 |
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1988/5863
K: 1988/7997
T: 13.09.1988
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacı, ücret farkı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm, süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı, Temmuz 1981 tarihinde işe girdiği, bu durumda kendisine önce 1.5.1981 tarihinde yürürlüğe giren asgari ücret 333,-TL'nin ondan sonra da bu asgari ücrete TİS'nin 54.maddesindeki 2. yıl zammı 375, -TL'nin uygulaması ve onun üzerine de personel talimatı gereğince 120,(130) ,-) TL sanat farkının ilavesi gerektiğini, oysa işverenin 1.5.1981 tarihindeki asgari ücreti nazara almadığını bildirerek birikmiş olan ücret farklarını istemiştir.
Davalı TİS'nin eki İşçi Yönetmeliği'ni 16.maddesine göre davacıya barem çizelgesinde gösterilen ücrete TİS zammının yapılmasıyla oluşan ücretin verildiğini ve bu ücretin de işe giriş tarihindeki asgari ücret 333,-TL'nin üstünde olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir.
TİS'nin 54. maddesinde işçilerin ücretlerine 1.4.1980 tarihi itibariyle 400,-TL 1.4.1981 tarihinden itibaren de 375,-TL. seyyanen zam yapılacağı öngörülmüştür. 1.5.1981 tarihinde ise asgari ücret günlük 333,-TL' olarak tespit edilmiştir. Davacının işe girişi TİS'nin ikinci yılı içinde ve söz konusu asgari ücretin yürürlüğe girdiği tarihten sonra olmuştur. TİS'de getirilen yıllık ücret artışlarının, TİS süresi içinde yürürlüğe konulan yeni asgari ücretlerin üzerine yapılacağına dair bir hüküm mevcut değildir. TİS süresi içinde işe girenlere uygulanacak başlangıç ücreti de tespit edilmemiştir. Sadece iç yönetmelikte sanat ve meslek sınıflarına göre işe giren işçilere verilecek ücret gösterilmiş ise de, bu ücret çizelgesinin asgari ücretin günlük 180,-TL olmasından önceye ait olduğu anlaşılmaktadır. Burada önemli olan nokta sözleşmenin ikinci yılı, yeni 1.4.1981'den sonra işe giren işçilere hangi ücret uygulanacaktır. TİS'inde ikinci yıl ücret zammının 1.4.1981 tarihinden itibaren uygulanacağı yazılıdır. Diğer bir ifade ile ikinci yıl zammı işçilerin 1.4.1981 tarihindeki ücretlerine yapılacaktır. Olayda davacı 1.4.1981 tarihinde işyerinde çalışmadığı için bu tarihte belirlenebilecek bir ücreti yoktur. Böyle olunca öncelikle 1.4.1981 tarihindeki kanuni asgari ücretin dikkate alınması gerekecektir. O tarihteki kanuni asgari ücret, 1.4.1981 tarihinden sonra işe giren işçinin ücreti olacaktır. Ancak bu şekilde oluşan ücret hiç bir zaman işçinin işe girdiği tarihteki kanuni asgari ücretin altına düşmeyecektir. Giriş tarihindeki asgari ücrete toplu iş sözleşmesi zammı uygulandığında kıdemli ve kıdemsiz işçi arasında ücret bakımından fark kalmayacak belki kıdemsiz işçinin ücretini geçecektir. Bu ise eşitlik ilkesine ve hakkaniyete uygun olmayacaktır. Toplu İş Sözleşmesindeki düzenlemenin ve işveren uygulamasının bu şekilde yorumlanması amaca uygun olacaktır. Zira toplu iş sözleşmesi ile getirilen zamlar, o toplu iş sözleşmesi süresi için bir bütünlük ve teklik ifade eder ve bu husus toplu iş sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihteki ücretine göre zam yapılması anlamını taşır. Sözleşme süresi içinde işe girişlerde de bu esasların göz önünde tutulması gerekir. Böyle olunca davacının iddiasının isabetli olmadığı sonucuna varılır ve keza sanat farkı olarak nitelendiği 120,-(130,-) TL'nin de yarı bir ödeme olmadığı görülür. O halde yapılacak iş, ayrıca iç yönetmelikle akti başlangıç ücreti tespit edilmemişse, o takdirde 1.4.1981 tarihindeki kanuni asgari ücrete ikinci yıl zammı 375,-TL'nin ilavesi suretiyle hesap yapılmak ve buna göre bulunacak miktardan ödenenler mahsup edilmekle arta kalan miktar olursa ona karar verilmek, aksi takdirde davayı reddetmekten ibarettir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, 13.9.1981 gününde oybirliğiyle karar verildi.