 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/3330
Karar No : 1998/3421
Tarih : 5.3.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDE YETKİ
YATAY GEÇİŞLE GELEN İŞÇİLER
ÇOĞUNLUK TESBİTİNDE FİİLEN ÇALIŞMA
KARAR ÖZETİ: Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinden kısa bir süre önce, işyerine, işverenin bağlı bulunduğu Holding'ten çok sayıda işçi yatay geçişle gelmişse ve bunların üretimle ilgili bu işyerinde pazarlama ve büro elemanı olarak çalıştıkları bilirkişi raporuyla da belirlenmişse, çoğunluk tespitinde fiilen çalışan işçiler nazara alınır.
(2822 s. TSK. m. 12, 13, 14)
Elektronik San. Tic. A.Ş. adına Avukat Yeşim ile 1- T.... Metal İş Sendikası adına Avukat Fahri 2- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı aralarındaki dava hakkında (İzmir 1. İş Mahkemesi)nden verilen10.12.1997 günlü ve 199 - 635 sayılı hüküm, davalılar avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
T Metal Sendikası İ.... Elektronik San. ve Tic. A.Ş. işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak isteği ile 23.1.1997 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurarak işyerinde çalışan işçilerin çoğunluğunu temsil ettiğinin tespitini istemiştir. Bakanlıkça işyeri ile ilgili olarak yapılan araştırma ve inceleme sonucunda başvuru tarihi itibariyle işyerinde 371 işçinin çalıştığı, bunlardan 199 işçinin başvuruda bulunan T.... Metal İş Sendikasının üyesi olduğu ve böylece anılan sendikanın çoğunluğa haiz bulunduğu sonucuna varılarak 28.2.1997 tarih ve B.13.0.ÇGN:0.12.00.01-2603 sayılı tesbit yazısını T Metal Sendikası ile işkolunda kurulu diğer sendikalara işverene ve Bölge Müdürlüğüne göndermiştir.
İşveren bu çoğunluk tespitine karşı açtığı itiraz davası ile tesbit yazısını gerçeğe uygun olmadığını işyerinde daha fazla işçi çalıştığını iddia etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık başvuru tarihinden kısa bir süre önce işyerinin dahil olduğu Holdinge bağlı işyerlerinde çalışan çok sayıda işçinin bu işyerine yatay geçiş yaptırılmış bulunması sonucu nakilleri yapılan bu işçilerin üye sayısında dikkate alınıp alınmayacağı bir başka anlatımla ortada muvazaalı bir durumun bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davacı, işveren belgeler ibraz ederek üretimde meydana gelen artışlar nedeniyle diğer işyerlerinden yatay geçiş yoluyla yeni işçi alındığını bildirmiştir. 17.1.1997 tarihli sigorta prim bordrosunda işyerinde 510 işçinin çalıştığı görülmektedir. Bu konuda belirtmek gerekir ki işyeri üretim ile ilgilidir. Sonradan yatay geçiş yapılan işçiler ise pazarlama ve büro elemanları olduğu gözlenmektedir. Öte yandan; bu dava dışında İzmir 1. İş Mahkemesi tarafından T.... Metal Sendikasının isteği üzerine mahallinde uzman bilirkişi götürülmek suretiyle gerçekleştirilen araştırma ve inceleme sonucunda hepsi yatay geçişle işyerine intikal ettirilen işçilerden 209 unun, işyerine giriş çıkış kartlarına rastlanılamamıştır.
Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda da belgeler üzerinde inceleme ve değerlendirme yapılarak sonuca gidilmiştir ki mevcut işçi hareketi nedeniyle fiilen çalışılan işçiler bakımından bir değerlendirme yapılmadığı için varılan sonuca itibar etmek olanağı yoktur. Bütün bunlardan başka belirtilmelidir ki yeni toplu iş sözleşmesi döneminin başlayacağı herkes tarafından da bilindiği bir sırada yatay geçişten söz edilerek işçi alımı yoluna gidilmek suretiyle işçi sayısının arttırılması iyi niyet kuralları ile de bağdaşmaz. Bu yatay geçiş işlemleri de Bakanlığa başvuru tarihinden çok kısa önce gerçekleşmiştir. Davacı üretimdeki artıştan dolayı bu yola gittiğini ispat edememiştir.
Bu durumda, davanın reddi yerine kabulü hatalı olduğundan mahkeme kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve itirazın reddine karar vermek gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda gösterilen sebeplerle;
1. İzmir 1. İş Mahkemesinin 10.12.1997 tarih 1997/199-635 sayılı kararının bozularak ortadan kaldırılmasına
2. İtirazın reddine,
3. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4. 6.000.000 TL. vekalet ücretinin itiraz eden işverenden alınıp aleyhine itiraz olunan Bakanlık ve Sendikaya verilmesine,
5. İtiraz edenin yaptığı mahkeme masraflarının üzerinde bırakılmasına, peşin harcın istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 5.3.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.