 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1990/6798
K: 1990/7405
T: 15.06.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Tek Gıda İş Sendikası ile Pak Gıda Üretim ve Pazarlama A.Ş. aralarındaki dava hakkında Kocaeli 2. İş Mahkemesi'nden verilen hüküm davacı sendika avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, Tek Gıda-İş Sendikası davalı Pak-Gıda Üretim ve Pazarlama AŞ'ne ait İzmit-Köseköy'de kurulu işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak için aldığı yetkiye binaen işverenle topla görüşmeye başlanmış, fakat anlaşma olmadığından 20.2.1990 tarihinde uyuşmazlık tutanağı tutulmuş, bunun üzerine arabulucu tarafından düzenlenen tutanak Bölge Çalışma Müdürlüğü'ne tevdi edilmiş, tutanak ilgililere 2.4.1990 tarihinde tebliğ olunmuştur. Aynı gün yani 2.4.1990 tarihinde de işveren işyerini kapattığını işyerinde ilan edip durumu vilayete, Bölge Çalışma Müdürlüğü'ne ve SSK'ya bildirmiş, bu arada işçilerin iş akitlerini de feshetmiş, ihbar ve kıdem tazminatları ile sair alacakları için Türk Ekonomi Bankası'na başvurmalarını duyurmuştur.
Davacı sendika, işverenin bu eyleminde samimi olmadığını, sırf alacakları grev kararını akamete uğratmak ve toplu iş sözleşmesinin yapılmasını engellemek için bu yola başvurduğunu ileri sürerek bu eyleminin kanunsuz lokavt olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı işveren ise, toplu iş sözleşmesi ile getirilmek istenilen hakların ağır olduğunu, işyerinin bu teklifi kaldıramayacağını, ileride zarar edeceğini, bu nedenle işyerini kapatma zorundu kaldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Gerçekten, işveren gerektirici sebepler bulunduğu takdirde ve kanunlada öngörülen prosedüre de riayet etmek suretiyle işyerini kapatabilir. Bu, işverenin doğal hakkıdır. Ancak olayda davalının işyerini kapatma iradesinin resmi arabulucu tutanağının tebliği üzerine açıklandığı ve kapatmanın da bu yöndeki iradenin açıklandığı günde gerçekleştirilmek istenildiği görülmektedir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre ekonomik sebeplerle işyerinin kapatılacağına dair daha önceden bir irade açıklamasının bulunmadığı ve böyle bir girişim olmadığı gözlenmektedir. Esasen davalı toplu iş sözleşmesinin getireceği yükün ağırlığından söz ederek işyerini kapattığını savunmuştur ki bu işyerini kapatmak için yasal açıdan bir gerekçe olamaz. Mahkemece de hüküm savunma doğrultusundaki bu gerekçeye dayandırılarak kurulmuştur. Az önce açıklandığı üzere sözü edilen sebep yasal açıdan himaye edilemez. Aksine düşünce toplu iş sözleşmesi prosedürünü işlemez hale getirir. Olayda kapatmayı haklı gösterecek başkaca sebepler de ileri sürülüp ispat edilmediğine göre, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyuz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten BOZULMASINA, 15.6.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.