Davacı, ücret, akdi ikramiye, ilave tediye, yemek yardımı, birleştirilmiş sosyal yardım, sorumluluk zammı, çocuk, öğrenim, aile yardımı ile fazla çalışma parası fark alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Mahkemece hükmedilen Toplu İş Sözleşmesi farkları için davalı davacı tarafından temerrüde düşürülmediği halde 31.12.1994 tarihinden itibaren faiz yürütülmesi isabetsizdir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 8.11.1999 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Davacı, genel iş sendikası tarafından 31.12.1994 tarihinde davalı ile imzalanan 1.3.1994 tarihinde yürürlüğe giren TİS'den yürürlük tarihinden itibaren yararlandırılması gerektiğini iddia etmektedir.

Davalı ise davacının TİS'ne taraf Genel İş Sendikasının üyeliğinin gerçekleştiği 2.9.1994 tarihinden itibaren TİS 'den yararlandırıldığını, bu tarihten önceye ve TİS ne dayalı isteklerin reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkeme istek gibi hüküm kurmuştur.

Davacı Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinin başladığı tarihte Belediye İş Sendikası üyesidir.Bu tarihten üç ay sonra anılan sendikadan istifa etmiş TİS 'ne taraf Genel İş Sendikasına üyeliği toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden altı ay sonra gerçekleşmiştir.

Daire çoğunluğu ile aramızdaki görüş farkı davacının TİS den hangi tarihte yararlanacağı konusundadır.Daire çoğunluğu üyelik sonradan gerçekleşse de yürürlük tarihinden TİS den yararlandırılmasının doğru olduğunu kabul etmektedir.

Bu görüşe katılamıyoruz.Zira TİS'den yararlanmanın temel koşulları TİS uygulandığı işyerinde çalışır olmak ve 2822 sayılı Yasanın 9/1 maddesi gereğince sendika üyeliğinin gerçekleşmesidir.İş hukuku sistemimizde TİS'den bütünüyle yararlanmak bağlılık ilkesine dayandırılmıştır.Bağlılık ilkesi de sendika üyeliğinin kazanılmasıyla gerçekleşmektedir.

Taraf sendikaya üye olmıyanların TİS'nin imza tarihinden sonra yararlanmaları ise aynı yasanın 9/3 maddesinde düzenlenmiş olup buda dayanışma aidatı ödenmesidir.Esasen bu husus çekişme dışıdır.

TİS nin imzalanması tarihi ile yürürlük tarihi arasındaki taraf sendikaya üyelik sıfatının kazanılmadığı bir dönem için işçinin TİS 'den yararlandırılması eşitlik ve sendika hukukunun temel ilkeleriyle bağdaşmaz.2822 sayılı Yasanın 9 maddesinin 2. fıkrasındaki hükmün amacı aşar bir şekilde yorumlanması "işçi yararına yorum" ile açıklanamaz.Sendikal hak ve yükümlülükler sendikal özgürlükler çerçevesinde sendika üyeliği ile başlar.Sendika üyeliği ve toplu iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesinden yararlanma açısından ayrılmaz bir bütündür.Bu nedenlerle sendika üyesi olmadan ve sendika üyeliğinin gerektirdiği yükümlülükleri yerine getirmeden, herhangi bir külfete katlanmadan sadece TİS nin avantajlarından yararlanılması kabul edilemez.

Bu sebeble 2822 sayılı Yasanın 9/2. fıkrasındaki "Toplu İş Sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden itibaren yararlanırlar" hükmünü Lafsi yorumla değil, iş hukukunun bütünlüğü nazara alınarak amaca uygun şekilde değerlendirerek yorumlamak gerekir.Anılan maddenin ilgili fıkrasındaki amaç işçileri sendika üyesi olmadan toplu iş sözleşmesinden yararlandırmak değildir.Böyle dar bir yorum toplu iş hukukunun temel ilkeleri ile bağdaşmaz.Değinilen maddenin birinci ve ikinci fıkraları birlikte değerlendirildiğinde düzenleme amacı ortaya çıkmaktadır.1. fıkrada " toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanırlar" denilerek sendika üyesi olmayanların toplu iş sözleşmesinden yararlanamayacakları bağlayıcı temel kural olarak ortaya konulmuştur.2. fıkrada ise birinci fıkradaki temel kural çerçevesinde ayrıntıları düzenliyerek sendika üyelerinin değişen üyelik tarihleri nazara alınarak hangi günden itibaren toplu iş sözleşmelerinden faydalanacakları düzenlenmiştir.2. fıkrada birinci fıkradaki düzenlemeyi geçersiz kılacak veya istisna getiren bir amaç ve ifade yoktur.Başka bir anlatımla ikinci fıkrada taraf sendika üyeliği gerçekleşmeden toplu iş sözleşmesinin bütününden yararlanabileceğine ilişkin bir düzenleme ve ifade mevcut değildir.Bu sebeblerle maddenin ikinci fıkrasının 9. maddenin tümü ile birlikte değerlendirilmesi gerekir.Bu şekilde düşünüldüğünde hem yürürlük hemde imza tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, yürürlük tarihinde üye olmayan ancak imza tarihinde üye olanlar üye oldukları tarihten itibaren toplu iş sözleşmesinden yararlanması mümkündür.

Bu nedenlerle işverenin uygulaması 2822 sayılı yasaya uygun olup yanlış değerlendirme ile istekleri hüküm altına alan mahalli mahkeme kararının bu yöndende bozulması görüşündeyiz.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972