 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 2003/11081
K: 2003/11772
T: 23.6.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İHBAR, KIDEM, SENDİKAL İŞ GÜVENCESİ TAZMİNATLARI
- HİZMET SÖZLEŞMESİNİN (AKTİNİN) FESHİ
- YETKİSİZLİK KARARI
İçtihat Özeti: İş .mahkemelerinde açılacak her dava açıldığı tarihte dava olunanın T.M.K. gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı iş yeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli sayılmaz." Bu düzenleme yetki kuralı olup, emredici olduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkeme sözleşme ile yetkili kılınamaz. Taraflar her zaman yetki itirazında bulıınabilecekleri gibi mahkemede kendiliğinden yetkili olup olmadığmı inceler. Mahkemenin buna göre yetkisizlik kararı vennesi gerekir.
(5521 s. İMK. m. 5)
(1086 s. HUMK. m. 9,27)
Davacı, kıdem, ihbar-kötüniyet, iş güvencesi ve sendikal tazminat ile ücret farkı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Hizmet akdinin, davalı işverence haksız, siyasal ve sendikal nedenlerle Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak feshedildiğini belirten davacı, vekili aracılığı ile Toplu İş Sözleşmesi'nin 71. maddesinde öngörülen kurala dayanarak sendika. şubesinin bulunduğu merkezdeki İş Mahkemesine dava açarak, ihbar, kötüniyet, sendikal iş güvencesi ve kıdem tazminatları İle bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Sendika Şubesinin bulunduğu merkez iş mahkemesi olan yerel mahkemece istekler kısmen kabul edilerek, davanın esası hakkında karar verilmiştir.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca "İş mahkemelerinde açılacak herdava açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni' Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yermahkemesinde bakııabileceği gibi işçiriin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakı labilir. Bunla:ra aykırısözleşme muteber sayılmaz." Öngörülen bu düzenleme kamu düzenine ait bir yetki kuralı olup, emreçlici kuralolduğundan bu iki mahkeme dışında başka bir mahkemenin sözleşme ile yetkili bulunması imkanı yoktur. Bu nedenle Toplu İş Sözleşmesinin 71. maddesinde düzenlerien sendika şubesi merkezinin bulunduğu iş mahkemesinin yetkili olduğuna dair kural geçersi,zdir. Diğer taraftan yetkinin kamu düzenine ait olduğu hallerde yetki itirazl ilk itiraz değildir. Taraflar her zaman bu itirazda bulunabilecekleri gibi mahkemede her zaman kendiliğinden yetkili olup olmadığını inceler. Mahkeme buna göre yetkisizlik kararı vermek zorundadır. (KURU BAKİ. Hukuk Muhakemeleri Usulü6. baz Cilt:1 sayfa:630) Somut olayda davalının ikametgahı ile işin yapıldığıyer Kelkit ilçesi olduğundan, uyuşmazlığa Kelkit Iş mahkemesince bakılmasıgerekir. Bu hukuki olgulara göre mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın esası hakkındahüküm kurulması hatalıdır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.6.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.
|
