 |
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
Esas no: 1999/YYB-42
Karar no: 1999/54
T: 23.03.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Zimmet suçundan sanık Uğur T... hakkında yapılan idari soruşturma sonunda Denizli Valiliği Memurin Muhakematı Komisyonu 31.12.1997 gün ve 90 sayılı kararı ile; "3628 sayılı Yasa uyarınca sanık hakkında genel hükümlere göre dava açılması gerektiği" görüşüyle görevsizlik kararı vermiştir.
Dosyanın gönderildiği Denizli C.Başsavcılığının 22.1.1998 gün ve 447/45 sayılı iddianamesiyle; "Sanığın TCK.nun 202/1-3 maddesi uyarınca cezalandırılması" için kamu davası açılmıştır. Denizli 2. Ağır Ceza Mahkemesi 3.12.1998 gün ve 41-276 sayı ile; "Eylemin, görevde yetkiyi kötüye kullanmak suçunu oluşturacağından" bahisle yargılamanın durmasına karar vermiştir.
Bu suretle Ağır Ceza Mahkemesi ile Denizli İl Memurin Muhakematı Komisyonu arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğundan sözedilerek dosya, Yargıtay C.Başsavcılığının "Denizli 2.Ağır Ceza Mahkemesi görevsizlik kararının kaldırılmasını" isteyen 1.3.1999 günlü tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
CEZA GENEL KURULU KARARI
Dosya içeriğine göre;
Denizli Öğretmenevi otel bölümünde görevli memur olan sanığın, fatura karşılığı sağlanan gelirleri bilgisayara ve günlük kasa defterine işlemeyerek zimmetine geçirdiği iddiasıyla yapılan yargılamada Ağır Ceza Mahkemesi ile Memurin Muhakematı Komisyonu arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur.
Memurların görevlerinden doğan veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı yapılacak soruşturma, kural olarak Memurin Muhakematı Hakkındaki Kanunu Muvakkat hükümlerine göre yapılacaktır. Ancak, yürürlükte bulunduğu süre içersinde, 1609 sayılı Yasanın 1. maddesinde sayılan suçlarda Memurin Muhakematı Yasası uygulanmadığından, vali veya bakanlık izni alınarak Cumhuriyet Savcısı tarafından iddianame ile açılan davada, eylemin görevde yetkiyi kötüye kullanma suçunu oluşturduğunun anlaşılması halinde İdare Kurulu kararı gerekmeksizin ek savunma hakkı tanınarak davanın sonuçlandırılması gerektiği süreklilik gösteren yargısal kararlarla kabul edilmiştir.
1609 sayılı Yasayı yürürlükten kaldıran 3628 sayılı Yasanın 17. maddesinde 1609 sayılı Yasaya benzer biçimde, "zimmet, rüşvet, irtikap ve maddede yazılı diğer suçlardan sanık olanlar hakkında Memurin Muhakematı Hakkındaki Kanunu Muvakkat hükümlerinin uygulanamayacağı" kabul edilmiştir. Ayrıca izin alınmasına da gerek görülmemiş, böylece Cumhuriyet Savcılarının soruşturma yapma yetkileri daha da genişletilmiştir. Suç vasfının değişmesi halinde İdare Kurulu kararı gerekmediğine ilişkin yargı kararları, 3628 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra da geçerliliğini sürdürmektedir. Diğer bir anlatımla, 3628 sayılı Yasanın 17. maddesinde yazılı suçlar nedeniyle genel hükümlere göre açılan davada, suç niteliğinin değişmesi halinde İdare Kurulundan yargılamanın gerekliliği kararı alınmasına gerek bulunmamaktadır.
Öte yandan CMUY.nın 150 ve 257. maddeleri uyarınca ceza davasının konusu, iddianamede yazılan vakıalarla sınırlıdır. Mahkeme, iddianamede yazılı hukuki tavsifle bağlı değildir.
Kaldı ki, Memurin Muhakematı Hakkındaki Kanunun amacı, memur hakkında yersiz ve gereksiz dava açılmasını önlemek, kamu görevinin aksamadan yürütülmesini sağlamaktır. Somut olayda, zimmet suçundan iddianame ile dava açılmıştır.Memurin Muhakematı Hakkındaki Kanun hükümlerinin yukarıda değinilen amacı ile ceza yargılamasının süreklilik ve kesintisizlik ilkeleri de nazara alındığında yargılamaya devam olunarak hüküm kurulmasında zorunluluk bulunmaktadır. Ayrıca, İdare Kurulunu suç niteliğini kabule zorlar biçimde görevsizlik kararı verilmesi,Yargılama Yasası ile de bağdaşmamaktadır.
Bu nedenle yargılamaya devam olunarak değişen suç vasfına göre, sanığa ek savunma hakkı tanımak suretiyle hüküm kurulabileceğinden Ağır Ceza Mahkemesi görevsizlik kararı kaldırılmalıdır.
Kurul üyelerinden Namık Benli, Sabih Kanadoğlu ve Hayrettin Cevheroğlu "Denizli Öğretmenevinde görevli memur olan sanık Uğur Toker'in 3628 sayılı Yasaya aykırı eylemde bulunduğundan söz edilerek düzenlenen evrak, öncelikle Denizli İl Memurin Muhakematı Komisyonuna gönderilmiş, yapılan değerlendirme sonunda verilen görevsizlik kararı üzerine Denizli C.Savcılığınca sanık hakkında zimmet suçundan kamu davası açılmıştır.
Denizli 2.Ağır Ceza Mahkemesi ise sanığın Denizli Lisesinde memur kadrosunda olup öğretmenevinde geçici olarak görevlendirildiğinden para tahsil etmeye ve saklamaya yetkili olduğu hususunda dosyada delil bulunmadığından bahisle eyleminin görevi kötüye kullanma suçunu oluşturacağını kabul edip görevsizlik kararı vermiştir.
Belirlenen bu duruma göre yetkili İl İdare Kurulu, memurunun suçlandığı konusunda bilgi sahibi olmuş ve gereğini yapmıştır. Dairemezin süregelen uygulamalarında ise yasal bir engel bulunmadığı hallerde yetkili makamlarca geçici görevlendirme yapılmış ve görevlendirilen kişi de görevi ifaya devam etmiş ise;bu süre içerisinde görevi gereği tahsil ettiği paraları maledinme eyleminde, zimmet suçunun unsurlarının oluşabileceği nazara alınıp toplanan delillerin değerlendirilmesinin Ağır Ceza Mahkemesine ait bulunduğuna" dair değişik gerekçe ile sonuçta Denizli Ağır Ceza Mahkemesi görevsizlik kararının kaldırılması gerektiği doğrultusunda oy kullanmışlardır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle Denizli 2.ağır Ceza Mahkemesinin 3.12.1998 gün ve 41-276 sayılı görevsizlik kararının istem gibi kaldırılmasına,dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay C.Başsavcılığına tevdiine 23.3.1999 günü gerekçede oyçokluğu sonuçta oybirliği ile karar verildi.