 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1990/719
K: 1990/1242
T: 09.02.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : (B) Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. adına avukat ile 1- (A) Sendikası adına avukat (...) 2- Dahili davalı Çalışma Genel Müdürlüğü, aralarındaki dava hakkında İstanbul 3. İş Mahkemesi'nden verilen 20. 12. 1989 günlü ve 106/39 D. İş sayılı hüküm, davacı avukatınca temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığ'nca (A) Sendikasının başvurusu üzerine 22.3.1989 tarihi itibariyle davacı (B) Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş.'de (İ) Holding A.Ş.'ye bağlı işyeri olarak mütalaa edilerek işletme düzeyinde yapılan çoğunluk tespitinde adı geçen Sendika'nın bu işletmede çoğunluğa haiz olduğu bildirilmiştir.
(B) Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. kendi işyerinde çalışan işçi sayısı ile sendika üyesi işçi sayısı itibariyle adı geçen Sendika'nın çoğunluğa sahip olmadığını ileri sürmek suretiyle sendika'nın yetkisizliğine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme isteği reddetmiştir.
Uyuşmazlık, davacı, Şirket'in (İ.) Holding A.Ş.'ye bağlı bir işyeri olup olmadığının çözümünü gerektirmektedir.
2822 sayılı TİSGLK'nin 3. maddesinin ikinci fıkrasına göre bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerine sahip bir işletmede ancak bir toplu iş sözleşmesi yapılabileceği, bu kanun anlamında bu sözleşmeye işletme toplu iş sözleşmesi denileceği belirtildikten sonra, kamu kurum ve kuruluşlarına ait müessese ve işyerleri ayrı tüzel kişiliğe sahip olsalar dahi bu kurum ve kuruluşları için tek bir işletme toplu iş sözleşmesi yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Buna göre, bir gerçek ve tüzel kişilikte işletme toplu iş sözleşmesi yapılabilmesi için o gerçek veya tüzel kişiliğin aynı işkolunda birden çok işyerine sahip olması gerekmektedir. Ayrı bir tüzel kişiliğe sahip bir şirketin holding adı verilen diğer bir tüzel kişiliğe sahip şirketin işyeri olarak mütalaa edilmesi ise mümkün değildir. Böyle olunca ayrı tüzel kişiliği olan şirket ile birlikte bir bütün olarak mütalaa edilmesi ve her ikisinin işletme toplu iş sözmleşmesi kapsamı ve kavramı içinde düşünülmesi söz konusu olamaz. Ayrı tüzel kişiliğe sahip müessese ve işyerlerinin 2822 sayılı Kanun anlamında işletme kapsam ve kavramı içinde kabul edileceği hususu, sadece kamu kurum ve kuruluşları için geçerlidir. kamu kurum ve kuruluşları için geçerli olan kuralın özel hukuk ve tüzel kişiler içinde uygulanması, kıyas yolu ile dahi olsa kabul edilemez.
Bu anlatım nedeniyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının davacı şirket işyerini işletme kapsamı içinde mütalaa ederek çoğunluk tespitinde nazara almış olması isabetsizdir. O halde söz konusu bakanlık tespitinin davacı şirket açısından iptaline karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı :
1- Davacı (B) Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. itirazı yerinde görüldüğünden İstanbul 3. İş Mahkemesi'nin 1989/106 E. 1989/39 K.D. İş sayılı kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,
2- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın 17.5.1989 tarih ve 13/676/6934/033091 sayılı çoğunluk tespit kararının davacı şirket yönünden iptaline,
3- Takdiren 100.000 TL. avukatlık parsının davalı .....-İş Sendikası'ndan alınıp davacıya verilmesine, tarafların yapmış oldukları yargılama giderlerinin takdiren kendi üzerlerinde bırakılmasına,harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, kesin olarak 9.2.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.