 |
T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E. 1997/3-16
K. 1997/11
T. 4.2.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ORMANDAN FİDAN KESMEK
YAPACAK YADA YAKACAK NİTELİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
KARAR ÖZETİ : Suç konusu kesilen fidanların yapacak yada yakacak nitelikte olup olmadığı yönünün belirlenmesi için, tarafsız mercilere yada uzman bilirkişiye başvuru yerine, davada taraf olan Orman İşletme Müdürlüğünden sorularak cevabına göre hüküm kurulması bozma nedenidir.
(6831 s. OK. m. 91/1)
Orman Kanununa muhalefet suçundan sanık Mustafa'nın 6831 sayılı Kanunun 91/1; 3506 sayılı Kanun ile değişik TCK.nun 19; 6831 sayılı Kanunun 91/4-son maddeleri uyarınca sonuçta 36 ay hapis ve 4.680.000 lira ağır para cezası ile cezalandırılmasına, müdahil İdare yararına tazminat, ayrıca ağaçlandırma gideri ve nisbi harç ödemesine ilişkin, (Gediz Sulh Ceza Mahkemesi)'nce 2.5.1995 gün ve 297/172 sayı ile verilen karar, katılan vekili ile sanığın temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nce 24.1.1996 gün ve 13897/463 sayı ile;
"Sanığın temyizi üzerine yapılan incelemede sair itirazlar yerinde görülmemiştir. Ancak;
Yapılan keşif sonucu, Bilirkişi Orman Mühendisi (C.C.) tarafından düzenlenen raporda suç konusu orman alanından 170 adet çam fidanının kesildiği bildirilmiş ise de, kesilen fidanların yapacak veya yakacak nitelikte olup olmadığı hususunda bir açıklık bulunmadığı cihetle, bu husus bilirkişiye açıklattırılıp sonucu itibariyle sanığın hukuki durumunun tayini gerektiği gözetilmeyerek bu yönden eksik soruşturma ile yazılı şekilde hüküm kurulması" isabetsizliğinden bozulmuştur.
Yerel Mahkeme ise, 16.4.1996 gün ve 55/97 sayı ile;
"Orman Bilirkişi (C.C.) raporunda suça konu fidanların yapacak mı, yoksa yakacak mı olduğunu belirtmemiş ise de, bu husus 31.1.1995 günlü ara kararı uyarınca Gediz Orman İşletmesi Müdürlüğü'nden sorulmuş ve 10.4.1995 günlü orman işletmesinin cevabi yazısında suça konu tahrip edilen fidanların yapacak nitelikte fidanlar olduğu bildirilmiştir. Fidan vasfındaki bu tür emvallerin niteliğini en iyi bilebilecek merciin Gediz Orman İşletmesi Müdürlüğü olduğu aşikardır. Çünkü, Orman İşletmesi Müdürlüklerinde ve bağlı birimlerinde ağaçlandırma sahalarında yapılan dikimler, dikilen fidanların cins ve nitelikleri, sayısı, yazılı belgelere dayandırılmaktadır. Her Orman İşletmesi, muhasebe ve murakabe açısından da ağaçlandırma faaliyetini belgelendirmek durumundadır. Bu nedenle, mahkememizce bu tür bir araştırmanın muhatabı kabul edilen ve resmi bir kurum olan Orman İşletmesi Müdürlüğünün cevabi müzekkeresi suç vasfının tayininde delil olarak kabul edilmiş ve suça konu fidanların yapacak emval veren fidanlar oldukları kabul edilmiştir" biçimindeki açıklamalarla direnmeye karar vermiştir.
Bu kararın da Üst ve o yer C. Savcıları ile sanık vekilince süresinde temyiz edilmesi üzerine dosya, Yargıtay C. Başsavcılığı'nın bozma isteyen 27.12.1996 günlü tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
İncelenen dosyaya göre;
Orman Yasasına aykırı davranışta bulunmak suçundan sanığın cezalandırılmasına karar verilen olayda, Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık, eksik soruşturmaya ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümü için dosyadaki belgelere bakıldığında; Yerel Mahkemece 2.5.1995 tarihinde mahallinde yapılan keşifte hazır bulundurulan Bilirkişi Orman Mühendisi (C.C.)'nin mahkemeye sunduğu tarihsiz raporunda; "Taşınmaz üzerinde kesilen çam fidanlarının kökleri ve kesilmiş fidanların görülmekte olduğu, orman sayılan yerlerden olduğu, tamamen orman sahası içinde kaldığı, açmaya hazırlık amacıyla üzerindeki fidanların 170 adedinin baltayla kesilmiş olduğu" belirtilmekle beraber, raporda kesilen fidanların yapacak veya yakacak nitelikte olup olmadıkları konusunda bir açıklama bulunmadığı görülmektedir.
Yerel Mahkemece, bozma nedeni yapılan bu hususun bozmadan önce Gediz Orman İşletmesi Müdürlüğü'nden sorulduğu ve anılan İşletmenin 10.4.1995 günlü cevabi yazısında suça konu tahrip edilen fidanların "yapacak" nitelikte emvaller olduğunun bildirildiği gerekçesiyle direnilmiş ise de; 6.5.1968 gün, 15/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ve Ceza Genel Kurulunun 25.10.1982 gün, 339/390 sayılı emsal içtihadına göre; İdarenin taraf olduğu davalarda, bitaraf mercilere veya uzman bilirkişilere re'sen başvurmak işin mahiyeti icabı zorunlu bulunmaktadır. Bu itibarla, davada taraf olan Orman İdaresinin cevabi yazısını dayanak yaparak eksik inceleme sonucu kurulan Yerel Mahkeme direnme hükmünün bozulmasına karar verilmelidir.
S o n u ç : Açıklanan nedenlerle, Yerel Mahkeme direnme hükmünün saptanan eksik soruşturma nedeniyle istem gibi (BOZULMASINA), 4.2.1997günü oybirliği ile karar verildi.