 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1989/89
K: 1989/67
T: 16.01.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Karadeniz Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifi Birliği adına avukat B.C. ile (A) -İş Sendikası adına avukat H.T.F aralarındaki dava hakkında Elazığı Asliye 1. Hukuk Hakimliği'nden İş Mahkemesi sıfatiyle verilen 22.11.1988 günlü ve 216/625 sayılı hüküm, davacı avukatınca temyiz edilmiş ve her nekadar, muterizin temyiz isteğinin süreden reddine karar verilmiş ise de, öncelikle belirtmek gerekir ki, yüze karşı verilen kısa kararın HUMK'nin değişik 489. maddesinin 2. fıkrası ile 388. maddesinin son fıkrasındaki unsurları taşıması gerekir. Mahkemece yüze karşı verilen kısa kararın bu maddelerdeki unsurları taşımadığı görülmektedir. Bu itibarla kısa karar usulüne uygun şekilde tarafların yüzüne karşı verilmiş bir karar niteliğinde sayılamaz. Nitekim mahkemece de, gerekçeli karar sonradan taraflara tebliğ edilmiştir. Gerekçeli kararın tebliğinden itibaren de muteriz işveren, 8 günlük temyiz süresi içinde ve harçlandırmak suretiyle ayrıca bir temyiz dilekçesi vermiştir.
Bu durum karşısında muterizin temyizinin süresinde yapıldığının kabulü gerekir.
Bundan başka, yine HUMK'nin 434/3 maddesi ve bu konudaki 25.1.1985 gün ve 5/1 sayılı içtihadı Birleştirme Kararı uyarınca temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamı ödenmemsi ise, harc ve giderlerin ödenmesi için hakim tarafından 7 günlük kesin süre verilmesi gerekmektedir. Muterizin 1.12.1988 tarihinde verildiği temyiz dilekçesini harçlandırması HUMK'nin 434/3. maddesi hükmü ve az önce sözü edilen İçtihadı Birleştirme Kararı çerçevesinde yapılmış bir işlem olarak kabul etmek icabeder.
Bu nedenlerden dolayı, muterizin temyizinin süresinde kabulü ile, temyiz isteğinin süreden reddine ilişkin kararın bozularak kaldırılmasına ve işin esasının incelenmesine karar verildikten sonra yapılan inceleme ve müzakere neticesinde dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 2822 sayılı TİSGLK'nın 13. maddesine göre yapılan yetki tespiti ve l5. maddesine göre yapılan yetki itirazlarının incelenmesi kamu düzeni ile ilgili olup, re'sen nazara alınması gerekir. Bu itibarla, bazı hususlarda muterize verilen mehle rağmen, ara kararının yerine getirilmemiş olmasından dolayı, isteğin reddi, doğru değildir ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın da dava dilekçesinde gösterilmemiş bulunması, sonradan davaya taraf olmasına mani değildir; zira itiraz edilen sendika, süresi içinde davada taraf gösterilmiştir.
O halde, yapılacak iş, işin esasını incelemek, ve işveren Karadeniz Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'ne ait Elazığ'daki "Yağ Fabrikası" işyerinin daha önce işletme seviyesinde (B) - İş Sendikası'na verilen ve halen görüşme safhasında olduğu bildirilen yetki kapsamı içinde bulunup bulunmadığının araştırılması, şayet sözü edilen işletme toplu iş sözleşmesi düzeyindeki yetki kapsamında ise, istek ve itirazı bu yönden kabul etmektir. (B)-İş Sendikası'na verilen yetki kapsamında değilse, o takdirde bu işyerinin işverenin başka bir işkolundaki işletme kapsamı içinde bulunup bulunmadığının da araştırılması gerekir. Şayet başka bir işkolundaki işletme kapsamında ise, itiraz yine kabul edilmelidir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın bu işyeri için işyeri seviyesinde çoğunluğu tespit edebilmesi ve yetki verebilmesi için, Elazığ Yağ Fabrikası işyerinin, işverenin işletme kapsamı dışında kalan müstakil bir işyeri olması icabeder.
Bu konular üzerinde durulup gerekli inceleme ve araştırma yapılamadan yazılı şekilde itirazın reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı kesin olarak BOZULMASINA, 16.1.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.