Yargıtay Kararı

• Hukuki Net
• İçtihatlar
• Mevzuat
• Hukuk Forum

Muhittin ile Hazine ve Bala Belediye Başkanlığı aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair Bala Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 22.11.2005 gün ve 324/199 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Davacı vekili dava konusu Bala ilçesi hudutları dahilinde ve Kartaltepe mahallesinde bulunan 138 ada 6 ve 15 parsel numaralı taşınmazların en az 25-30 sene evvel müvekkili tarafından ham toprak vasfında iken sürülerek zilyet edildiğini açıklayıp, tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.

Davalı Hazine vekili, zilyetlikle iktisap için aranan şartların gerçekleşmediğini, yasanın öngördüğü imar-ihya olgusunun da sabit olmadığına, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.

Mahkemece davanın 10 yıldan uzun bir süre dava konusu taşınmazı terk ederek Ankara'ya gitmiş olmasını ve Ankara'ya yakın olan taşınmazın bulunduğu Bala ilçesine davacının kendisi gelmese bile başkalarına taşınmazı işlettirebileceğini, taşınmazı iradesiyle terk ettiğini açıklayıp davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Mahkemece davanın reddine dair verilen karar aşağıda açıklanan nedenlerle eksik incelemeye dayalı usul ve kanuna aykırıdır.

1- Dava konusu, 138 ada 6 ve 15 numaralı parsellerin kadastro tespitleri 07.01.1985 tarihinde yapılmış, tutanaklara itiraz edilmediğinden tespit 23.10.1985 tarihinde kesinleşmiştir. Taşınmazın Hazine adına tapuya tescil edildiği tarihten sonraki zilyetliğe değer verilemeyeceğine göre davacının 1985 yılından sonra taşınmazı terk etmesi sonuca etkili olmayacaktır. Zira başkası adına tapuda kayıtlı taşınmaz üzerindeki zilyetliğe değer verilemez. Davacı, tespit tarihi olan 07.01.1985 gününden önceki zilyetliğe dayandığına göre bu tarihe kadar geçen kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresini ispat ettiği taktirde dava konusu taşınmazların adına tapuya tescilini isteyebilecektir, davacı bu amaçla 30.01.1996 tarihli dilekçesiyle Ertuğrul, Yüksel ve Fahri'yi şahit olarak bildirmiştir. Mahallinde yapılan 15.07.2002 tarihli ilk keşifte davacının verdiği liste dışından Mürsel isimli kişi şahit olarak dinlenmiş, yine bildirdiği şahitlerden Yüksel'de 19.10.2005 tarihinde yapılan keşifte dinlenmiştir. Davacının bildirdiği şahitlerden Ertuğrul ve Fahri dinlenmemişlerdir. Davacının bu şahitlerin dinlenmesinden vazgeçtiğine dair herhangi bir beyanı da bulunmamaktadır. Ayrıca, davalı Hazine tanıklarından Ahmet ile Nutullah'da usulüne uygun bir biçimde davet edilip keşif mahallinde dinlenmemişlerdir. Son keşifte liste dışından dinlenen şahit Ahmet ile mahalli bilirkişi Güngör davacının her iki taşınmazda 1950 yıllarından beri zilyet olduğunu açıklamış, bu zilyetliğin 1975 yılında inkitaya uğradığını söylemişlerdir. 1950 yılında başlayıp 1975 yılına kadar devam eden zilyetlik süresinin iktisap için yeterli olup olmadığı hususunda taraflarca bildirilen diğer şahitler dinlendikten sonra değerlendirmelidir. O halde mahkemece yapılacak iş; HUMK.nun 258 ve 259. maddesi hükmüne göre davacı ve davalı Hazine şahitleri Ertuğrul, Fahri, Ahmet ve Nutullah'ı keşif mahallinde masraflarını davacıdan alarak davet edip dinlemek, daha önce dinlenen ve yeni dinlenecek olan şahit beyanları arasında çelişki bulunduğu taktirde bunları HUMK.nun 265.maddesi gereğince gidermek, zilyetlik başlangıç süresini tam olarak belirlemek ve kadastro tespit tarihine kadar geçen zilyetlik süresinin iktisap için yeterli olup olmadığı üzerinde durmak olmalıdır. Zira zilyetlik olayları maddi olaylardandır. Maddi olaylar ancak tanık ve benzeri delillerle ispat edilebilir. O halde taraflarca dinlenilmesinden vazgeçilmeyen tanıkların beyanlarına başvurulmadan iptal ve tescile veya davanın reddine karar verilemez. (HGK.nun 30.03.1994 tarih, 1993/8-939 esas 1994/176 karar)

2- Mahallinde yapılan 15.7.2002 tarihli keşifte hazır bulunan ziraat teknisyeni bilirkişiyle, 19.10.2005 tarihli keşifte bulunan ziraat yüksek mühendisi bilirkişinin raporları arasında taşınmazın niteliği, zilyetliğin sürdürülüş biçimi ve taşınmazın meyil nispeti bakımından farklılıklar bulunmaktadır, ilk keşifte dinlenen ziraat teknisyeni taşınmazların % 70-80 nispetinde meyilli olduğundan, ikinci keşifte dinlenen ziraat yüksek mühendisi % 5-6 arasındaki meyilden söz etmektedir. Ziraatçi bilirkişilerin raporları arasındaki çelişki, HUMK.nun 275. maddesi dikkate alınarak seçilecek ziraat yüksek mühendisi bilirkişi marifetiyle mahallinde yapılacak keşifte dinlendikten sonra alınacak raporla giderilmelidir.

1. Ziraat mühendisi bilirkişilerin taşınmazların meyil durumuyla ilgili beyanları arasındaki çelişkinin giderilmesi ve mahalli bilirkişi Güngör'ün ilk keşifteki sözlerinin aksine ikinci keşifte "...yanlış taşınmazlar gösterildiğinden şu anki beyanlarım doğrudur..." şeklindeki beyanlarının doğruluğunun tespiti bakımından taşınmazların bulunduğu yere uyan topoğrafik harita da getirtilmeli, keşif mahallinde harita mühendisi veya fen memuru bilirkişi marifetiyle uygulanmalı ve taşınmazın meyil durumuyla ilgili açıklamalar Yargıtay incelemesine de açık olacak bir biçimde denetlenmelidir.
2. Dava konusu 6 numaralı parsele komşu 30 numaralı parselin kadastro tutanağından itirazlı olduğu ve tutanağın kesinleşmediği anlaşılmaktadır. Bu parsele ilişkin olarak tapu kaydının Tapu Sicil Müdürlüğünden getirtilmesi, bu parselle ilgili Kadastro Mahkemesinde dava açılmışsa dosya numarasının belirlenmesi, delil olarak getirtilip değerlendirilmesi, dava konusu taşınmaz yönünün bu dosya bakımından ne şekilde gösterildiğinin araştırılması gerekir.
3. Dava konusu, 138 ada 6 ve 15 numaralı parsellerin bulunduğu yere ilişkin olarak 1965 yılı ve öncesine ait iki ayrı tarihte çekilmiş 1/20000 veya 1/25000 ölçekli stereoskopik hava fotoğrafları getirtilip, ziraat yüksek mühendisi, harita mühendisi ve kadastro fen elemanıyla birlikte topoğrafik harita ve kadastro paftasıyla çakıştırıldıktan sonra, mahallinde uygulanması, stereoskop aletiyle incelenmesi sonucunda taşınmazlar üzerinde hangi tarihten itibaren zilyetliğin başladığının belirlenmesine çalışılması ve böylece dinlenen şahit beyanlarının denetlenmesi gerekir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle eksik incelemeye dayalı usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428.maddesi uyarınca (BOZULMASINA) ve 12.20 YTL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 04.05.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.