DAVA : Hükümlü Katip hakkındaki ömür boyu ağır hapis cezasından ibaret kesinleşmiş mahkumiyetin infazında, 1803 sayılı Af Yasasından yararlandırılmasına yer olmadığına ilişkin, (Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi)nce 6.6.1989 gün ve 98/90 sayı ile verilen kararı, itiraz üzerine inceleyen Midyat Ağır CEza Mahkemesi'nce 24.10.1989 gün ve 170/170 sayı ile, "İtirazın reddine" ilişkin karara karşı Adalet Bakanlığı'nca 10.12.1990 gün ve 051706 sayı ile verilen yazılı emirle bozma istemine dayalı Yargıtay C. Başsavcılığı'nın 13.12.1990 gün ve 1446 sayılı ihbarnamesiyle, Yerel Mahkeme Kararının bozularak, yargılandığı sırada tutuklu bulunmayan ve cezaevinden firarı da söz konusu olmayan, hakkında verilen mahkumiyet kararı ile gıyabi olarak tutuklanan hükümlünün, 1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesi kapsamında kabul edilerek, Af Yasasından yararlandırılmasının, istenmesi üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 1. Ceza Dairesi 24.1.1991 gün ve 1990/3436,1991/118 sayı ile;

(Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, yargılandığı sırada tutuklu bulunmayan ve cezaevinden firarı da söz konusu olmayan, ancak hakkında verilen, mahkumiyet kararı ile birlikte gıyabi olarak tutuklanan ve yasada öngörülen 3 aylık süreden sonra yakalanan hükümlünün, sonradan yürürlüğe giren 1803 sayılı Af Yasasından yararlandırılmasında yasal zorunluluk vardır. Şöyleki,1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesindeki firar sözcüğü cezaevinden kaçanlarla ilgili olup, kolluğun izlemesinden kaçan veya gizlenen hükümlülerin firar halinde olduklarının kabulüne yasal olanak bulunmadığından, sanığın Af Yasasından yararlandırılmamasına ilişkin Mardin Ağır Ceza Mahkemesi kararına karşı yapılan itirazın kabulü yerine, reddine karar verilmesi isabetsiz olduğundan, yazılı emirle bozma istemi yerinde görülerek, Midyat Ağır Ceza Mahkemesinin 24.10.1989 gün ve 170/170 sayılı kararının bozulmasına, gerekli işlemlerin yerinde yapılmasına) oyçokluğu ile karar vermiştir.

C.Başsavcılığı ise, 22.2.1991 gün ve 15 sayı ile; karşı oy düşüncesi doğrultusunda; (1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesinin TBMM.deki müzakereleri sırasında, bu maddede düzenlenen firarın, "haklarında tutuklama yazısı bulunanlar, cezaevinden kaçanlar, 647 sayılı Yasa uyarınca izin verilipte süresinde cezaevine dönmeyenler ile gıyabi tutuklu olanlar veya yakalama, kararı çıkarılmış olanlar denmek suretiyle açıklaması yapılmış, bazı Milletvekillerinin TCY.nın 298 ve devam eden maddelerinde düzenlenen firar kapsamında kalması yönünde verdikleri önerge reddedilerek, "hali firarda" olma durumu yeterli kabul edilmiştir.

Hükümlü, ömür boyu ağır hapis cezası ile birlikte gıyaben tutuklanmış, bu cezası 16.1.1970 günü onanarak kesinleşmiş ve gıyaben tutuklama kararı üzerine kaçmış, 25.3.1985 günü yakalanmıştır. 1803 sayılı Af Yasasının firar ile ilgili olarak kabul ettiği ilkeye göre, 1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesi hükmünden yararlandırılmamasına dair kararda isabetsizlik yoktur.

Ceza Genel Kurulu'nun 17.7.1979 gün ve 1979/271-324 sayılı kararı da "hali firarda" olmayı yeterli görmektedir) görüşüyle itiraz etmiştir.

Dosya 1. Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Özel Daire çoğunluğu ile; karşı oy doğrultusundaki düşünceyi benimseyen Yargıtay C. Başsavcılığı arasındaki uyuşmazlık, 1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesinde düzenlenen firarın, TCY.nın 298,299. maddelerinde öngörülen dar ve hukuki teknik anlamda mı? Yoksa gıyabi tutuklama halini de kapsayan geniş anlamda mı? Yorumlanması gerektiği hususundadır.

1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesinde, "Firar halinde olupta, yurt içinde bulunanlar bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay, yurt dışında bulunanlar 1 yıl içinde resmi mercilere müracaatla teslim olmadıkları takdirde bu hükümlerden faydalanamayacakları.." düzenlenmiştir. Maddenin B fıkrasında ise, "Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kıt'asından veya görev yerinden izinsiz uzaklaşmış" olanlardan söz edilmektedir.

Yasa yapıcı, 1803 sayılı Yasanın 18/A maddesinde düzenlediği firarı, TCY.nın 298 ve 299. maddelerindeki dar anlamda "Tevkifhane ve hapishaneden kaçma" biçiminde belirlemek isteseydi, 1803 sayılı Yasanın 18/B maddesinde olduğu üzere, açıkça (A) fıkrasında da TCY.nın 298. ve 299. maddelerindeki gibi, firar suçunun yasal ögelerini gösterirdi. Yasa yapıcı bu yolu seçmeyerek geniş anlamıyla "hali firarda" olmayı yeterli görmüştür.

Nitekim, 1803 sayılı Af Yasasının TBMM.de görüşülmesi sırasında, bu konu tartışılmış ve bazı milletvekillerinin 18. maddeye TCY.nın 298 ve 299. maddelerindeki firar suçunu gösterir biçimde ilave yapılması yolundaki önergesi benimsenmeyerek madde bu haliyle yasalaşmıştır.

O halde 1803 sayılı Yasanın 18/A maddesindeki "firar", TCY.nın 298 ve 299. maddelerinde düzenlenen anlamda firar olmayıp,

1 - Cezaevinde iken kaçanlar,

2 - Haklarında tutuklama yazısı bulunanlar,

3 - 647 sayılı Yasa uyarınca izin verilipte süresinde cezaevine dönmeyenler,

4 - Gıyabi tutuklu olanlar,

5 - Haklarında yakalama yazısı çıkarılanlar,

Durumunda olan kimseleri kapsayan geniş anlamıyla yorumlanmalı ve buna göre uygulama yapılmalıdır.

Uyuşmazlık konusu olayda, adam öldürmek suçundan tutuksuz olarak yargılanırken 20.2.1969 tarihinde yokluğunda ömür boyu ağır hapis cezasına mahkum edilerek, gıyaben tutuklanan ve hakkındaki bu karar 16.1.1970 tarihinde Yargıtay Özel Dairece onanarak kesinleşen hükümlü kaçmış, bu durumu bilerek uzun süre teslim olmamış ve ihtiyarı dışında, izleme sonucu 25.3.1985 tarihinde yakalanmış bulunduğundan 1803 sayılı Af Yasasının 18/A maddesinde açıklanan hali firar durumundadır. Bu itibarla, 1803 sayılı Yasadaki indirimden yararlanmamalıdır.

Bu nedenle C.Başsavcılığı, itirazının kabulüne, Özel Dairenin yazılı emirle bozma kararının kaldırılmasına karar verilmelidir.

 

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, C. Başsavcılığı itirazının kabulüyle, Özel Dairenin yazılı emirle bozma kararı kaldırılarak yazılı emirle BOZMA isteğinin REDDİNE, 18.3.1991 gününde 2/3'ü aşan oyçokluğuyla karar verildi.

 

 

Çoğunluk görüşüne katılmayan kurul Üyesi İ.Özkaya: "Sorun, hükmen tutuklanan sanığın 1803 sayılı Af Kanununun 18/A maddesinde öngörülen süre içinde resmi mercilere teslim olmadığı takdirde, firari sayılıp sayılmayacağı;

Af Kanununda, bu kanun tatbikatında firardan amacın ne olduğu açıklanmamış olmasına göre maddede yer alan mücerret firar halini ceza kanunu tatbikatında "dar manada" firar olarak kabulde kanuni zorunluluk bulunduğu,

Öte yandan TCK. ile ceza hükümlerini muhtevi kanun ve nizamnamelerde cezai yada disipliner müeyyideye bağlanan fiilleri kapsamı içinde yada dışında tutmayı hedef alan Af Kanununun, kanuna muhalif olmayan bir eylemi muhalif hale dönüştürmesi yasa tekniğine aykırı bulunduğu cihetle; gıyabi tevkif müzekkeresinin infazından kaçan sanığı firari sayan çoğunluk görüşüne bu nedenle katılmıyorum", gerekçesiyle karşı oy kullanmışlardır. Bank

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972