 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1990/11621
K: 1990/11769
T: 02.11.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Çelik-İş Sendikası ile 1- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2- Türkiye Metal Sanayi İşçileri Sendikası 3- Türk Metel Sendikası aralarındaki dava hakkında Kocaeli 1. İş Mahkemesinden verilen 24.9.1990 günlü ve 132/252 sayılı hükmün davalılardan (MESS) ve Türk Metal Sendikası avukatınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davalı Türk Metal Sendikası Sapanca'nın Kırkpınar köyü adresinde kurulu Goetze İstanbul Segman ve Gömlek Sanayi AŞ. işyerinde TİS yapmak amacıyla çoğunluk tesbiti için 4.5.1k988 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurmuştur. Bakanlıkça yapılan inceleme sonunda Türk Metal Sendikasının bu işyerinde çoğunluğa sahip olduğunun tesbitine karar verilmiş ve durum ilgili sendikalara bildirilmiştir. Otomobil-İş Sendikası bu tesbite itaraz etmiş, mahkemece itirazın reddine karar verilmiş ve temyiz üzerine 3.5.1989 tarihinde Yargıtay'ca onanmak suretiyle karar kesinleşmiştir. Bundan sonra Türk Metal Sendikası ile MESS arasında 5.9.1989 tarihinde bir anlaşma tutanağı düzenlenmiştir. Bu tutanakla sözü edilen işyeri için yapılacak sözleşmenin 1.9.1989 ile 31.8.1992 tarihleri arasında olacağı kararlaştırılmış ve sözleşmenin 1.9.1989 ile 31.8.1990 tarihlleri arası oluşturan 1. yılı için daha önce taraflar arasında akdedilmiş Grup TİS hükümlerinin kabul edildiği belirlenmiş ve bunu takiben 3.10.1989 tarihinde de 1.9.1989 ile 31.8.1992 tarihleri arasını kapsayan TİS imzalanmıştır. Böylece Türk Metal Sendikası ile MESS arasında TİS imzalandıktan sonra Çelik İş Sendikası aynı işyeri için TİS yapmak üzere çoğunluk tesbiti için 4.5.1990 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurmuştur. Bakanlıkça işyerinde 1.9.k1989 ile 31.8.1992 arasını kapsayan TİS bulunduğu belirlenerek ayrıca çoğunluk tesbiti istenemeyeceğinden Çelik-İş Sendikasının isteminin reddine karar verilmiştir.
Çelik İş Sendikası Türk Metal Sendikası ile MESS arasındaki 5.9.1989 tarihli anlaşmanın bu işyeri için Grup TİS'ne katılma anlamında olduğunu, katılmanın ise, ancak Grup TİS'nin yürürlük süresi olan 1.9.1988 ile 31.8.1990 tarihleri arasını kapsayan süreyle sınırlı olması gerektiğini, buna göre başvurularının Grup TİS'nin süresinin bitim tarihi olan 31.8.1990 tarihi itibariyle 120 günlük süre içinde olduğunu ileri sürmek suretiyle Bakanlık kararının iptalini istemiştir.
Mahkemece Çeliş-İş Sendikasının idiası doğrultusunda değerlendirme yapılarak Çeliş-İş Sendikasının başvurusunun süresinde olduğu kabul edilerek karar verilmiştir.
Oysa, yukarıda sözü edilen 5.9.1989 tarihli Anlaşma Tutanağına göre yapılacak sözleşmenin Grup Sözleşmesinde katılma niteliğinde olmadığı tarafların 1.9.1989 tarihinden itibaren üç yıllık bir TİS yapmayı amaçladıkları, burada sadece sözleşmenin 1. yılı için başka işyerleri için yapılan Grup sözleşmesindeki hükümleri kabul ettikleri ve 3.10.1989 tarihinde yaptıkları sözleşme ile de bağımsız bir TİS akdettikleri anlaşılmaktadır. Böylece her ne suretle olursa olsun Çeliş-İş Sendikasının başvuru tarihinde bu işyeri için bir TİS'nin mevcut olduğu görülmektedir. Bir işyerinde bir TİS varken aynı dönem için yetki talebinde bulunulamaz. Ancak yeni dönem içiin bu sözleşmenin bitiminden önce 120 gün içinde istekte bulunabilir.
Bu durumda Bakanlığın yapmış olduğu işlem usul ve yasaya uygundur.
O halde, davanın reddine karar vermek gerekirken yazılı şeklide hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğundan 2822 sayılı Kanunun 15. maddesinin sondan bir önceki fıkrası uyarınca mahkeme kararının BOZULARAK ortadan kaldırılmasına ve istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : 1 - Kocaeli 1. İş Mahkemesinin 24.9.1990 tarihli ve 132-252 sayılı kararının BOZULARAK ortadan kaldırılmasına,
2 - Davanın REDDİNE, harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yargılama giderlerinin takdiren tarafların üzerinde bırakılmasına 100.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine 2.11.1990 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.