 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/12307
Karar no: 1999/14932
Tarih: 4.10.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KIDEM TAZMİNATI
KAMU KURULUŞLARI (Genel, Katma ve Özel Bütçeli Daireler)
3346 SAYILI KAMU İKTİSADİ
TEŞEBBÜSLERİ İLE FONLARIN TBMM. CE
DENETLENMESİ HAKKINDA KANUN
ÖZET: Taraflar arasındaki uyuşmazlık 1475 sayılı iş Kanunun 14/4. maddesi kapsamındaki kamu kuruluşlarında davacının çalışıp çalışmadığı konusunda toplanmaktadır. Kamu kuruluşları deyimi, genel, katma ve özel bütçeli idareler ile 468 sayılı Kanunun 4. maddesinde sayılı kurumları kapsar. Ancak bu Kanun yerine 3346 sayılı "Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların TBMM. ce Denetlenmesi Hakkında Kanun" geçmiştir. Buna göre de kamu kuruluşu olup olmadığının anlaşılması için de, aktin feshi tarihi esas alınarak; ödenmiş sermayesinin kamu tüzel kişilerince sağlanmış olup olmadığı araştırılmalı, bu koşul gerçekleşmediğinde de düzenlemenin bütününe göre; davalı şirketi değerlendirmeye tabi tutarak sonucuna göre fark kıdem tazminatı isteğine karar verilmesi gerekir.
(1475 s. İş K. m. 14/4) (468 s. KİDT. K. m. 4) (3346 s. KİTDK. m. 2)
Davacı, kıdem tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçinin hizmet akdinin devamı sırasında askerlik süresini borçlandığı ve emekli olmak suretiyle işyerinden ayrıldığı borçlanılan askerlik süresi için fark kıdem tazminatı isteğiyle bu davayı açtığı anlaşılmakta olup taraflar arasındaki uyuşmazlık 1475 sayılı İş Kanununun 14/4. maddesi kapsamında bir 'işyerinde davacının çalışıp çalışmadığı konusunda toplanmaktadır. Anılan 14. maddenin 7. fıkrası "bu madde de geçen kamu kuruluşları deyimi, genel, katma ve özel bütçeli idareler ile 468 sayılı Kanunun 4. maddesinde sayılan kurumları kapsar" biçiminde düzenlenmiş olup uyuşmazlığın çözümünde dikkat edilmesi gereken bir hüküm niteliğindedir. Ancak, 468 sayılı Kanunun yerine 2.4.1987 tarih ve 3346 sayılı "Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun" geçmiş bulunduğu için bu son Kanunun gözönünde tutulması icabeder. Bu kanunun "kapsam" başlıklı 2. maddesinde "ödenmiş sermayesinin yarısından fazlası kamu tüzel kişilerince sağlanmış olan kurumlar ile bu kurumların ödenmiş sermayesinin yarısından fazlasını sağlamış oldukları diğer kurumlar yukarıda sayılanlardan olmamakla beraber kendilerine bazı kamu yetki ve görevleri verilmiş olup galip vasıfları bu kamu hizmetlerini yürütmek olan ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından olmayan özel kanunlara tabi ve İller Bankası, bu kanunla konuları denetime tabidirler" kuralına yer verilmiştir. Kamu kurumu olup olmadığının anlaşılabilmesi için bu hükme göre bir değerlendirme yapılmalı, bunun içinde akdin fesih tarihi esas alınarak öncelikle ödenmiş sermayesinin kamu tüzel kişilerince sağlanmış olup olmadığı bu koşul gerçekleşmediği takdirde de düzenlemenin bütününe göre davalı şirketin değerlendirmeye tabi tutulmak suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Yazılı şekilde isteğin kabulü hatalıdır.
S o n u ç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebebten (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 4.10.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.