Sürücü belgesi geçici olarak geri alındığı halde araç kullanmak suçundan sanık Ejder hakkındaki kamu davasının önödeme nedeniyle TCY.nın 119. maddesi uyarınca ortadan kaldırılmasına ilişkin (Eldivan Sulh Ceza Mahkemesi)'nce 21.05.1997 gün ve 14/3 sayı ile verilen kararın sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 7. Ceza Dairesince 31.10.1997 gün ve 7874/8692 sayı ile;

 

"2918 sayılı Yasanın 112. maddesi" bu Kanundaki hafif para cezasını ve bununla birlikte hafif hapis cezasını, belgelerin geri alınması ve iptali cezasını veya iş yerlerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerince, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerince bakılır "amir hükmünü içermekte olup, sanığın sürücü belgesinin mahkeme kararına dayanılmadan yetkisi bulunmayan trafik zabıtasınca alınması nedeniyle atılı suç unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi" isabetsizliğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

 

Yerel Mahkeme ise; 12.3.1998 gün ve 38-7 sayı ile, "sanık alkollü araç kullandığı için 2918 sayılı Yasanın 48/5. maddesine göre sürücü belgesi 3 ay süre ile geçici olarak trafik zabıtasınca elinden alınmıştır. Sanık bu süre içersinde sürücü belgesiz araç kullandığı için hakkında 2918 sayılı Yasanın ek 3. maddesinin 9. bendine göre suç tutanağı düzenlenip mahkememize gönderilmiştir. Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 90. maddesine göre, trafik zabıtasının 2918 sayılı Yasanın 48. maddesinde belirtilen halde sürücü belgesini yasada öngörülen süreler dahilinde geri alma yetkisi vardır. Dolayısıyla sanık sürücü belgesi alındıktan sonra bu süre içinde sürücü belgesiz araç kullandığı için yüklenen suçun unsurları oluşmuştur" gerekçesiyle önceki hükümde direnmiştir.

 

Bu kararın da sanık tarafından süresinde temyiz edilmesi üzerine dosya, Yargıtay C. Başsavcılığınca düzenlenen "bozma" istekli tebliğnameyle özel Daireye ve Yargıtay 7. Ceza Dairesince de 1. Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasıdaki uyuşmazlık, sürücü belgesi idarece geçici süreyle geri alınan kişinin, bu süre içersinde araç kullanması halinde yüklenen suçun yasal unsurlarının oluşup oluşmadığına ilişkindir.

 

Sorunun çözülebilmesi için öncelikle bu konudaki yasal düzenlemelere, daha sonra da somut olaya bakmak gerekmektedir.

 

2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının konuya ilişkin maddeleri incelendiğinde;

 

48. maddenin 5. fıkrasında, "Yönetmelik ile belirtilen miktarların üzerine alkollü araç, kullandığı tespit edilen sürücülerin birinci defada üç ay, ikinci defada bir yıl süreyle sürücü belgeleri ellerinden alınır. Her iki seferinde ayrıca, 7.200.000 lira para cezası uygulanır. 3. defasında ise beş yıl süre ile sürücü belgeleri ellerinden alınır ve bir aydan iki aya kadar hafif hapis cezası ile birlikte 7.200.000 lira hafif para cezası uygulanır..." hükmü;

 

112. maddenin 1. fıkrasında ise, "Bu Kanundaki; hafif para cezasını veya bununla birlikte hafif hapis cezasını, belgelerin geri alınması ve iptali cezasını veya işyerlerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılır" hükmü getirilmiştir.

 

2918 sayılı Yasaya, 17.10.1996 tarihli ve 4199 sayılı Yasayla eklenen Ek 3. Maddenin 9.

bendinde; "Bu Kanundaki hükümlere göre sürücü belgeleri geçici süre ile deri alınanlardan bu süre içerisinde araç kullandığı tespit edilenler... 7 günden 30 güne kadar hafif hapis ve 18.000.000 lira tutarında hafif para cezası ile cezalandırılırlar." hükmü öngörülmüştür.

 

Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 90. maddesinde ise, "Sürücü belgeleri, trafik zabıtasınca aşağıdaki hal ve şartlarda geri alınır.

a)..........  

 

b) Kanunun 48, 51, 118. maddeleri ile emrettiği diğer hükümlerinde belirtilen hallerde geri alınır.

 

c) ..." hükmü yer almaktadır.

 

Görüldüğü gibi 2918 sayılı Yasanın 48. maddesinin 5. fıkrasında sürücü belgesinin geçici sürelerle geri alınması ve idari para cezası öngörülmüş, ancak sürücü belgesinin kim tarafından geri alınacağı konusunda bir hüküm getirilmemiştir. Yasanın 112. maddesinin 1. fıkrasında ise kendinden önceki hükümleri kapsayacak genel bir düzenleme getirilmiş ve sürücü belgelerinin geri alınması ve iptali cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara Trafik Mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılacağı hükmü getirilmiştir.

 

Yasanın bu emredici hükmü uyarınca sürücü belgelerinin geri alınmasının ancak Mahkeme hükmü ile olanaklı olduğu, mahkeme hükmü bulunmaksızın trafik zabıtasına sürücü belgesini geri alma yetkisi verilmediği açıkca anlaşılmaktadır. Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 90. maddesinde trafik zabıtasınca sürücü belgesinin geri alınması düzenlenmiştir. Ancak, yönetmeliğin bu hükmünün Yasanın 112. maddesine aykırı düşecek şekilde yorumlanması olanaklı olmadığı gibi yönetmeliğin 160. maddesinde de Yasanın 112. maddesinde getirilen hükme uygun düzenleme yapılmış ve sürücü belgelerinin geri alınmasını gerektiren trafik suçlarına ilişkin davalara Yasanın 112. maddesindeki hükümler çerçevesinde mahkemelerce bakılacağı öngörülmüştür. O halde, 2918 sayılı Yasanın Ek 3/9. maddesinde öngörülen suçun oluşabilmesi için sanığın sürücü belgesi mahkeme kararıyla geçici olarak geri alınmış olmalı ve sanık bu süre içerisinde yeniden araç kullanmalıdır.

 

Bu açıklamalardan sonra somut olaya bakıldığında; sanık Ejder'in 9.3.1997 tarihinde alkollü araç kullandığının tespit edilmesi üzerine trafik zabıtasınca 3 ay süreyle sürücü belgesine el konulduğu, 6.5.1997 tarihinde sanığın alkollü olarak yaralamak ve maddi hasarlı trafik kazasına karışması üzerine sürücü belgesini geri alma süresi dolmadan araç kullandığından bahisle hakkında 2918 sayılı Yasanın Ek 319. maddesi uyarınca suç tutanağı düzenlenerek Yerel Mahkemeye gönderildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, sanığın 9.3.1997 tarihinde alkollü olarak araç kullandığının tespit edilmesi üzerine, trafik zabıtasının yetkisi olmadığı halde sürücü belgesini geçici olarak geri almış olması karşısında, sürücü belgesinin geri alınması konusunda bir mahkeme kararı bulunmadığından, 2918 sayılı Yasanın Ek 3/9. maddesindeki suçun yasal unsurlarının oluştuğundan söz edilemez.

 

Bu itibarla; yerel mahkemece, Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 90. maddesi hükmü yanlış yorumlanmak suretiyle trafik zabıtasının sürücü belgelerini geri alma yetkisi bulunduğundan bahisle yüklenen suçun yasal unsurlarının oluştuğu kabul edilerek direnme kararı verilmesi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulmasına karar verilmelidir.

 

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, yerinde olmayan Yerel Mahkeme hükmünün istem gibi (BOZULMASINA), dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay C. Başsavcılığına tevdiine, 6.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972