 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E. 1995/36136
K. 1996/3811
T. 5.3.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İŞÇİNİN DÖVİZLE ÇALIŞMASI
MUNZAM ZARAR
KARAR ÖZETİ İşyerinde, döviz üzerinden ücretle çalışan öğretmen, iş sözleşmesinin haksız feshi sebebiyle ücret alacağı vekıdem tazminatı davasını döviz üzerinden veya karşılığı Türk Lirası olarak açmış ve davayı kazanmış, hüküm altına alınan miktarlar için faiz de uygulanmış, ibra da verilmişse; yargılamanın devamı süresince davalının elinde olmayan nedenle ortaya çıkan kur farkından dolayı, munzam zararın tazmini istenemez.
(1475 s. İş K. m. 13, 14)
(818 s. BK. m. 83, 105)
Taraflar arasındaki, kıdem tazminatı ve ücret alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine; dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı öğretmen, davalı vakfa ait öğretim kurumunda aylık 670 İngiliz Sterlini ücretle çalışmakta iken, iş aktinin haksız feshi üzerine ücret ve kıdem tazminatı isteğinde bulunmuş, mahkemece dava dilekçesindeki İngiliz Sterlini karşılığı olarak gösterilen Türk Lirası dikkate alınarak her iki istek hüküm altına alınmıştır. Dairemizin denetiminden geçmek suretiyle kesinleşen 1am, icraya konmak suretiyle davalıdan faizleri ile birlikte tahsili sağlanmış ve karşılığında ibranamede alınmıştır.
Davacı; açmış olduğu bu dava ile İİK dava tarihi ile ödeme tarihi arasında döviz kur'unun yükselmesi nedeniyle BK.nun 1Q5. maddesi uyarınca, kur farkından doğan munzam zararın hüküm altına alınmasını istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda istek doğrultusunda karar verilmiştir.
Öncelikle belirtmek gerekirki, davacı kıdem ve ücret alacakları için, açtığı İİK kısmi davada alacaklarının miktarını bildirdiği döviz üzerinden, mümkün olmadığı takdirde yine miktarını bildirdiği TL. üzerinden, ek davasında da TL. üzerinden talepte bulunmuş, bu talep doğrultusunda mahkemece, Türk Lirası'na göre karar verilmiş ve ayrıca hüküm altına alınan miktarlar için faiz yürütülmüştür. Açılan davaların bu cereyan şekline göre, istekler hüküm altına alınan miktarlarla tamamen karşılanmış bulunmaktadır. Alacakların geç ödenmesi nedeniyle de, faiz yürütülmüş olmakla, gecikmeden doğan zararda karşılanmıştır. Bu gelişmelerde göstermektedir ki, yargılamanın devamı süresince davalının elinde olmayan nedenlerden dolayı, döviz kurlarının yükselmesi sonucunda davalının ortaya çıkan kur farkından sorumlu tutulması olanağı yoktur. Ayrıca belirtmek gerekir ki, davalı tarafından kur'un tamamı ödenirken davacı, ibraname ile davalıyı ibra etmiştir. Bu olgular karşısında, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebebten (BOZULMASINA), davalı yararına takdir edilen 6.000.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 5.3.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.