 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1989/9672
K: 1990/731
T: 29.01.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacı, gece zammı ve fazla çalışma parası ile prim alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm temyiz itirazları ile davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2 - Davacı, işyerinde gece bekçisi olarak üçlü vardiya halinde çalışmakta olup, TİS'de öngörülen gece zammını istemektedir.
Gerçekten, 1.1.1985 ile 31.12.1986 ve 1.1.1987-31.12.1988 tarihleri arasını kapsayan TİS'lerin 31. maddesinde normal işçi vardiyaları 00.00 08.00, 08,00-16.00, 16.00-24.00 saatleri arasında gösterildikten sonra "gece zammı (Vadiya zammı)" başlığını taşıyan 57. maddesinde gece çalışan işçilerin gece süresine dahil saatlerdeki çalışmalarında saat ücretlerinin 19.00-24.00 arasındaki saatlerde çalışanlar için % 37, 24.00-06.00 arasında çalışanlar için % 40 zamlı olarak ödeneceği öngörülmüş ve aynı maddenin (a) fıkrasında da iş hayatında gece saatinin 19.00'da başlayıp 06.00'da biten süre olduğu belirlenmiştir. Madde metninde görüldüğü üzere gece zammı gece süresi için çalışılan saatler için verilecektir. Çalışılmayan saatlerde verilemeyeceği anlaşılmaktadır. Buna göre yarım saatlik ara dinlenmesinde çalışma olmadığı takdirde, bu süre için de gece zammı uygulanmayacaktır. Yarım saatlik dinlenmenin 8 saatlik sürenin ortasında verilmesi gerekir. Davada aksine bir iddia da yoktur. Geceye rastlayan vardiya süresinin gündüze rastlayan süreden daha fazla olduğu görülmektedir. Örneğin; gece süresi saat 19.00'da başladığına göre 16.00-24.00 vardiyasının 3 saati gündüze, 5 saati geceye isabet etmektedir. Yarım saatlik ara dinlenmesinin 3 saatlik gündüz süresinde verilmesi söz konusu değildir. Ara dinlenmesinin 19.00-24.00 saatleri arasında verileceğinin kabulü gerekir. 24.00 ile 08.00 vardiyasının da 6 saati geceye rastlamaktadır. Şu halde, az önce açıklanan durum 24.00-08.00 vardiyası için de gecerlidir. Mahkemece, yarım saatlik ara dinlenmesinde çalışılmadığı kabul edilerek yarım saatlik fazla mesai isteği reddedildiğine göre davacının yarım saatlik ara dinlenmesine isabet eden gece zammını da isteyememesi gerekir. İşveren de bu şekilde uygulamada bulunmuştur, Yani 16.00-24.00 vardiyası için 4.5. saat üzerinden, 24.00.08.00 vardiyası için ise 5,5, saat için gece zammı verilmiştir. ki, bu şekilde uygulama doğrudur. O halde, yarım saatlik gece zammı isteğinin de reddine karar vermek gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA, 29.1.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.