 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 2001/2036
K: 2001/5526
T: 4.4.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KISMİ ÇALIŞMADA KIDEM TAZMİNATININ HESABI
- YILLIK ÜCRETLİ İZİN HAKKI
ÖZET: 1- Kısmi çalışma halinde, normal günlük 7.5 saat çalışmaya göre daha düşük yevmiye verilir.
Bu bağlamda az çalışılma halinde önce l yıllık sonrada 5 yıllık ve ayrıca yıldan eksik çalışma süreleri için kıdem tazminatı hesaplanır. Yıllık kıdem tazminatı tutarı tavan sınırının altında ise o miktar üzerinden tüm süre için hesaplama yapılmalıdır.
1475 sayılı iş Kanununun 49. maddesine göre de hizmet süresine göre yıllık ücretli izin verilir. Ferdi ve toplu iş sözleşmesinde özel bir düzenleme yoksa işyerindeki uygulama navara alınarak izin süresinin 30 gün kabul edilmesinin gerekçesi karar yerinde gösterilmelidir.
(1475 s. İş K. m. 13, 14, 49, 50, 51, 54)
Davacı, ihbar, kıdem tazminatı ile ücretli izin alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçinin davalıya ait işyerinde günde 1,5 saat çalıştığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık bu kısmi süreli çalışma için kıdem tazminatının hesaplanma şekli ile ilgilidir.
Dairemizin uygulamasına göre kısmi çalışma halinde normal günlük 7.5 saat çalışma durumuna göre kural olarak daha düşük yevmiye ile çalışma sözkonusu olur. Bu yevmiye üzerine önce 1 yıllık sonrada 5 yıllık ve ayrıca yıldan eksik çalışma süreleri için kıdem tazminatı hesaplanır. Yıllık kıdem tazminat tutarı tavan sınırın altında ise o miktar üzerinden tüm süre için hesaplama yapılmalıdır. Böyle bir durumda kısmi çalışma süresinin günlük tam süreye göre orantı yapılarak bu orantının tavan miktarına da uygulanması doğru değildir.
3- Yıllık ücretli izin süresinin 30 gün olarak mahkemece kabul edilmesinin gerekçesi kararda gösterilmemiştir. 1475 sayılı İş Kanununun 49. maddesinde hizmet süresine göre yıllık ücretli izin süreleri belirlenmiştir. Buna göre hizmet süresi 5 yıla kadar olanlara 12 gün, 5 yıldan fazla olanlara da yine kademeli olarak izin süreleri belirtilmiştir. Bu kuralın, ferdi ve Toplu İş Sözleşmesinde özel bir düzenleme olmadığı takdirde uygulanması gerekir. Bundan başka işyerinde süre gelen ve işkoşulu halinde bir uygulama varsa onunda dikkate alınması gerekir. Somut olayda böyle ayrık bir durumun bulunup bulunmadığı anlaşılamamıştır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 4.4.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.