 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1989/9608
K: 1989/10808
T: 11.12.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki kıdem tazminatının ödetilmesi isteğiyle açılan davanın yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı, değişik Kamu Kuruluşlarında T.C. Emekli sandığı Kanununa ve Sosyal Sigortalar Kanuna tabi olarak memur ve işçi statüsünde çalıştıktan sonra, son olarak bir kamu kuruluşu olan davalı müessesede T.C. Emekli sandığı'na tabi memur olarak çalışmakta iken emekli olmuş ve 2829 sayılı Kanun hükmü uyarınca hizmetlerinin birleştirilmesi suretiyle ve anılan kanunun 8. maddesinin 1. fıkrası hükmünce kendisine son 7 yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan SSK.'ca yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Bu dava ile, T.C. Emekli sandığı'na tabi olarak memur statüsünde son çalıştığı davalı müesseseden kıdem tazminatı istemektedir.
Uyuşmazlık, 2829 sayılı Yasanın 8. maddesinin 1. fıkrası uyarınca son 7 yıllık fiili hizmet süresi içinde S.S.Knununa tabi fiili hizmet süresi fazla olduğu için S.S.Kurumu'nca aylık bağlanan bir kimsenin T.C. Emekli Sandığı Kanuna tabi olarak memur statüsünde son çalıştığı kamu kuruluşundan kıdem tazminatı isteyip isteyemeyeceği noktasına ilişkin bulunmaktadır.
Konu, 2829 sayılı Kanunun 12. maddesinin son fıkrasıyla, 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesinin uygulamasıyla ilgilidir.
2829 sayılı Kanunun 12. kaddesinin son fıkrasında, 8. maddenin 1. fıkrası gereğince aylık bağlananlara emekli oldukları son görevlerinden dolayı ilgili bulundukları Sosyal Güvenlik Kurumu kanununun emekli ikramiyesine veya İş Kanununun kıdem tazminatına ilişkin hükümleri uygulanır denilmektedir. Buradaki "...son görevlerinden dolayı ilgili bulundukları..." sözleri, ilgininin son kamu kuruluşundaki çalışmasının da tabi olduğu hukuki statüyü ifade etmektedir. Bu husus, 9.12.1983 gün ve 18246/M sayılı "Sosyal Güvenlik Kurumlarına Ait Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Kanunun Uygulama Esaslarıyla İlgili Yönetmeliğin" 8. maddesinde de açıkça belirtilmiştir. Buna göre son defa T.C. Emekli Sandığı'na tabi görevlerden emekliye ayrılan ve 2829 sayılı Kanunun 8. maddesinin 1. fıkrası uyarınca S.S.Kurumun'nca emekli aylığı bağlanmış olan bir kimse son kabu kuruluşundan İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı isteyemeyecektir. Olayda, davacıya sözü edilen Kanun hükmü uyarınca S.S.Kurumundan aylık bağlanmış ise de, Emekli olduğu tarihteki son görevi T.C. Emekli sandığı'na tabi memur statüsünde olduğundan, son görev yeri olan davalı müesseseden kıdem tazminatı talep edemiyecektir. Bu düzenleme ve varılan sonuç 1475 sayılı İş Kanununun kıdem tazminatıyla ilgili 14. madde hükmünün de bir gereğidir. Zira adı geçen Kanunun 14. maddesinde bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin bağlı bulundukları Kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıya feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödeneceği öngörülmüştür. İşçinin hizmet aktinin feshinden sözedilebilmesi için son defa çalıştığı Kamu Kuruluşu ile arasındaki ilişkinin hizmet akti ilişkisi olması gerekmektedir. Aynı maddenin dördüncü fıkrasına göre de birleştirilen hizmet süreleri üzerinden son Kamu Kuruluşunca kıdem tazminatı ödenebilmesi için, son Kamu kuruluşunun işveren, çalışanın da işçi durumunda olması icap etmektedir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın kıdem tazminatının hüküm altına alınmış olması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, davalı yararına takdir edilen 100.000 lira duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 11.12.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.