DAVA : Gıda Maddeleri Tüzüğüne aykırı harekette sanık C.'nin TCY.nın 398, 59 ve 647 sayılı Yasanın 4. maddeleri uyarınca 1.090.000 lira ağır para cezası ile cezalandırılmasına, TCY.nın 95. maddesi uyarınca ertelenmiş önceki mahkumiyetinin aynen çektirilmesine ilişkin, (Yenipazar Sulh Ceza Mahkemesi)'nce 13.8.1997 gün ve 19/20 sayı ile verilen kararın, Yerel C. Savcısı tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 2. Ceza Dairesi'nce, 30.10.1997 gün ve 14560-14369 sayı ile;

    "TCK.nun 402. maddesi uyarınca sanığın cürme vasıta kıldığı meslek ve sanatın ve ticaretin tatiline ve hüküm özetinin ilanına karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi" isabetsizliğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

    Yerel Mahkeme ise, 8.1.1998 gün ve 46/2 sayı ile; TCY.nın 402. maddesi uyarınca suça konu olan meslek ve sanatın ve ticaretin yasaklanması ve işyerinin belli bir süre kapatılabilmesi için bu işyerinin o mahalde tek olmaması ve mahal için hayati önem taşımaması gerekir. Olay konusu fırının ilçede tek fırın olduğu ve ilçe için hayati önem taşıdığına ilişkin Kaymakamlık ve Belediyeden rapor alınmıştır. Ayrıca, Özel Dairenin bozma kararı gerekçeli değildir, gerekçesiyle önceki hükümde direnmiştir.

    Bu kararın da Yerel C. Savcısı tarafından süresinde temyiz edilmesi üzerine dosya, Yargıtay C. Başsavcılığının "bozma" istekli 12.3.1998 günlü tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

    KARAR : Sanığın, etiketsiz ve rutubet oranı Gıda Maddeleri Tüzüğünde belirtilen orandan fazla ekmek imal etmekten TCY.nın 398, 59; 647 sayılı Yasanın 4. maddeleri uyarınca cezalandırılmasına karar verilen olayda, Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasında oluş ve sübutta bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Çözülecek sorun, ilçede tek fırın olması nedeniyle, sanık hakkında cürme vasıta kıldığı meslek, sanat ve ticaretin tatiline ve hüküm özetinin ilanına karar verilmesi gerekip gerekmeyeceğine ilişkin ise de, Özel Dairenin 30.10.1997 günlü bozma kararından sonra, gıda maddelerinin üretim ve denetimine ilişkin mevzuatta değişiklik yapıldığından, öncelikle bu yeni yasal düzenlemenin TCY.nın 2. maddesi uyarınca dikkate alınması zorunludur. Şöyleki;

    Bütün gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadar olan aşamalarda uyulacak veya uygulanacak esaslar 1593 sayılı Yasanın 181-199. maddeleri ile 199. madde uyarınca çıkarılan Gıda Maddeleri Tüzüğü, Sağlık Bakanlığınca çıkarılan genel sağlığı ilgilendiren yönetmelikler ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayınlanan gıdalara ilişkin standartlarla düzenlenmekte iken, 8.6.1995 gün ve 4113 sayılı Yetki Yasaına dayanılarak çıkarılıp, 28.6.1995 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 560 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 7.11.1995 günlü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 4128 sayılı Yasa ve Türk Gıda Kodeksleri ile yeniden düzenlenmiştir.

    560 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 21. maddesi ile, 1593 sayılı Yasanın sekizinci bab'ının bu Kanun Hükmündeki Kararname ile getirilen hükümlerine aykırılık gösteren hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. Bu madde gereğince, 1593 sayılı Yasanın 8. bab'ında yer alan 181-199. maddelerindeki hükümlerin aksine yeni bir düzenleme yapılmadığı sürece, bu hükümler yürürlükte olup uygulanmasına devam olunacaktır. Şu halde, 560 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 7. maddesi uyarınca çıkarılan ve 16.11.1997 tarihli mükerrer Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ile 21.10.1995 günlü Resmi Gazete'de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi-distile Alkollü İçkiler Bölümü, 13.12.1996 günlü Resmi Gazete'de duyurulan Türk Gıda Kodeksi-Siyah Çay ve 20.8.1997 günlü Resmi Gazete'de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi-Ekmek ve Çeşitleri tebliğleri ile bu yönetmelik hükümlerine göre çıkarılacak tebliğlerle 10.7.1996 günlü Resmi Gazete'de yayınlanan Gıda Üretim ve Satım Yerleri Hakkında Yönetmelik hükümleri ile önceki yasal düzenlemeler, 560 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 4128 sayılı Yasanın uygulanma olanak ve zorunluluğunun doğduğu Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin yürürlük tarihi olan 16.11.1997 tarihi itibariyle karşılaştırılmalı ve sanık lehine olan hükümler uygulanmalıdır. Diğer bir anlatımla, Türk Gıda Kodeksinin yürürlüğe girdiği 16.11.1997 tarihinden sonra işlenen suçlarda, 560 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye 4128 sayılı Yasanın 7. maddesi ile eklenen 18/A maddesinde öngörülen yaptırımlar, sözügeçen tarihten önce işlenen suçlarda ise, eylemin önceki düzenlemeye göre hangi madde gereğince cezalandırılacağı belirlendikten sonra Kararnamenin 12. maddesi yollamasıyla 18/A maddesinin hangi bendine uygun bulunduğu saptanıp bu hükümler karşılaştırılmak suretiyle TCY.nın 2 ve 11. maddeleri de gözönünealınarak bir karar verilmesi gerekmektedir.

    Somut olayda, sanığın işlettiği fırında 13.3.1997 günlü yapılan denetim sırasında, ürettiği ekmeklerden alınan numunenin analizi sonucunda, ekmeklerin etiketsiz ve rutubet oranının Gıda Maddeleri Tüzüğünde öngörülen orandan fazla olduğu saptanmış ise de, etiketsiz ekmek üretmek Türk Gıda Kodeksinde, rutubet oranı fazlaekmek imal etmek ise Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Çeşitleri Tebliğinde yeniden düzenlenmiş olup bu husus 560 sayılı Kanun hükmünde Kararnamenin 12. maddesinin (b) bendine aykırılık teşkil etmektedir. Bu aykırılığın yaptırımı ise aynı Kararnameye4128 sayılı Yasayla eklenen 18/A maddesinin (g) bendinde yer almaktadır. Sadece ağır para cezası hükmolunmasını öngören ve önödemeye tabi olan bu hüküm, TCY.nın 2 ve 11. maddeleri gözetildiğinde lehe olup sanık hakkında uygulanması gerektiğinden direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.

    Kabule göre de; TCY.nın 402. maddesinde; 394-401. maddelerde yazılı cürümlerden birine mahkumiyet halinde sanığın cürme vasıta kıldığı meslek ve sanat ve ticaretin tatili ile işyerinin kapatılması cezaları ve hüküm özetinin ilanına karar verileceği hükme bağlanmıştır. Maddenin 1. fıkrasının son cümlesinde yer alan "Ancak işyeri bulunduğu mahal için hayati önem taşıdığı takdirde işverenin kapatılmasına karar verilemez." hükmü, maddede açıkça belirtildiği üzere işyerinin kapatılmasına ilişkin fer'i ceza ile ilgilidir. Bu hükmün yanlış yorumlanarak maddede yer alan diğer fer'i cezalara da teşmili suretiyle TCY.nın 402. maddesinin uygulanamaycağına karar verilmesi isabetsizdir. Direnme kararı bu nedenle de yerinde görülmemiştir.

 

    SONUÇ : Yerel Mahkeme direnme hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, tebliğnamedeki düşünceye uygun olarak (BOZULMASINA), 5.5.1998 günü oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972