 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1989/9833
K: 1990/899
T: 01.02.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacı, fazla çalışma parası ile pazar günleri çalışma karşılığı ücretinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1- Davacı, işyerinde bekçi olarak çalışmıştır. Ancak işin gereği icabı işyerinde münavebe ile bir çalışma düzeni kurulmuş ve buna göre davacı haftanın bazı günlerinde 7,5 saati geçecek şekilde çalıştırılmış, bazı günlerinde ise dinlenmiştir. Bu çalışma ve dinlenmeler art arda ikişer veya üçer gün devam ettiği gibi, bazen de gün aşırı olmuştur. Davacı çalıştığı günlerin fazla mesaisini istemektedir. Gerçekten 1475 sayılı İş Kanunu'nun 61 inci maddesinde genel bakımdan iş süresi haftada en çok 45 saat olduğu belirtildikten sonra, bu sürenin haftada 6 iş günü çalışılan işlerde günde 7,5 saati geçmek üzere uygulanacağı öngörülmüştür. Buna göre haftada 6 iş günü çalışan bir işçinin günde 7,5 saati aşan çalışması fazla mesaiyi oluşturacaktır. Ve yine bunun sonucu olarak haftada 45 saati aşan çalışma fazla mesai olacaktır. Ancak olayda çalışma düzeni buna uymamaktadır. Az önce açıklandığı üzere işyerindeki bekçiler için iş düzeni aralıklı çalışma esasına göre oluşturulmuştur. Bu bakımdan işin bu özelliği itibariyle artık günlük 7,5 saati aşan çalışma fazla mesai hesabına haftalık 45 saat üzerindeki çalışmanın esas alınması gerekir. Mahkemenin bu yöne gitmeyerek günlük çalışmayı dikkkate alarak fazla mesai ücretine karar vermiş olması isabetli değildir.
2- 1. bentte açıklandığı üzere davacı pazar günleri çalışmış olsa dahi hafta içinde 2-3 gün dinlenmiştir. Bu suretle hafta tatilini hafta içinde kullanmış olmaktadır. İş Kanununun 43'üncü maddesi ve postalar halinde çalışma tüzüğü hükümlerine göre kanuni hafta tatili günü çalışmış olan işçiye haftanın diğer bir gününde hafta tatili verilir. Olaydaki durumda bu çerçevde mütalaa etmek mümkündür. Bunun sonucu olarak da hafta içindeki çalışmasının sırf pazara isabet etmiş olması kendisine pazar günü çalışması için katlı yevmiye ödenmesini gerektirmez. Toplu iş sözleşmesinde günlük normal çalışma süresinden fazla yapılan çalışmanın fazla çalışma kabul edilmesi ve tatil günlerinde çalıştırılma halinde iş karşılığı olmayan tatil gündeliği dahil (3) gündelik ödenmesi İş Kanunu'nun 61 inci maddesine uygun biçimde çalışmalar için uygulama olanağı söz konusu olup, bu olayda belirtilen şekilde aralıklı çalışmalar için söz konusu olmamak gerekir.
Bu cihetler dikkate alınmaksızın hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan hükmün yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, 1.2.1990 günü oybirliğyle karar verildi.