 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/3239
Karar No : 1998/5889
Tarih : 25.3.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ ZAMLARI
ENFLASYONUN BELLİ ORANI AŞMASI
TEMEL ÜCRETİN TAYİNİ
KARAR ÖZETİ: Toplu iş Sözleşmesi ile yürürlük tarihinden önceki dönemler için belli bir oranda zam öngörülmüş, enflasyon oranın bu zam oranından belli bir miktarı aşması halinde, enflasyon oranının zamma ilavesi kararlaştırılmışsa; temel ücretin belirlenmesinde aşılması öngörülen oran değil; sözleşme ile belirlenen asıl oran ve enflasyon oranı eklenerek bulunur.
(2822 s. TSK. m. 3, 6)
Davacı noksan ödenen ihbar ve kıdem tazminatları fazla çalışma ve yıllık ücretli izin parası ile ikramiye ve pazar gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
İşyerinde uygulanmakta olan 1.9.1992 - 31.8.1994 yürürlük süreli ve 27.1.1993 imza tarihli Toplu İş Sözleşmesinin 35. maddesinin (c) bendinin uygulanması konusunda taraflar arasında uyuşmazlık vardır. Anılan bentte "1 .3.1994 tarihinde iş yerinde hizmet akti devam eden üyelerin o tarihte almakta olduğu ücretlerine brüt %20 oranında zam yapılacaktır. 1.9.1993 ile 28.2.1994 döneminde enflasyon oranı %25'i aştığı takdirde, gerçekleşen oran 1.9.1993 tarihinde ki ücretlere yansıtılmak suretiyle bulunacak rakam üzerine, 1.3.1994 tarihinden geçerli olmak üzere %20'Iik zam oranı uygulanacaktır. (Enflasyon hesabında DİE kentsel yerler tüketici fiyatları genel endeksi artış oranı dikkate alınacaktır.)" denilmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki, 35. maddenin (b) bendi ile 1.9.1993 tarihinden itibaren işçilerin ücretlerine brüt %25 oranında zam yapılması öngörülmüştür. Öte yandan 1.9.1993- 1.3.1994 dönemi için enflasyon oranının %37.7 olduğu da DIE İstatistikleri ile anlaşılmış bulunmaktadır.
Toplu iş Sözleşmesinin 35/c maddesinde 1.3.1994 tarihi itibariyle % 20 zam oranının uygulanacağı temel ücretin 31 .8.1993'teki ücrete %37.7 oranında zam yapılması suretiyle tespiti gerekir. Mahkemenin hükmüne dayanak yaptığı bilirkişi raporunda ise önce %25 sonra %37.7 zamlar ilave edilmek suretiyle 28.2.1994 temel ücret bulunmuştur ki böyle bir ücretin baz alınması olanağı yoktur.
Toplu İş Sözleşmesinin 35/c maddesi 1.3.1994 tarihinden sonraki dönem için belirtilen şekilde zamlar öngörmüştür. Bu zammın önceki 31.8.1993 -28.2.1994 döneminde uygulanması mümkün değildir. Zira önceki dönem zammı 35/b bendi kapsamında öngörülmüştür. Bu uyuşmazlık ile ilgili daha önce dairemize intikal eden işçilerde de bu görüş benimsenerek sonuca varılmıştır. 0 halde dava reddedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebeplerle (BOZULMASINA). peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.3.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.