DAVA : Sanık Mustafa, 2918 sayılı Yasaya aykırı davranmak suçundan açılan kamu davasının, ön ödeme nedeniyle TCK.nın 119. maddesi gereğince ortadan kaldırılmasına ilişkin, (Artvin Sulh Ceza Mahkemesi)nce verilen 16.6.1992 gün, 121/117 sayılı hükmün C. Savcısı tarafından temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 2. Ceza Dairesi, 29.9.1992 gün, 8553/9012 sayı ile;

"Suçun temadi eden niteliği itibariyle tutanağın düzenlendiği 16.6.1992 günü suç tarihi olup buna göre toplam 165.000 lira üzerinden ön ödeme tebligatı yaptırılarak sonucuna göre karar verilecek yerde, 135.000 lira olarak noksan miktarda önödeme yaptırılmak suretiyle kamu davasının ortadan kaldırılması" isabetsizliğinden bozmuş,

Yerel Mahkeme, 17.12.1992 gün, 197/237 sayı ile;

"Suç, Yasada mütemadi suç olarak düzenlenmemiştir. Araçların satışı, noter tarafından trafik bürosuna bildirilecek, bir aylık süre geçtikten sonra, araç sahibinin müracaatı beklenmeksizin harekete geçilerek, araç trafikten men edilecek ve suç tutanağı düzenlenecektir. Araç sahibinin müracaatını beklemek ve bu durumu mütemadi suç olarak kabul etmek yasanın amacına aykırıdır.

Olayda, 26.12.1991 günü noterde satış yapılmış olup, 25.1.1992 günü suç oluşmuştur. Bu tarih nazara alındığında, cezanın alt sınırı 135.000 lira hafif para cezasıdır" gerekçesiyle önceki hükümde direnmiştir.

Bu hükmün de Yargıtay'ca incelenmesi C. Savcısı tarafından süresinde istenildiğinden dosya, Yargıtay C. Başsavcılığı'nın "Onama" istemli 11.11.1993 günlü tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Sanık, Rize 1. Noterliği'nin 26.12.1991 günlü kat'i satış senedi ile otomobil satın almış, 2918 sayılı Yasanın 20/e maddesinde belirtilen bir aylık süre içerisinde ilgili tescil bürosuna başvurmamış ve adına tescil belgesi almamıştır. Sanık hakkında 16.6.1992 tarihli trafik suç tutanağı düzenlenerek aynı gün mahkemeye verilmiş, suç tarihinin 27.1.1992 günü olduğu kabul edilerek asgari ceza olan 135.000 lira hafif para cezasını ödemesi hususunda önödeme önerisinde bulunulmuştur. Asgari cezanın ödenmesi nedeniyle sanık hakkındaki davanın ortadan kaldırılmasına karar verilmiş, C. Savcısının temyizi üzerine hüküm bozulmuştur. Yerel Mahkeme ile Özel Daire arasında oluşta bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Çözümlenecek sorun; suç tarihinin belirlenmesi ve para cezası hükmolunurken Ceza Yasasının değişik ek 2. maddesine 3756 sayılı Yasa ile eklenen 2. fıkranın uygulanıp uygulanamayacağına ilişkindir.

1 - 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 20. maddesinde;

"Tescil süreleri satış ve devirler, noterlerin sorumluluğu ile ilgili esaslar şunlardır:

a) Araç sahipleri,

1 - Tescili zorunlu ve ilk tescili yapılacak olan araçların satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren 3 ay içinde tescili için; hurdaya çıkarılma halinde çıkarılış tarihinden itibaren 1 ay içinde tescilin silinmesi için; yazılı olarak ilgili tescil kuruluşuna başvurmak, 2- Tescilin yapılması veya silinmesi için de yönetmelikle belirtilen bilgi ve belgeleri sağlamak, zorundadırlar.

b) Araçların giriş işlemlerini yapan gümrük idareleri bu durumu 15 gün içinde araç sahiplerinin beyan ettikleri tescil kuruluşuna bildirmekle yükümlüdürler.

c) Tescil belgesi, aracın başkasına satış veya devrine, hurdaya çıkarılmasına veya araçta, yönetmelikte belirtilen niteliklerin değişmesine kadar geçerli sayılır.

d) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi esas alınarak noterlerce yapılır.

Bu satış, noterlerce tescil belgesine tarih konularak ve tasdik edilmek suretiyle işlenir. Ayrıca, tescil edilmiş araçların satış ve devir işlemleri noterler tarafından sicile işlenmek üzere, işlemin tekemmülünü müteakip en geç 7 iş günü içinde ilgili tescil kuruluşuna bildirilir.

Noterlerce yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.

e) Tescilli araçları satın veya devir alanlar, gerekli bilgi ve belgeleri sağlayarak ilgili tescil kuruluşundan bir ay içinde adlarına tescil belgesi almak zorundadırlar.

Araç satın alıp, bu maddenin (a7 bendinin (1) numaralı alt bendi ile (e) bendi hükmüne uymayanlar beşbin liradan onbin liraya kadar hafif para cezası ve bir aydan üç aya kadar hafif hapis cezası, (d) bendi hükmüne uymayan noterler onbin liradan yirmibeşbin liraya kadar hafif para cezası ile cezalandırılırlar.

Ayrıca, satış ve devirlerde, belirlenen sürelerde alıcı adına tescili yapılmadan trafiğe çıkarılan araçlar, tescil yapılıncaya kadar trafik zabıtasında trafikten men edilir" hükmü yer almaktadır.

Yasanın 21. maddesi ise "Tescil edilen araçlar "Trafik belgesi" ve "Tescil plakası" alınmadan karayoluna çıkarılamaz.

Bu madde hükmüne uymayan sürücüler ellibin lira para cezası ile cezalandırılırlar.

........

Bu gibi araçlar eksiklikleri gidirelinceye kadar trafikten men edilir.." şeklinde düzenlenmiştir.

20. maddeye göre; tescili zorunlu araçları satın alanlar veya gümrükten çekenler üç ay içinde tescili, aracı hurdaya çıkaranlar ise bu tarihten itibaren bir ay içinde tescilin silinmesini istemek, tescilli araçları satın veya devir alanlar ise bir ay içinde ilgili tescil bürosundan tescil belgesi almak, işlemi yapan gümrük idareleri onbeş gün, noterler ise yedi iş günü içinde bu durumu ilgili tescil kuruluşlarına bildirmek zorundadırlar. Yasa; işlemi yapana bildirim, aracı satın alan adına tescil ettirme zorunluluğu ve uymayanlara cezai yaptırım getirmiştir.

Satın veya devir alınan aracın, yasada belirlenen sürede tescil işleminin yapılmaması yani hareketsiz kalınması halinde suç oluşacaktır. Diğer bir değişle suç; yasada belirlenen işlemlerin belirtilen süre içinde yapılmaması halinde, bu sürenin sonunda işlenmiş sayılacaktır. Suçun oluştuğu bu tarihten sonra geçen sürede, ihmali suç değil yasaya aykırılık durumu devam etmektedir. Suçun teşekkülü için "tescil işlemini yapmama" yeterli olup yasada belirlenen tarihten sonra yapılması veya hiç yapılmaması sonuca etkili değildir. Yasanın 20. maddesinin (e) bendinde belirtilen sürenin sonunda ihmal hareketi sona ereceğinden ani suç sözkonusudur ve suç bu tarihte oluşmuştur. Suçun mütemadi suç olduğu, teselsülün; suç tutanağı düzenleninceye kadar devam ettiği, ihmali hareketin sürdüğü ileri sürülemez. Suç tutanağının düzenlendiği veya aracın trafikten men edildiği tarihte suçun oluştuğunun kabulü, aynı durumda olanlar arasında ayırıma neden olacaktır. Zira, aynı gün aracı satın alan iki kişiden birisinin, yasal sürenin dolmasından bir ay, diğerinin on sene sonra trafik bürosuna tescil için başvurması halinde ortaya çıkan suç nedeniyle, 3506 sayılı Yasayla, Ceza Yasasına eklenen ek maddeler nazara alımda farklı müeyyidelere tabi tutulacaklardır. Ayrıca, bu durumda zamanaşımı hiç başlamayacak ve ihmali bu hareketi nedeniyle sanık, ömür boyu ceza tehditi altında tutulacaktır. Bu nedenle, görevlilerce aracın trafikten men edilmesi, olaya el konması ile suçun meydana geldiği anı birbirinden ayırmak gerekir.

Öte yandan, Yasanın 20. maddesinde süreye uymama ve tescil belgesi almama cezalandırılmış, aracı kullanan hakkında müeyyide getirilmemiştir. 21. maddede ise "trafik belgesi ve tescil plakası" almadan taşıt kullananlar cezalandırılmış, aracın trafikten men edileceği hükme bağlanmıştır. Böylece 20. madde sadece belirlenen sürede tescil belgesi almama cezalandırılarak suç tarihinin bir aylık yasal sürenin sonu olduğu kabul edilmiştir.

"Satış ve devir işlerini yapan yetkili kurumların bu hususu, belirlenen sürede ilgili tescil bürosuna bildirmeleri" hükmü ile de, işlemlerin hızlandırılması amaçlanmıştır. Tescil belgesi alınmadığı takdirde, yasal sürenin sonunda suç oluşacak ve bu durumu yetkili kurumların bildirimi ile öğrenen trafik zabıtası harekete geçerek yasal işlemler başlayacaktır. Suç, zamanaşımına uğramayacak, kayıtların gerçeğe uygun tutulması sağlanacak ve yasa koyucunun amacı gerçekleşecektir. Araçların trafikten men edilmesi de bir tedbir olup, aynı amaçla kabul edilmiştir.

Öte yandan; Ceza Yasasının 103. maddesinde kaynak yasadan farklı olarak cürüm ve kabahat ayrımı yapılmış, cürümlerde temadi ve teselsül kabul edildiği halde, kabahatlerde kabul edilmemiştir. 2918 sayılı Yasanın 20. maddesinde kabul edilen suç, kabahat olup bu nedenle de temadiden söz edilemez.

Maddi olayda, sanık 26.12.1991 tarihinde noter satış senedi ile satın aldığı otomobili, 2918 sayılı Yasanın 20/e maddesi gereğince bir ay içinde adına tescil ettirmediğinden, sanığa yüklenen suç; bir aylık yasal sürenin sona erdiği 25.1.1992 tarihini takip eden gün, oluşmuştur. Bu tarih nazara alınarak sanığa hükmolunacak cezanın tayin ve takdiri gerekmektedir. Yerel Mahkeme direnme kararı bu itibarla "Suç tarihi" yönünden isabetlidir.

2 - 11.11.1988 günlü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 3493 sayılı Yasa ile Karayolları Trafik Yasasında değişiklik yapılarak bazı cezalar idari para cezasına çevrilmiş ve para cezaları arttırılmıştır. Yaklaşık bir ay sonra 14.12.1988 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 3506 sayılı Yasa ile Ceza Yasasına eklenen Ek 1 ve Ek 2. maddelerle para cezaları yeniden arttırıma tabi tutulmuştur. "Cezaların bir ay ara ile ikinci kez artırılmasının şoför esnafının moralini bozduğu, dikkatlerinin dağılmasına neden olduğu, 3506 sayılı Yasanın 25. maddesiyle Ceza Yasasının Ek 2. maddesine bir fıkra eklenmiş, "trafik para cezaları 1. fıkraya göre hesap edilerek bulunacak olan birim katsayısının yarısı ile çarpılması suretiyle belirlenir" hükmü getirilmiştir.

Karayolları Trafik Yasasında, trafik zabıtasında idari mahkemelerce adli para cezasına hükmolunacağı kabul edilmiştir. 3756 sayılı Yasanın 25. maddesi ile yapılan değişiklikte böyle bir ayırım yapılmamış, genel deyim kullanılarak "trafik para cezaları" denmiştir. "Trafik para cezaları" ibaresinin, sadece yetkili makamlarca verilen, takip ve tahsili 2918 sayılı Yasanın 114 ve 115. maddeleri ile yönetmelikte düzenlenen idari para cezalarını kapsadığı, yargısal nitelikte olan suçlar nedeniyle mahkemelerce verilen para cezalarını kapsamadığı ileri sürülemez. Böyle bir kabul yasakoyucunun amacına ve eşitlik ilkelerine aykırıdır. Yasakoyucu tarafından bu hükmün sadece idari para cezalarında uygulanacağı açıkça belirtilmediği gibi, Yasanın amacı da nazara alındığında, Karayolları Trafik Yasasında yer alan tüm cezalarda, 3506 sayılı Yasa ile Ceza Yasasına Ek 1 ve Ek 2. maddelerle yapılacak artırımda birim katsayısının yarısı dikkate alınmalıdır.

Bu itibarla:

Maddi olayda sanık, yüklenen suçu 26.1.1992 günü işlemiştir. 1992 Yılı Bütçe Yasası 29 Mart 1992 tarihinde yürürlüğe girdiğinden 1991 yılı Bütçe Yasasındaki memur maaş katsayısı nazara alınmak suretiyle Ceza Yasasına Ek 2. madde gereğince bulunacak üç birimin yarısı ile Ek 1. maddeye göre tespit edilen ceza miktarı çarpılarak hükmolunacak para cezası saptanmalıdır. Yerel Mahkemece 3756 sayılı Yasa ile Ceza Yasasının Ek 2. maddesine eklenen 2. fıkra nazara alınmadan, sonuç olarak 112.500 lira hafif para cezası yerine 135.000 lira üzerinden ön ödeme önerisinde bulunulması yasaya aykırıdır. Ancak, sanık tarafından fazla yatırılan 22.500 liranın sanığa iadesi suretiyle, sonucu itibariyle doğru olan direnme hükmünün onanmasına karar verilmelidir.

 

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; 1 - Yerel Mahkeme direnme kararının suç tarihi yönünden isabetli olduğuna,

2 - Ceza Yasasının Ek 2. maddesinin 2. fıkrası nazara alınmadan, suç tarihi itibariyle 112.500 lira yerine 135.000 lira hafif para cezasını ödemesi hususunda sanığa ön ödeme tebligatında bulunulması yasaya aykırı ise de, fazla yatırılan 22.500 liranın sanığa iadesi suretiyle sair yönleri usul ve yasaya uygun bulunan direnme hükmünün bu biçimde düzeltilerek (ONANMASINA), 31.1.1994 günü oyçokluğuyla karar verildi. 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972