DAVA : Zimmet suçundan sanık Kamilin beraatine dair İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinden verilen 21.3.1988 gün ve 1985/177- 1988/69 sayılı hükmün Özel Dairece bozulması üzerine bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda sanığın TCK.nun 203, 59 ve 227/ son maddeleri uyarınca 8 sene 4 ay ağır hapis ve 4.624.529,40 lira ağır para cezasıyla cezalandırılmasına müebbeten memuriyetten mahrumiyetine ve 4.624.529,40 lira zararın sanığa ödettirilmesine ilişkin aynı mahkemeden verilen 1.11.1989 gün ve 1989/66-23 sayılı hüküm sanığın temyizi üzerine 5. Ceza Dairesince incelenerek 12.4.1990 gün ve 588/2088 sayı ile,

"... Sair temyiz itirazlarının reddine Ancak :

TCK.nun 59. maddesinin ağır para cezasına uygulanmamış"

İsabetsizliğinden bozulmuştur.

Bu karara karşı 22.5.1990 güne ve 34 sayı ile itiraz yoluna başvuran C. Başsavcılığı karşılıkları Kozan Şubesince ödenen ve hepsinin arkalarına imzalı kaşeye vurulan suç konusu travers çeklerin ciro yetenekleri kalmamıştır. Artık tedavülleri mümkün değildir. Bunların Kozan Şubesince Yurtdışı hizmetleri müdürlüğüne gönderilmesi bedellerini Alman Bankasından tahsili içindir.

Bu çeklerden birini ibraz eden Hüseyine ödeme yapılmışsa da yapılan bu ödeme banka personelinin bilgisizliğinden kaynaklanmış olup bilahare geri alınmıştır.

Ticaret Kanunun anladığı anlamda çek sayılmayan bu travers çeklerin sanık tarafından zaptı dolayısıyla bankanın zarara uğradığı açık olmakla birlikte çeklerin ekonomik değeri olmadığından eylem ihtilas suçunu oluşturmaz. Sanığın TCK.nun 200/son maddesi uyarınca cezalandırılması gerekir" görüşü ile Özel Daire Kararını bu hususa değinen bölümün kaldırılarak yerel mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmesini istemiştir.

Dosya 1. Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulunca okundu gereği konuşulup düşünüldü :

 

KARAR : İncelenen dosyaya göre;

Z........PTT.sinde dağıtıcı olan sanık Kamilin Pamukbank Kozan Şubesinden Pamukbank Yurtdışı  Hizmetleri Müdürlüğüne gönderilen iadeli-taahhütlü zarf içerisindeki 151 adet 4.624.529,40 lira değerindeki dövizli çekleri yetkilisine teslim etmeyerek beraat eden sanık Mehmet Sabri'nin imzasını taklitle zimmet kaydını kapattığı mektubun zarfı ile haber alma kağıdını da yine bu kişiye iş arasında imzalattırarak travers çekleri mal edinip evine koyduğu bu çeklerden bir adedini ele geçiren Hüseyin adlı şahsın başka bir bankaya ibrazında olayın meydana çıktığı tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır.

"Seyahat çekleri yolcunun beraberinde nakit para taşınmasının rizikolarını azaltmak ve gereksinme duyduğu yerde kendisine nakit para sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir senet türüdür.

Bu çekler, bankalarca bedelleri müşteriden peşin alınmak suretiyle düzenlenerek verilen ve o bankanın veya o banka ile anlaşması bulunan diğer bankaların bütün şubelerince ödenmesi zorunlu çeklerdir.

Seyahat çeklerinde, gerek keşideci gerekse muhatap aynı banka olup, lehtar ise müşteridir. Emre veya nama tanzim edilebildikleri halde çalınma veya kaybolma olasılığına karşı hamile  düzenlenmezler.

Miktarları matbu olarak gösterilen bu çekler düzenlenirken çekin sol köşesine müşterinin tatbik imzası alınır ve çek ödenirken sağ köşedeki imza yeri müşteriye tekrar imza ettirilerek ödeme güvencesi sağlanır.

Ticaret kanunun aradığı unsurları taşımayan bu senetler çek sayılamazlar. Bunlar, sadece bir havale emri olup uyuşmazlıklar Borçlar Kanununu havale ile ilgili 457, 462. maddelerine göre çözülürler (HGK.nun 29.11.1974 gün ve 1971/817-1974/1276 11. HD.nin 28.12.1070 gün ve 2735/5424 sayılı kararları)

Ödenmek üzere bankaya ibraz edilen ve ödenerek arkasına ödeme kaşesi vurulan seyahat çeki müşteri bakımından üzerinde hak iddia edilecek bir senet niteliğini kaybeder. Başka bir deyişle, para nakli ve ödeme güvencesi Fonksiyonlarını kaybeder. Bankalar arasındaki anlaşmaya göre; ödeyen şubece asıl bankaya bedelinin tahsili için gönderilen çek, artık aradaki anlaşma hükümlerine göre çek bedelini ödeyen bankaya karşılığının nakden veya hesaben girmesini temin için kullanılan bir makbuz niteliğindedir. 3. kişiler böyle bir çeki ellerine geçirseler dahi bankaya ibraz hukuki sonuç doğurmayacağından böyle bir belgeye TCK.nun 202. maddesindeki para hükmündeki evrak veya senet niteliği verilemez. Bu nedenle sanığın saptanan eyleminde zimmet suçunun unsurları bulunmamaktadır.

Mektubu muhtevadaki sırrı öğrenmek için değil, içindeki para veya sair kıymeti almak için açmak ise hırsızlık suçunu oluşturur. Ancak zarftan çıkan ve sanık tarafından alınan kağıtlar ekonomik değerden yoksun bulunduğundan sanığın eylemi hırsızlığa eksik kalkışma derecesinde kalmıştır. C.Başsavcılığı itirazının açıklanan bu değişik gerekçeyle kabulüyle Yerel Mahkeme Hükmünün bozulmasına karar verilmelidir. 

 

SONUÇ : Yukarıda izah edildiği üzere C. Başsavcılığı itirazının açıklanan değişik bu gerekçeyle kabulüne Yerel Mahkeme hükmünün BOZULMASINA, 18.6.1990 günü yapılan birinci müzakerede yasal çoğunluk sağlanamadığından 25.6.1990 günü ikinci müzakerede oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972