 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1991/13290
K: 1991/12592
T: 30.09.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacı, fazla çalışma, yıllık ücretli izin parası ve ikramiye alacağı ile bayram, hafta ve genel tatil gündelikleri farklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılarla toplanan delillere ve kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeblere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2 - Davacı; davalıya ait işyerinde "muvakkat bekçi" olarak asgari ücretle işe alındığını, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan Tez-Koop-İş Sendikasına üye olması üzerine sözleşmenin iş grupları itibariyle görev ünvanları cetvelinde belirlenen muvakkat bekçilerin yeraldığı 1. İş grubunun taban ücretine getirildiğini ve toplu iş sözleşmesi ücret zamlarının bu ücrete yapıldığını,
Davalının kendisini işe girdiği tarihten itibaren tahmil tahliye işinde çalıştırdığını, toplu iş sözleşmesinin geçici 1 ve 2. maddeleri uyarınca işçilerin 6 ay içinde fiilen yaptıkları görevlerin bulunduğu iş grubuna intibaklarının yapılması gerektiği, fiilen yaptığı tahmil tahliye işinin II. iş grubuna girdiğini bu durumda öncelikle II. iş grubu için belirlenen taban ücretine getirilip toplu iş sözleşmesi ücret zamlarının bu taban ücrete uygulanması gerektiğini, oysa işverenin böyle yapmayarak 1. iş grubunun taban ücreti üzerine toplu iş sözleşmesi ücret zamlarını uyguladığını, 1984 yılından itibaren uygulamanın bu şekilde yapılması sonucu ücret ve ona bağlı ödemelerin eksik ödendiğini ileri sürerek bu alacakların tahsilini istemiştir.
Davalı işveren, davacının "muvakkat bekçi" olarak işe alındığını fakat fiilen tahmil tahliye işinde çalıştırıldığını, sendikaya üye olduktan sonra da II. iş grubu ücretinin ödenmeye başlandığını, toplu iş sözleşmesi ücret zamlarının da bu ücrete yapıldığını, bu bakımdan iddianın gerçeğe uymadığını, ancak toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden sonra işe girecek işçiler için öngörülen taban ücretten yararlanamayacağını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Bilirkişi davacıya ait şahsi sicil dosyası, bordro ve belgeleri inceleyerek;
Davacının fiilen tahmil tahliye işinde çalıştırıldığını, Tez-Koop-İş Sendikası üyesi olduğunu, 1.2.1984-31.1.1986 arası ve daha sonra yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmelerinde görev ünvanlarına göre iş grupları belirlenerek her grubun taban ücretlerinin tespit edildiğini,
Davalı işverenin, davacıya II. iş grubundaki tahmil tahliye işçisi ünvanlı işçiler için öngörülen ücreti ödemiş olduğunu ve toplu iş sözleşmesi ile getirilen ücret zamlarını da bu ücretlere uygulamış bulunduğunu, bu şekilde uygulamaya devam ettiğini belirtmiş ve ancak 1.2.1984-31.1.1986 arası yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinin geçici 1 ve 2. maddeleri uyarınca davacının intibakının gerçekleştirilerek önce II, grup taban ücretine getirilmesi ve toplu iş sözleşmesi ücret zamlarının bu taban ücrete yapılması gerektiğini, işverenin uygulamayı bu şekilde yapmaması sonucu davacının ücret ve buna bağlı haklarının eksik ödendiğini belirterek fark alacakları hesaplanmış ve bu alacaklar mahkemece hüküm altına alınmıştır.
1.2.1984-31.1.1986 tarihleri arası yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin 45. maddesi ile ücret zamları düzenlenmiştir. Maddenin (c) fıkrası ile 31.1.1984 tarihinde çalışan ve halen çalışmakta olan işçilerin 1.2.1984 tarihindeki ücretlerine zam yapılması öngörülmüş, (d) fıkrası ile de yürürlük tarihinden sonra işe alınmış ve alınacak sendika üyesi olan işçilerin taban ücretleri tespit edilmiştir.
Bu davada uyuşmazlık konusu toplu iş sözleşmesi zammının davacının 1.2.1984 tarihindeki mevcut ücretine mi yoksa, 1.2.1984 tarihindeki ücreti önce (d) fıkrasındaki taban ücrete yükseltildikten sonra oluşan ücrete mi yapılacağı noktasında toplanmaktadır.
Davacı 31.1.1984 tarihinde işyerinde çalışan bir işçidir. kendisine bu tarihe kadar II. iş grubuna giren tahmil tahliye işçisi ücreti ödenegelmiştir. Bu konuda davacının bilirkişi raporuna bir itirazı olmamıştır. Toplu iş sözleşmesinin 45/c maddesinde 31.1.1984 tarihinde çalışan işçilerin 1.2.1984 tarihindeki ücretlerine zam yapılması öngörülmüş bulunduğuna davacının 1.2.1984 tarihindeki ücreti ise, tahmil tahliye işinin ücreti olduğuna göre, artık toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünden sonra işe alınacak sendika üyesi tahmil tahliye işçileri için belirlenen taban ücretin davacıya uygulanması söz konusu olamaz. Davacının 1.2.1984 tarihinden itibaren zamlı ücreti, II. grup taban ücretinin altında da değildir. Bu durumda, ücret farkına ve bunun yansımasından doğan diğer işçilik haklarının reddine karar verilmesi gerekirken, değişik düşüncelerle ve yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Dosyaya ibraz edilen kararların konuları farklıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarda gösterilen sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 30.9.1991 gününde oybirliğiyle karar verildi.