 |
T.C.
YARGITAY
9. Ceza Dairesi
E: 1990/542
K: 1990/1216
T: 20.03.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : 1475 Sayılı İş Kanununa muhalefetten sanık....Denizcilik Nakliyatı Anonim Şirketinin idari para cezası ile cezalandırılmasına dair, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Adana Bölge Müdürlüğü'nün 13.11.1989 gün ve 24180-52-3 sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin (Osmaniye Sulh Ceza Mahkemesi)nce verilen 12.12.1989 gün ve 1989/681 D. İş sayılı kararın,
Sanık şirket vekilinin 6.12.1989 günlü itiraz dilekçesinde ileri sürdüğü hususular ile bu dilekçeye ekli belgelerin varlığı araştırılmadan; sadece sanık şirketin daha önceki cezalara itiraz etmediğinden bahisle atılı suçu işlediği varsayımına dayalı gerekçe ile yazılı şekilde red kararı ittihazında isabet görülmediğinden bahisle CMUK.nun 343. maddesi gereğince bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığının 27.2.1990 gün ve 8939 sayılı yazılı emrine atfen C. Başsavcılığının 1.3.1990 gün ve Y. E. 339 sayılı tebliğnamesi ile daireye ihbar ve dava evrakı kılınmakla incelendi.
KARAR : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Adana Bölge Müdürlüğü tarafından,....Denizcilik Nakliyat A.Ş. ne gönderilen 13 Kasım 1989 gün ve 27199 sayılı yazı ile 9.10.1989 tarihinde işyerlerinde yapılan teftişte, Nisan 1989 ayından itirabaren sakat ve eski hükümlü açığının tamamlanmaması nedeniyle 1475 sayılı İş Kanununun 25 ve 98/c. maddeleri uyarınca 7.000.000 lira idari para cezası tahakkuk ettirildiğinin tebliğ edildiği, işveren vekili tarafından bu cezaya karşı; 1475 sayılı Kanunun 25. maddesi uyarınca çalıştırılacak sakat ve eski hükümlülerin İş ve İşçi Bulma kurumu aracılığıyla sağlanmasının zorunlu bulunduğu, konu ile ilgili olarak kurum ile müteaddit yazışmalar yapılarak, sakat ve eski hükümlü istendiği, gönderilen sakat işçiler Yılmaz'ın 21.9.1988 tarihinde, Bekir'in 9.10.1989 tarihinde eski hükümlü Osman'ın ise 20.10.1989 tarihinde işe başlatıldığı, kurumca gönderilen bazı işçilerin aradıkları şartlara uygun olmadıkları için işe alınmadıkları, durumun yazı ile kuruma bildirildiği, kurumun önerdiği şekilde anılanacak işçilerle ilgili şartlar yumuşatılıp kuruma bildirildiği halde yazılı şekilde idari para cezası tayin edildiği, bu cezanın haksız ve yersiz olduğu bildirilip yazışmalara ait yazı örnekleri de dilekçeye eklenmek suretiyle itiraz yoluna başvurulduğu, Osmaniye Sulh Ceza Mahkemesince de; Adı geçen şirketin daha evvel değişik tarihlerde verilen aynı mahiyetteki cezalara itiraz etmemesi nedeniyle o cezaların kesinleştiğinden ve bu defa verilen cezanın da usul ve kanuna uygun bulunduğundan bahisle itarazın reddine karar verildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Adana Bölge Müdürlüğünce, idari para cezasına dayanak alınan 9.10.1989 günlü müfettiş raporu dosya arasında bulunmamaktadır.
Ayrıca; İşverene gönderilen 13 Kasım 1989 günlü tebligat yazısında, işçi sayısı 62 olarak gösterilmekle birlikte, işyerinde cezaya konu edilen nisan 1989 dan Kasım 1989 a kadar, aylar itibariyle daimi kaçar işçi çalıştırıldığı, çalışan sakat ve eski hükümlü bulunup bulunmadığı, varsa adetleri, idari para cezasının kaç sakat ve eski hükümlü çalıştırılmaması nedeniyle verildiği belirtilmemiş, bu konularda dosya arasında da herhangi bir belge ve bilgiye raslanmamıştır.
1475 sayılı Kanunun 3493 sayılı Kanunla değişik 108. maddesi uyarınca, idari nitelikteki para cezalarının gerekçesi gösterilmek suretiyle verilmesi gerektiği halde, Bölge Müdürlüğü tarafından, yargı denetimine olanak sağlayacak şekilde, cezaya esas alınan bilgi ve belgeler belirtilip gerekçesi gösterilmeden idari para cezası uygulaması yasaya aykırı olduğu gibi, Sulh Ceza Mahkemesince de Anayasanın 141/3, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 32 ve 308/7. maddeleri amir hükümlerine rağmen hiçbir gerekçe gösterilmeden ve itiraz dilekçesiyle eklerinde belirtilen hususlar araştırılıp tartışılmadan yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesi,
SONUÇ : Kanuna aykırı ve yazılı emre atfen düzenlenen tebliğname münderecatı bu itibarla varit görüldüğünden Osmaniye Sulh Ceza Mahkemesi'nde ittihaz olunan 12.12.1989 gün ve 1989/681 değişik iş sayılı kararın CMUK.nun 343. maddesi uyarınca BOZULMASINA, Adana Bölge Müdürlüğü tarafından tayin edilen idari para cezasının çektirilmemesine, dosyanın gereği için Yargıtay C. Başsavcılığı'na iadesine, 20.3.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.