 |
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
Esas no: 2000/8-5
Karar no: 2000/10
Tarih: 01.02.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Kavgada silah çekmek suçundan sanık Hasan H...'nın TCY.nın 466/1, 59. maddeleri uyarınca 25 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin, Gebze 1. Asliye Ceza Mahkemesince 14.7.1998 gün ve 1520-783 sayı ile verilen kararın katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 8. Ceza Dairesince 2.12.1999 gün ve 12251-17414 sayı ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Yargıtay C.Başsavcılığı ise, 6.1.2000 gün ve 114374 sayı ile; "647 sayılı Yasanın 4. maddesinin 2. fıkrasının metninden açıkça anlaşıldığı üzere, geçmiş hükümlülüğü bulunmayan kişilere verilen 30 güne kadar özgürlüğü bağlayıcı cezaların paraya veya tedbirlerden birine çevrilmesi zorunlu olup, yasa emredici bir ifade kullanmakta, bu konuda Hakime takdir yetkisi tanımamaktadır.
Dosyamız sanığı Hasan H...'nın da geçmişte sabıkası bulunmadığına göre koşulsuz olarak bu emredici hükümden yararlandırılması gerekmektedir. Adli Sicil Yasasının 8. maddesine göre silinmiş eski mahkumiyetlerin varlığı dahi bu zorunluluğu ortadan kaldırmaya yetmemektedir.
Hakime bu konuda takdir hakkı sadece geçmişte tekerrüre esas özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkum edilmiş olanlar için tanınmakta ancak o takdirde gerekçe göstererek 647 Sayılı Yasanın 4/2 madde ve fıkrasındaki tedbirlerden birine çevirmeme yetkisini kullanabilmektedir." görüşüyle itiraz yoluna başvurarak Özel Daire onama kararının kaldırılmasını ve Yerel Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya 1. Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
CEZA GENEL KURULU KARARI
Özel Daire ile Yargıtay C.Başsavcılığı arasında oluşta ve sübutta bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, sanık hakkında kavgada silah çekmek suçundan dolayı tayin olunan 25 gün hapis cezasının 647 sayılı Yasanın 4. maddesi uyarınca para cezasına çevrilmesinde zorunluluk olup olmadığına ilişkindir.
647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Yasanın 12.6.1979 gün ve 2248 sayılı Yasa ile değişik 4. maddesinin 2. fıkrasında, "suç tarihinden önce para cezasına veya tedbire çevrilmiş olsa dahi hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum edilmemiş olanlar hakkında hükmolunan otuz güne kadar (otuz gün dahil) hürriyeti bağlayıcı cezalarla suç tarihinde 18 yaşını ikmal etmemiş olanların mahkum edildikleri kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalar yukarıdaki bentlerde yazılı ceza veya tedbirlerden birine çevrilir." hükmü getirilmiştir.
Ayrıntıları Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2.11.1999 gün ve 200-254 sayılı, 10.2.1998 gün ve 368-29 sayılı kararlarında da açıklandığı üzere, bu hüküm ile getirilen düzenlemede 18 yaşını tamamlamış olan kişilerin otuz güne kadar özgürlüğü bağlayıcı cezaları ile 18 yaşını tamamlamamış olan kişilerin kısa süreli özgürlüğü bağlayıcı cezalarının para cezasına veya tedbirlerden birisine çevrilmesinde zorunluluk öngörülmüştür. Ancak, bu zorunluluk hali öngörülürken 18 yaşını tamamlamış olanlar hakkında yasa koyucu tarafından bir de ön koşul getirilmiştir. Bu ön koşul ise, "suç tarihinden önce para cezasına veya tedbire çevrilmiş olsa dahi özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkum edilmemiş" olma halidir. O halde 18 yaşını tamamlamış olan bir kimsenin bu ön koşulun gerçekleşmesi halinde, 30 gün dahil özgürlüğü bağlayıcı cezaya ilişkin mahkumiyetinde hakimin bu cezayı para cezasına çevirmesi zorunlu olacak, aksi halde ise ön koşul gerçekleşmediğinden bu zorunluluk kalkacaktır.
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde;
Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre sanık Hasan 15.10.1964 doğumlu olup, sabıkası bulunmamaktadır. Buna göre suç tarihi itibariyle 18 yaşını tamamlamış olan sanık hakkında 647 sayılı Yasanın 4. maddesinde öngörülen ön koşul gerçekleşmiş olmakla tayin olunan 25 gün hapis cezasının zorunlu olarak para cezasına veya tedbire çevrilmesi gerekmektedir. Bu nedenle sanık hakkında kavgada silah çekmek suçundan dolayı tayin olunan 25 gün hapis cezasının, 647 sayılı Yasanın 4. maddesinin buyurucu hükmü gözetilmeden para cezasına veya tedbire çevrilmemesi isabetsiz olup Yargıtay C.Başsavcılığı itirazının kabulüne karar verilmelidir.
SONUÇ: Açıklanan nedenle Yargıtay C.Başsavcılığı itirazının KABULÜNE, Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 2.12.1999 gün ve 12251-17414 sayılı onama kararı kaldırılarak Gebze 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 14.7.1998 gün ve 1520-783 sayılı kararının kavgada silah çekmek suçuna ilişkin kısmının bu nedenden dolayı BOZULMASINA, dosyanın yerine gönderilmek üzere Yargıtay C.Başsavcılığına tevdiine, 1.2.2000 günü oybirliği ile karar verildi.