 |
T.C.
YARGITAY
9. Ceza Dairesi
E. 1994/2180
K. 1994/3159
T. 3.6.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YURTDIŞINDA İŞ BULMAK BAHANESİYLE
PARA ALMAK
KARAR ÖZETİ Sanıkların müştekileri Rusya'ya işçi olarak göndermek amacıyla bizzat pasaport çıkartmak, vize yapmak, işverenle muhabere yapmak, mukavele imzalatmak gibi 1475 saydı Kanunun 85. maddesinde yasaklanan faaliyetlerde bulunmaksızın müştekilerin hulus ve saffetlerinden yararlanarak haksız menfaat sağlamak amacıyla Rusya'ya işçi olarak götüreceklerini vadederek 300.000'er lira paralarını almaktan ibaret eylemleri TCK.nun 504/4. nıaddesine mümas ve yargılama görevi Ağır Ceza Mahkemesine aittir.
(765 s. TCK. m. 504/4)
(1475 s. İş K. m. 85, 105/2)
1475 sayılı iş Kanununa muhalefetten sanıklar Adem ve Fikri'nin yapılan yargılamaları sonunda; mahkumiyetlerine dair, (Niksar Asliye Ceza Mahkemesi)nden verilen 24.5.1993 gün ve 1989/248 esas, 1993/160 karar sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi sanıklar tarafından istenilmiş olduğundan, dava evrakı C. Başsavcılığı'ndan tebliğname ile Daireye gönderilmekle incelenerek, gereği düşünüldü:
1475 sayılı Kanunun 85. maddesi, bazı istisnalar dışında, işçilere iş ve işlere işçi bulmak için, kazanç amacıyle olsun veya olmasın faaliyet gösterilmesini, çalışılmasını veya bu maksatla büro açılmasını yasaklamış, 105. maddesinin 2. fıkrası ise, çalışma ve faaliyetin dış ülkelere işçi göndermek amacıyle yapıldığının tesbiti halinde verilecek cezayı belirlemiştir.
Görüldüğü gibi, sanıklara isnat edilen 1475 sayılı Kanuna muhalefet suçunun oluşabilmesi için, dış ülkelere işçi göndermek amaciyle faaliyet gösterdiklerinin, çalışmalar yaptıklarının veya bu maksatta özel büro açtıklarının tesbit edilmesi gerekir.
Somut olayda, büro açtıkları yolunda herhangi bir iddia ve delil bulunmayan sanıkların, müştekilerden kendilerini Rusya'ya işçi olarak göndermek vaadiyle, düzenledikleri senet karşılığında 300.000'er lira miktarında paralarını ve ayrıca pasaportlarını alarak, uzun süre oyaladıkları ve vaadlerini yerine getirmedikleri için de müştekilerin şikayetleri üzerine haklarında kamu davası açıldığı anlaşılmaktadır.
Dosya arasında, sanıkların müştekilen dış ülkelere işçi olarak göndermek amacıyla, bizzat pasaportlarını çıkartmak, vize yaptırmak, işverenle muhabere yapmak; mukavele imzalatmak ve benzeri çalışmalar yaptıkları ve faaliyetlerde bulunduklarını gösterir delil bulunmamaktadır.
Bu sebeplerle sanıkların, dış ülkelerde iş bulmak gibi bir düşünceden ziyade müştekilerin hulus ve saffetlerinden yararlanarak haksız menfaat sağlamak amacıyla yurtdışına işçi olarak götüreceklerini vadederek 300.000'er lira paralarını almaktan ibaret kaldığı iddia olunan eylemlerinin, suç tarihi gözetilerek 29.11.1990 tarihinde yürürlüğe giren 3679 sayılı Kanunla değişik TCK.nun 504/4. maddesine mümas ve yargılama görevinin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu gözetilmeden, davaya Asliye Ceza Mahkemesinde deyamla yazılı şekilde hüküm tesisi,
Kanuna aykırı ve sanıkların temyiz itirazları Öncelikle bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, sair yönleri incelemeksizin hükmün bu sebepden dolayı sonuçta istem gibi (BOZULMASINA), 3.6.1994 gününde oybirliği ile karar verildi.