiğimiz fiyatlar arasındaki fiyat farkları, birtakım aksesuarların araç üzerinden eksiltilmesini talep etmemizden meydana gelmiş olabilir, aynca bu satıştan Auto Exim firması da zarar etmiş olabilir, ticari alışveriş rekabet ortamında cereyan eden bir olaydır, ana dağıtıcı firma tarafından satıcıya tanınan primler, yasalolarak fırmanın faydaltihdığı vergi iadeleri, dahili nakliyat masrafları vs. düşüldükten sonra araçların bize fatura edilmesini sağlamaya gayret ediyorduk şeklinde beyanda bulunmuş,
C.Savcılığında; daha önceki beyanımda da belirttiğim gibi araçları sözkonusu iki firmadan satın alarak ithal ettim, Continental Auto fırmasının sahibi Cem Mehmet Avşar, Auto Exim firmasının sahibi ise Tash Taşova isimli Türk uyruklu biridir, şirketle bir ortaklığım yoktur, faturalar arasındaki farkın neden kaynaklandığını bilmiyorum, çift fatura kullanmış değilim, serbest ticaret esaslarına uygun olarak satın aldığımız araçları ithal ettik, Auto Exim Usa firmasına ait faturalardaki imzalar bana ait değildir, imzalar arasında bir benzerlikte yoktur, şeklinde savunma yapmış,
Duruşmada da benzer şekilde sa~a yaparak, mümessil firmalar ile distiribitör firmalar arasında fiyat farklılığı bulunduğunu, distiribitör fırmaların fiyatları daima yüksek gösterdiğini söylemiştir.
Sanık Mustafa Çelik Gümrük Müfettişi tarafından alınan 24.11.1997 tarihli beyanında; İki adet giriş beyannamelerin ön ve arka yüzlerindeki İmzalar bana aittir, teslim edilen belgelerle gümrüğe gidip araçların ithalini gerçekleştirdim, araçların alım satımıyla bir ilgim olmamıştır, imzaları şirketin verdiği vekaletnameye istinaden atmıştım, bu iki beyanname kapsamı araçlarla ilgili çok fazla bilgim yoktur, şimdi olduğu gibi o zaman da, şirketin muhasebe ve ithalat işlerini takiple görevli maaşlı çalışan elemanıydım, beyannamelere konu araçların kıymetlerinde düşüklük olup olmadığı veya faturalarda bir anormallik bulunup bulunmadığım bilmem sözkonusu değildir. Bu konuları bilebilecek tek kişi, gerek Çel-Tur, gerekse gönderid Auto Exim firmasımn sahibi durumundaki Şahin Mehmet Çelik'tir. Araç ithal edilen Continental Auto firmasının sahibi ise ABD'de yaşayan Mehmet Avşar'dır. Yazışma adresi faturalardaki adrestir, ABD gümrük makamlarından müfettişliğinize intikal ettirilen belgelere göre, 27.685,30 ve 27.987,73 dolar karşılığında ~t~)E~i'~',,~rma~~a satın alınan araçların 23.900 ve 24.047 dolar karşılığında Çel Tur fırmasına nasıl fatura edildiği konusunda bir bilgim yoktur. Bu durumu Şahin Mehmet Çelik açıklayabilir, adı geçenin hem gönderici, hem de ithalatçı firmanın sahibi konumunda olması ile araçların alış maliyetiyle Türkiye'ye satış fiyatları arasındaki farklılığın izahımn mümkün olup olmadığı konusunda bir varsayımda bulunmak istemiyorum şeklinde beyanda bulunmuş,
C.Savcılığında; gümrük müfettişine verdiğim beyanlar ana hatlarıyla doğrudur, ancak ben Auto Exim firmasının sahibinin Şahin Mehmet Çelik olduğunu söylemedim, ifadenin bu kısmım kabul etmiyorum demiş, Duruşmada ise önceki savunmalarımn doğru olduğunu, ekleyecek bir husus bulunmadığını söylemiştir.
Sanıklar vekillerince, Şahin Mehmet Çelik ile Auto Exim Usa firması arasında bir bağlantı bulunmadığı, gönderici fırmalarca düzenlenen faturaların gerçeğe uygun ve aym faturaların gümrüğe ibraz edildiği, beyannamelerin de buna uygun olarak düzenlendiği, tahakkuk ettirilen
ek vergi, resim ve harçların terkinine ilişkin Vergi ve İdare Mahkemelerine açılan davaların müvekkilleri lehine sonuçlandığı, dosyaların Danıştay'ca onaylanıp kesinleştiği savunularak, bir klasör halinde, beyan edilen kıymetlerle ilgili ek tahakkuklar hakkında Vergi Mahkemesine, ek kıymet üzerinden fon tahakkukuna ilişkin olarak da idare mahkemelerine açılıp, kabulle sonuçlanan davalara ilişkin, Danıştay'ca verilen onanma kararları suretleri ve Auto Exim'in, 1990'da kurulup, Georgio Gwinnet bölgesinde sicile kayıtlı bulunduğu ve tek sahibinin Tash Tasova olduğu Auto Exim'in hiçbir kuru1uşta ortaklığı veya taahhüdü bulunmadığına ilişkin, Notary Public Rockland County, Georgia ve Tc. Atlanta Büyükelçiliği onaylı 16.12.1998 tarihli ticaret sicil kaydı ile Continental Auto şirketinin 1993 yılında kurulduğu, New York N assau bölgesinde sicile kayıtlı bulunduğu, tek sahibinin Cem Avşar olduğu, hiçbir kuruluşta ortaklığımn bulunmadığına ilişkin, Natary Public State of Nevyork başlıklı belgelerin Türkçe tercümeleri dosyaya sunulmuştur.
İstanbul Ticaret Odası Başkanlığımn 7.12.1994 tarihli yazı ve ekleri ile imza sirkülerlerinde, 18.11.1988 tarihinde tescil edilen Çel-Tur turizmin Necdet, Sıddıka ve Şahin Mehmet Çelik tarafından kurulduğu, Şahin Mehmet Çelik' in, şirketi 10 yıl süreyle temsile yetkili, Mustafa Çelik'in ise şirket adına her türlü gümrük işlemini yapmaya tam yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
Sanıklar hakkında aym eylemle ilgili olarak kaçakçılık suçundan açılan kamu davasında, Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesince 29.3.2000 gün ve 73-85 sayılı karar ile yapılan fiyat araştırmasına göre kullanılan faturaların emsallerine yakın değerde bulunduğu ve gümrük işlemlerinde bir usulsüzlük saptamadığı gerekçesiyle sanıkların beraetlerine karar verildiği, hükmün Yargıtay 7. Ceza Dairesince 2.4.2002 gün ve 14060-4275 sayı ile onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bu bilgi ve belgeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; sanıkların eksik vergi ve resim ödemek için, ithal ettikleri araçları alış maliyetinin altında fatura ederek, gerçeğe aykırı beyanname ve belge ibrazı ile gümrüğü yanıltarak ithalat işlemlerini gerçekleştirdikleri, bu şekilde sahtecilik suçunu işledikleri iddiasıyla kamu davası açılmış ise de, fatura bedellerinin emsallerine uygun olduğu, sanıklar hakkında Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilip, Özel Dairece onanmak suretiyle kesinleşen 29.3.2000 gün ve 73-85 sayılı karar ve ek vergi, resim ve harçların terkinine ilişkin Vergi ve İdare mahkemeleri kararları ile saptanmış, araçların alış fiyatının altında fatura edildiğine ilişkin herhangi bir kanıt elde edilememiş yine Atlanta Geogie gümrüğünden alınan bilgilere göre, Auto Exim firması tarafından ibraz edilen belgeler ile Çel Tur firmasınca gümrüğe ibraz edilen belgelerin ayın belgeler olduğu, gönderici firma ile alıcı firmanın ayın şahıslara ait olmadığı Atlanta Büyükelçiliğince onaylı ticaret sicil belgesinden anlaşılmıştır.
Sanıklar tarafından gümrük makamlarına ibraz edilen belgelerde, gerek içerik gerekse şe kil yönünden herhangi bir sahtecilik saptanamadığından, sanıkların sahtecilik suçundan beraetlerine ilişkin Yerel Mahkeme direnme hükmünün onanmasına karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan bir kısım kurul üyesi, Özel Daire ilamında belirtilen nedenlerle, direnme hükmünün bozulması yönünde oy kullanmışlardır.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle Yerel Mahkeme direnme hükmünün ONANMASINA dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay C.Başsavcılığına tevdiine, 23.12.2003 günü tebliğnamedeki düşünceye aykırı olarak oyçokluğuyla karar verildi.