DAVA : Dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu ölüme neden olmak suçundan sanık Atilla'nın, "TCK.nun 455/1- son, 647 sayılı Yasanın 4. maddesi gereğince sonuç olarak 113. 250 lira ağır para cezasıyla cezalandırılmasına, 2918 sayılı Kanunun 119/2. maddesi gereğince takdiren ehliyetinin bir ay süre ile geri alınmasına" ilişkin olarak Kadıköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nden 5.5.1987 gün ve 18/268 sayı ile verilen hükmün, müdahiller vekili tarafından, temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen 9. Ceza Dairesi, 12.4.1988 gün ve 1987/6885 -1988/4140 sayı ile:

( Sanığa tayin olunan cezanın nev'i ve miktarına, karar tarihine, 647 sayılı Kanunun muaddel 4/4. maddesi ile CMUK.nun muaddel 305. maddesi hükümlerine nazaran kararın temyiz kabiliyeti bulunmadığından ve asıl ceza bakımından temyizi mümkün olmayan karar fer'i bakımından da temyiz edilemeyeceğinden temyiz isteğinin reddine ) karar vermiştir.

Bu karara karşı 28.4.1988 gün ve 9/57 sayı ile itiraz yoluna başvuran C. Başsavcılığı'nca;

( ...Ceza Genel Kurulu'nun 14.1.1985 gün ve 533/10 sayılı içtihadında olduğu gibi, 25.4.1988 gün ve 91/173 sayılı içtihadında da ehliyetnamenin geri alınmasına değinen tüm para cezalarının temyizi mümkün kararlardan sayıldığı kabul edilmiş olduğundan, Özel Daire kararının kaldırılarak, yerel mahkeme hükmünün incelenmesi ve 11.12.1987 günlü tebliğnamelerindeki görüş doğrultusunda bozulmasına karar verilmesi ) talep olunmuştur.

KARAR : Ayrıntıları Ceza Genel Kurulu'nun 25.4.1988 gün ve 9-91/173 sayılı kararlarında da açıklandığı gibi:

a - Tebdir" mahiyetindeki kararların temyiz olunamayacağına dair bazı Yargıtay kararları mevcutsa da; CMUK.nun 305. maddesinde, Ceza Mahkemelerinden verilen hükümlerin ( son karar ) temyiz olunabilecekleri ilke olarak kabul edilmiş olup, yine bu maddede temyiz edilmeseler bile kendiliklerinden Yargıtay incelemesine tabi olan hükümler gösterilmiş, daha sonra temyiz edilmeyecek olan hükümlerin ve kararların hangileri olduğu sıralanmıştır.

"Tedbir" kararı da, Ceza Mahkemesi'nden bir hükümle, yani son kararla verildiğine ve CMUK.nun 305. maddesinde ayrık bırakılanlar arasında sayılmadığına göre, temyiz incelenmesine tabi tutulması zorunludur ( Bu konuda bakınız : N. Kunter, Ceza Muhakemesi Hukuku, 8. bası, 1986, Sh. 977; Öztekin Tosun, Türk Suç Muhakemesi Hukuku Dersleri Cilt 2, 1976, Sh. 211; Ceza Genel Kurulu'nun 19.3.1962 gün ve 21/20,

28.2.1983 gün ve 1-409/81 sayılı kararları ).

b - Sürücü belgesinin ( ehliyetnamenin ) geri alınmasının fer'i bir ceza olduğu, Özel Dairelerce de benimsenen Ceza Genel Kurulu'nun 25.11.1983 gün ve 265/383 sayılı kararında ayrıntılarıyla açıklanmıştır.

Anılan kararda : ( Modern yaşayışın icapları, mehaz kanunun ve TCK.nun yürürlüğe girmesinden sonra kabul edilen bazı özel kanunlarla, daha önceden öngörülmüş yeni bir takım "ceza" , "fer'i ceza" ve "emniyet tedbirleri" nin kabulüne yasa koyucuyu zorlamıştır. Niteliği itibariyle "ceza" veya "fer'i ceza" olan bir müeyyideyi, TCK.nun 11. maddesinde sayılmadı diye, "emniyet tedbiri" olarak vasıflandırmak, ziyadesiyle şekilci bir düşünüş tarzıdır; bu kabul kavramı kargaşalığına ve çelişkili uygulamalar yapılmasına zemin yaratır.

"Ehliyetnamenin daimi veya geçici olarak geri alınması" müeyyidesi, mesleği şoförlük olmayanlar için çok önemli bir "hak kaybı", mesleği şoförlük olanlar için ise, bunun yanında bir çeşit "meslek ve sanatın tatili" cezası niteliğinde olup, unsurları, kapsamı, doğurduğu sonuçlar uygulama biçimi gözönünde tutulduğunda tipik bir "fer'i ceza" olduğunda kuşku bulunmamak gerekir.

Nitekim, "ehliyetnamenin geri alınması" konusunu mevzuatımız bakımından inceleme konusu yapmış olan yazarlar, bu müeyyidenin "bir fer'i ceza olduğunda ittifak içindedirler ( Duygun Yarsuvat, Trafik Suçları, Sh. 196; Cemil Saatçioğlu, Fer'i ve Mütemmim Cezalar, Adalet Dergisi, 1977, sayı: 3-4, Sh. 253; M. Şükrü Alpaslan, TCK.nun 50 yılı ve geleceği Sh. 234; N. Kunter, adı geçen eser, Sh. 249 ) CMUK.nun 305. maddesinde açıklanan "temyizi kabil olmayan hükümler" arasında sayılmamış olması nedeniyle de "ehliyetin geri alınması" cezasına ilişkin hükümler Yargıtay denetimine tabidir denilmektedir.

c - Esasen, 18.10.1983 gün ve 18195 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 119. maddesinde:

( Sürücü belgeleri, belge alındıktan sonra bu kanunun 41. maddesinin "e" bendinin bir numaralı alt bendindeki suçlardan biri ile mahkumiyet veya iki numaralı alt bendinde yazılı suçlardan birinden mükerer olarak veya birden fazlasıyla aynı anda veya değişik tarihlerde mahkumiyet halinde süresiz geri alınır.

Diğer cürümlerden mahkumiyet halinde, mahkemece ceza süresini geçmemek üzere geçici olarak sürücü belgesinin geri alınmasına da karar verilebilir.

Geçici olarak sürücü belgesinin geri alınması, hürriyeti bağlayıcı ceza hükümlerinin infazından sonra yerine getirilir );

112. maddesinde;

( Bu kanundaki; hafif para cezasını veya bununla birlikte hafif hapis cezasını, belgelerin geri alınması ve iptali CEZASINI veya işyerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen Sulh Ceza Mahkemelerinde bakılır.

....Bu kanunun; hafif para cezası veya hafif para cezası ile birlikte hafif hapis cezası yanında veya tek başına belgelerin geri alınması, iptali veya işyerlerinin kapatılması CEZASI öngörülmüş olan maddelerindeki suçlarda, Türk Ceza Kanununun 119. maddesindeki "Kanun maddesinde ayrıca bir meslek veya sanatın tatili cezasının bulunması bu madde hükmünün uygulanmasına engel olmaz" hükmü uygulanmaz );

115. maddesinde;

( Para cezalarını tutanağın tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde, ödenmeyen cezalar iki katına çıkar ve ödeme süresi onbeş gün daha uzar.

Bu süre içinde de ödenmeyen cezalar üç katına çıkar. 116. maddede öngörülen itiraza ilişkin hüküm saklı kalmak üzere, para cezaları ile mahkemelerce verilen ve sadece hafif para cezalarına ilişkin olan hükümler kesindir ).

Hükümlerine yer verilmek suretiyle, sürücü belgesinin geri alınmasının bir "ceza" olduğu ve 115. maddede sayılan istisnalar arasında sayılmadığı için "diğer cezalarla birlikte veya tek başına" verilmiş olduğuna bakılmaksızın temyiz incelemesine tabi olduğu açıkca belirtilmiştir.

d - "Sanığa verilen asıl ceza temyiz incelemesine tabi tutulamıyorsa, bu cezaya bağlantılı olarak verilen fer'i cezalarında temyiz incelemesine tabi tutulup tutulmayacağı" sorunu da Genel Kurulumuzda tartışma konusu yapılmıştır.

4.6.1936 gün ve 12/14 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında : ( ...,Ceza Kanunu bakımından ceza ile birlikte mevzuubahsolduğu yerlerde ceza mahkumiyetinin hukuki neticelerinden olan müsadere keyfiyeti esas davadan ayrı ve müstakil bir dava halinde esası tetkike vazifeli sulh veya asliye mahkemeleri nezdinde mutlak surette tetkik mevzuu olabileceği gibi, temyiz mahkemesi nezdinde de yine mutlak surette kabili tetkik bulunduğuna... ) denilmektedir.

Özel Daireler ve Genel Kurulumuz, asıl ceza yönünden temyiz incelenmesine tabi tutulmayan bir hükme bağlantılı olarak verilen "müsadere", "meslek sanatın tatili", "işyerinin kapatılması", "kahvehanenin karayolu kenarından kaldırılması", "müeccel cezanın TCK.nun 95/2. maddesi uyarınca aynen çektirilmesi" ve benzeri kararların hükme temyiz edilebilirlik vasfını kazandırdığına karar vermişler ve bu yoldaki uygulamalar istikrar kazanmıştır ( Bazı örnekler vermek gerekirse: 4. Ceza Dairesi'nin 2.5.1974 gün ve 4154/3910, 7. Ceza Dairesi'nin 18.12.1967 gün ve 9841/9883, 2. Ceza Dairesi'nin 2.9.1966 gün ve 5833/5165, Ceza Genel kurulu'nun 14.1.1985 gün ve 2- 533/10, 9.11.1987 gün ve 2-440/537 sayılı kararları ).

Açıklanan hususlar gözönünde tutularak sanık Atilla'ya temyizi kabul olmayan 113.250 lira ağır para cezasıyla bağlantılı olarak "ehliyetinin bir ay süre ile geri alınması" cezası da verilmiş olduğundan; hükmün Özel Dairece temyiz incelemesine tabi tutulması ve yerel mahkeme kararındaki tüm yasa aykırılıklar yönünden inceleme yapılarak sonucuna göre hükmün onanmasına veya bozulmasına karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle C. Başsavcılığı itirazının kabulü ile 9. Ceza Dairesi'nin 12.4.1988 gün ve 1987/6885-1988/4140 sayılı kararının KALDIRILMASINA, temyiz isteminin incelenmesinin sağlanması için dava dosyasının adı geçen Daireye gönderilmesine, 6.6.1988 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972