Görevli memuru öldürmek suçundan sanık Abdulkadir'in beraatine ilişkin, (Osmaniye Ağır Ceza Mahkemesi) 'nce verilen 13.12.1993 gün ve 156/126 sayılı hükmün, katılan vekili ve Cumhuriyet Savcısı tarafından temyizin üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 1. Ceza Dairesi 4.10.1994 gün, 3000/3069 sayı ile hükmün onanmasına karar vermiştir.

 

Yargıtay C. Başsavcılığı, 23.11.1994 gün, 33762 sayı ile;

 

"Sanık; hakkındaki beraat kararı bozulan sanık Vecdettin'in verdiği silahı, gözcü kalacağı için olay sırasında ölen diğer sanık Mehmet'e vermiştir. Diğer sanıkların silahlı olduğu ve banka soygunu sırasında müdahale edildiği takdirde kullanılacağını bilmektedir.

 

Diğer sanık Vecdettin ile ölen Mehmet, banka soygunu sırasında sesle-re gelen Polis Memurü Oktay'a ateş ederek onu öldürdükleri sırada, sanık Abdulkadir de onların yanındadır. Arkadaşlarına engel olmadığı gibi, cesaret verecek şekilde Vecdettin'in yanında olup dayanışmasını sürdürmüştür.

 

Asıl failin kastını önceden bilerek suçun icrası sırasında hazır bulunmak fer'i iştirak için yeterli olduğundan, sanık suça fer'an katılmıştır" gerekçesiyle itiraz ederek, sanığın bu suçtan beraatine ilişkin onama kararının kaldırılmasını, hükmün bozulmasını talep etmiştir.

 

Dosya, 1. Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

Sanık Abdulkadir ile itirazın kapsamı dışında kalan sanık Vecdettin ve olay sırasında ölen sanık Mehmet, banka soymaya karar vermişlerdir. Yakın bir inşaatta bekledikten sonra saat 01.30 sıralarında bankanın bulunduğu pasaja gelmişler, sanıklardan Mehmet yolda gözcülük yapmış, sanık Vecdettin, demir makası ile önce pasajın sonra bankanın demir parmaklıklarını kesmiş, sanık Abdulkadir bankanın camını kırmaya çalışmıştır. Çarşı ve mahalle bekçisinin geldiğini gören Vecdettin, sanık Abdulkadir'i uyarmış ve birlikte kaçmaya başlamışlardır. Bu arada sanık Mehmet, olay yerine gelen Polis Memuru Oktay'a ateş etmeye başlamış, sanık Vecdettin de bina önüne çıktığında polis memurunun bulunduğu yöne üç el ateş etmiş, sanıklar ellerindeki soygunda kullanılan malzemeleri atarak kaçmışlardır. Olayda Polis Memuru Oktay ile sanıklardan Mehmet ölmüştür.

 

Olay yerinde yapılan incelemede dört çeşit kovan ile, ölen sanık Mehmet'in kullandığı tabanca elde edilebilmiştir. Sanık Vecdettin yakalandığında, olayda kullandığı, astra marka tabancayı gömdüğü yerden çıkarıp teslim etmiştir.

Yerel Mahkemece, sanıkların soygun suçuna kalkışmaktan cezalandırılmalarına, Polis Memurunu ölen sanığın vurduğu kabul edilerek bu suçtan beraatlerine karar verilmiştir. C. Savcısı ve katılan vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece sanık Vecdettin'in adam öldürmek suçundan beraatine ilişkin hükmün bozulmasına, sanık Abdulkadir'in aynı suçtan beraatine ilişkin hükmün onanmasına karar verilmiştir.

 

Özel Daire ile Yargıtay C. Başsavcılığı arasındaki uyuşmazlık, sanık Abdulkadir'in görevli memuru öldürme suçuna fer'an iştirak edip etmediğine ilişkindir.

 

Suça iştirak için, suçun icra hareketlerine katılmak, veya icra hareketlerini gerçekleştiren kişiye bu kararı verdirmek veya icra hareketlerini yapan kişiye yardım etmek ve mutlaka o suça yönelik herhangi derecede iradenin varlığı gerekir.

 

TCK.nın 65/3. maddesinde düzenlenen suça fer'i maddi katılma için, o yöndeki irade ile asli maddi failin işlediği suça maddi nitelikte iştirak edilmelidir. Bu katılmanın, iş ve vasıta tedariki yahut müzaharet ve muavenet şeklinde olması mümkündür.

 

a- iş ve vasıta tedariki: Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere sağlanan herhangi bir taşınır veya taşınmaz eşya, vasıtadır. iş ise vasıta kavramının genişletilmesi amacıyla, kaynak yasada olmadığı halde maddeye ilave edilmiştir.

 

b- Müzaharet ve muavenet: Suçun işlenmesini kolaylaştıran her türlü eylemlerdir. Suçun işlenmesinden önce veya işlendiği sırada yardımda bulunabilir. Ancak yardım doğrudan doğruya suçu birlikte işlemek biçiminde olmamalıdır.

 

İştirakin kabulü için failde, suça iştirak iradesi olmalıdır. Yani suça katılanlar önceden, belli bir suçu işleme konusunda aralarında anlaşmalı, irade birliğine varmalıdırlar. Kararlaştırılan bir suç işlenirken, faillerden birisinin diğerlerinden habersiz bir başka suçu daha işlemesi halinde ise önceden anlaşma olmadığı için, ikinci failin icrasına yardım etmeyen diğer failler, bu suçtan sorumlu tutulmazlar.

 

Maddi olayda, sanık Abdulkadir ile arkadaşları soygun yapmak amacıyla bankanın bulunduğu pasaja gitmişler ve soygunla ilgili icra hareketlerine başlamışlardır. Ölen Polis Memuru pasajın arka tarafına, tanık bekçi İbrahim'de pasajın ön tarafına gelmişlerdir. Gözcülük yaparken polis memurunu gören sanık Mehmet, üzerindeki tanıq marka tabancayla ateş etmiş, polis memuru da silahını çekerek karşılık vermiştir. Bankaya girmek üzere olan sanıklar Abdülkadir ile Vecdettin kaçmışlar ve Vecdettin polis memurunun bulunduğu yöne ateş etmiştir. Olay mahallinde dört ayrı silahtan atılmış boş kovanlar bulunmuştur. Yapılan incelemede, boş kovanların ölen polis memuru ile, ölen sanık Mehmet ve sanık Vecdettin ile tanık bekçinin silahlarına ait olduğu saptanmıştır. Olayda bir başka silahın kullanılmadığı ve sanık Abdulkadir'de silah olmadığı, kaçarken ayağından yaralandığı anlaşılmıştır.

 

Sanıklarda, adam öldürme konusunda, soyguna başlamadan önce verilmiş bir irade birliği bulunmamaktadır. Önceden aralarında bu konuda anlaşmamışlar, sadece bankayı soymayı planlamışlar, soygunla ilgili fikir birliğine varmışlardır. Sanık Abdullah'ın diğer iki sanıkta silah bulunduğunu bilmesi, onların bu silahla işleyebilecekleri tüm suçları, onlarla birlikte bulunmakla önceden kabul ettiği, silahlı sanıklara manevi destek olduğu şeklinde kabul edilemez. Zira, önceden iştirak iradesi olmadığı gibi, suçun icrası sırasında "müzaharet ve muavenet" de bulunmamaktadır. Kararlaştırılan ve icrasına başlanan soygun fiili işlenirken görevlilerin gelmesi üzerine sokakta gözcülük yapan sanık Mehmet, polis memuruna ateş etmiş, sanık Abdulkadir ile Vecdettin kaçmaya başlamışlardır. Sanık Abdulkadir önde koşarken, arkasından gelen Vecdettin de ateş etmiştir. Önde koşmakta olan sanığın; peşinden gelen ve ateş eden Vecdettin ile, kendisi henüz pasajın içinde bankanın camlarını kırmakta iken sokakta polis memuruna ateş etmeye başlayan sanık Mehmet'e varlığı ile destek olması veya onları engellemesi söz konusu olamaz.

 

Ayrıca, sanık tarafından adam öldürme olayında kullanılmak üzere silah da temin edilmiş değildir. Sanık, karakolda alınan ifadesinde; "Vecdettin gidip silahları getirdi, poşette iki silah vardı. Birini kendisi aldı, birini bana verdi. Bana verdiği tabancayı gözcülük yapacak olan Mehmet'e verdim..." demiş, aşamalarda bu beyanını geri almıştır. Sanık Vecdettin ise karakoldaki ifadesinde; silahları evde sakladım. inşaata götürdüm ve inşaattan çıkıp bankaya giderken birini ben, diğerini Mehmet aldı. Mehmet, bankanın arka tarafında gözcülük yaptı..." şeklinde beyanda bulunmuştur. Sanıkların, silahla ilgili anlatımları çelişkilidir. Sanığın, kendisine verilen tabancayı gözcülük yapan Mehmet'e verdiği kabul edilse dahi, "tabancayı al, gelen olursa öldür" diye verdiği hususunda kesin kanıt yoktur. Gelenlerin korkutulması maksadıyla verilen silahın, amaç aşılarak adam öldürme suçunda kullanılması halinde, silahı verenin öldürme fiiline iştirakinden sözedilemez.

Bu nedenlerle, sanığın iştirak iradesi soygun suçuna ilişkin olup, öldürme suçuna iştirak iradesinin varlığından söz edilemez bunun doğal sonucu olarakta öldürmenin fen faili sayılması hukuken mümkün görülmediğinden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının reddine karar verilmelidir.

 

Çoğunluk görüşüne katılmayan Kurul Üyeleri; "haklı nedenlere dayanan C. Başsavcılığı itirazının kabulü gerektiğini ileri sürerek" karşı oy kullanmışlardır.

 

Sonuç Açıklanan nedenlerle Yargıtay C. Başsavcılığı itirazının (REDDİNE), 19.12.1994 günü oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972