 |
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
Esas no: 2000/9-51
Karar no: 2000/57
Tarih: 28.03.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu yangına ve birçok kişinin ölümüne neden olmak suçundan sanık Mehmet K...'ın beraatine, sanık Halit T...'in TCY.nın 455/2-son ve 59. maddeleri uyarınca 6 yıl 3 ay hapis ve 787.500 lira ağır para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 18.12.1998 gün ve 317/252 sayılı karar, sanık Halit T... vekili, katılanlar vekili ve O Yer C.Savcısının temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 9. Ceza Dairesince 20.12.1999 gün ve 2155/4051 sayı ile tebliğnamedeki isteme aykırı olarak ONANMIŞTIR.
Yargıtay C.Başsavcılığı ise, 3.2.2000 gün ve 29805 sayı ile;
22.5.1997 ve 29.6.1998 tarihli bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu, yangın, otelcilik ve iş güvenliği konularında uzman bilirkişilerce inceleme ve araştırma yapılarak, ayrıca dosyadaki mevcut delillerde değerlendirilmek suretiyle yeni bir rapor alınması ve raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi gerekir gerekçesiyle itiraz yoluna başvurarak, Özel Daire onama kararının kaldırılıp Yerel Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunca 22.2.2000 gün ve 27/34 sayı ile;
"23.12.1999 tarihinde başlayan itiraz süresi 24.1.2000 tarihinde sona ermektedir, 3.2.2000 tarihinde yapılan itiraz yasanın öngördüğü 30 günlük süre içinde değildir" gerekçesiyle itirazın REDDİNE karar verilmiştir.
Yargıtay C.Başsavcılığınca bu kez 8.3.2000 gün ve 29805 sayı ile; "Bilgisayarların 28.12.1999 – 28.1.2000 tarihleri arasında kapalı kalmış olması nedeniyle bu süre içerisinde işlem yapılmamış, engelin kalkmasından itibaren 7 günlük süre içerisinde itiraz yoluna başvurulmuştur" gerekçesiyle eski hale getirme isteminde bulunularak, itirazın esasının incelenmesi istenilmiştir.
Dosya 1. Başkanlığa gönderilmekle, Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
CEZA GENEL KURULU KARARI
Tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu yangına ve birçok kişinin ölümüne neden olmak suçlarından açılan davada; sanık Mehmet'in beraatine, diğer sanık Halit T...'in ise TCY.nın 455/2-son ve 59. maddeleri ile cezalandırılmasına karar verilmiş, sanık Halit T... vekili, katılanlar vekili ve O Yer C.Savcısı tarafından temyiz edilen karar Özel Dairece tebliğnamedeki isteme aykırı olarak ONANMIŞTIR.
Yargıtay C.Başsavcılığınca, her iki sanık yönünden eksik inceleme sonucu karar verildiği gerekçesiyle itiraz yoluna başvurulmuş, Ceza Genel Kurulunca 22.2.2000 gün ve 27/34 sayılı karar ile, 30 günlük yasal süre içerisinde yapılmayan Yargıtay C.Başsavcılığı itirazının REDDİNE karar verilmiştir.
Yargıtay C.Başsavcılığınca bu kez 8.3.2000 gün ve 29805 sayı ile;
"Bilgisayarların 28.12.1999-28.1.2000 tarihleri arasında kapalı kalmış olması nedeniyle 30 günlük yasal süreye riayet edilemediği, engelin ortadan kalkmasından itibaren 7 günlük yasal süre içinde itiraz yoluna başvurulduğu belirtilerek" CYUY.nın 41. maddesi uyarınca eski hale getirme isteminde bulunulmuş ve itirazın esasının incelenmesi istenilmiştir.
CYUY.nın 41 vd. maddelerinde düzenlenen eski hale getirme kurumu, Usul Yasasında öngörülen kesin sürelere zorunlu nedenler, beklenilmeyen veya sakınılması mümkün olmayan olaylar sonucu uyulmaması halinde yasanın öngördüğü meşru mazeretlerin kabul edilerek irade dışında meydana gelen durumun meydana gelmemiş sayılarak değişiklikten önceki duruma dönülmesidir. CYUY.nın 41. maddesinde eski hale getirme nedenleri "mücbir sebepler", "beklenilmeyen veya sakınılması kabil olmayan hadiseler" olarak belirtilmiş, ancak hangi nedenlerin bu hadiseleri oluşturacağı konusunda bir belirleme ve sınırlamaya gidilmemiş, sadece "yapılan bir tebliğden kusuru olmaksızın haberdar olmamak keyfiyeti beklenilmeyen ve sakınılması mümkün olmayan hallerdendir" şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir.
Öğretide, mücbir sebebin, yangın, deprem, sel vb. doğa olaylarını, beklenmeyen ve sakınılması mümkün olmayan olayların ise hastalık, trafik kazası vb. durumları ifade ettiği, esasen bunların ayrı ayrı şeylermiş gibi gösterilmesinin tercüme hatasından kaynaklandığı, bu terimlerin yorumlanması amacıyla yasaya konulduğu ve uygulayıcılar tarafından hale ve duruma göre değerlendirileceği belirtilmiştir.
İnceleme konusu somut olayda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca eski hale getirme isteminde bulunulurken gösterilen nedenin yasada öngörülen mücbir sebep, beklenilmeyen veya sakınılması mümkün olmayan olay olarak değerlendirilmesi olası değildir. Şöyleki itirazın mutlaka bilgisayar yazılımı ile yapılacağına ilişkin bir usul kuralı bulunmayıp eski hale getirme talebine dayanak yapılan nedenin, Kurumun oluşum, kadro ve diğer olanakları da nazara alındığında mücbir sebeb, beklenilmeyen veya sakınılması kabil olmayan bir hal olarak kabulü mümkün görülmemektedir.
Kaldı ki, bilgisayarların kapalı olduğu belirtilen tarihlerde de Genel Kurulumuza Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından 3.1.2000 ve 6.1.2000 tarihleri arasında altı adet itiraz dosyası gönderilmiştir.
Bu itibarla Yargıtay C.Başsavcılığının eski hale getirme isteminin reddine karar verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan bir kurul üyesi, eski hale getirme isteminin kabulü yönünde oy kullanmıştır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, Yargıtay C.Başsavcılığının eski hale getirme isteminin REDDİNE, dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay C.Başsavcılığına tevdiine, 28.3.2000 günü oyçokluğuyla karar verildi.