 |
T.C.
YARGITAY
8. Hukuk Dairesi
E: 2003/7247
K: 2003/6957
T: 30.10.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TAŞINMAZIN KAZANDIRICI ZAMANAŞIMI VE ZİLYETLİK YOLUYLA EDİNİLMESİ
İçtihat Özeti: Türk Medeni Kanununun 713/2. maddesinde "Aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan veya 20 yıl önce ölmüş, ya, da hakkında gaiplik kararı verjlmiş bir kimse adına kayıtkbulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de o taşınmazın tamamını, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesjni isteyebilir" denilmiştir.
Somut olayda anılan yasanın koşulları oluştuğu görülmekte, toplanan deliller ve dosya içeriğinden mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi isabetlidir.
(4721 s. MK. m. 713/2)
Hasan ile Hazine, Muhittin mirasçıları; Şerafettin ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair (Erdemli Asliye Hukuk Hakimliği)nden verilen 19.3.2003 gün ve 377/176 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Şerafettin ve müşterekleri taraflarından süresinde istenil,miş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Davacı vekili, 95 ada 2 parselin kayıt malikinin ölüm tarihinden dava tarihine kadar 20 yıldan 'fazla süreyle vekil edeni tarafından tasarruf edildiğini, tapu kaydının TMKnun 713/2. maddesi uyarınca hukuki değerini yitirdiğini ileri sürerek iptali ile vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili ve davalı gerçek kişiler, davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkemece, kazanma koşullarının oluştuğu, dava konusu parselin hukuki değerini yitirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Şerafettin ve arkadaşları tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMKnun 713/2. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Kuralolarak tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün değildir. Ancak kanunun açıkça izin verdiği ve düzenlediği ayrık durumlardatapulu bir yerin veya tapuda kayıtlı bir yerin koşulları oluştuğutakdirde kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun açıkça izin verdiği hallerden biri de MKnun 713/2. maddesindeki düzenlemedir. Anılan maddede, "Aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşıl.mayan veya 20 yıl önc,e ölmüş, Ya'da hakkında gaiplik kararı verilmiş hir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de o taşınmazın tamamını, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir" denilmiştir.
Somut olayda; davacı vekili, davakonusu parselin kayıt maliki Muhittin'in uzun yıllar önce öldüğünü, kaydın intikal görmediğini, d~va tarihine kadar 20 yıldan fazla süreyle kanunda belirtilen koşullar altında vekil edenioin zilyet olduğunu, tapukayçlının MK.nun 713/2. maddesihükmü karşısında hukuki değerini yitirdiğini ileri sürerek iptal ve tescil isteğinde bulunmuştur. Dava konusu parselin esası kadastro yoluyla 1959 yılında oluşturulan 2 ada 19 parseldir. 19 parselin daha sonra ifrazı sonucu.22 ile 27 parseller oluşmuş, 2 ada 25 parsel de 3.1.1984 tarihinde 2981 ve 3290 sayılı Kanunlar uyarınca yapılan imar uygulaması sonucu yenıden Ali oğlu Muhittin adına tapuya tescil edilmiştir. Kayıt maliki Muhittin 8:9.1962 yılında ölmüş olup, o tarihten dava tarihine kadarkayıt intikal görmemiştir. Bu yerde 1989 yılında imar u1gulaması geçmiş ise de, dairemizin yerleşmiş uygulamalarına göre imar uygulaması işleyen kazandırıcızamanaşımı süresini kesmez. Tüm bu açıklamalar karşısında, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre davanın kabutüne karar verilmesinde kanuna aykırı bir yön görü,!memiştir. Davalıların hükmün esasına yönelttikleri temyiz itirazları yerinde görülmediğinden REDDİNE,
Davalıların, harç, yargılama gideri ve avukatlık ücretine ilişkin temyiz itirazlarına gelince: Mahkemece, belirlenen nispi harcın, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin kayıt malikinin mirasçıları olan davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. dava mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davası ise de, TMK.nun 713/2. maddesindeki yollama ile bu tür davalar aynı maddenin 1. fıkrasındaki koşullara tabidir. Başka biranlatımla, bu hükme dayanılarakaçılan iptal ve tescil davaları, zilyetliğe dayanılarak açılan tescirdavalarına benzer d,avalardır. Harç, yargılama giderleri ve avukatlık ücretil bakımından aynıesaslara tabi olan davalardır. Bu tür davalar nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın davacı geriye kalan harçtan sorumlu olup, yargılama giderleri ve avukatlık ücreti de davalılara yükletilmez.
Mahkemece, uyuşmazlığın niteliği gözden kaçırılarak dava harçları, yargılama giderleri ve avukatlık ücreti yönünden karar verilmiş ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamanın tekrarını 'gerektirmediğinden hükmün 3-5 ve 6. bentlerinde yazılı harç, yargılama gideri ve avukatlık ücretine ilişkin bölümlerinin çıkarılmasına, taşınmazın değeri üzerinden hesaplanan harçtan peşin alınan harcın mahsubuile bakiye harcın davacıdan tahsiline denilmek suretiyledavalıların tüm temyiz itirazlarının reddi ile hükmün düzeltilmiş bu şekliyle (ONANMASINA) ve peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 165.382.000 liranın temyiz edenden alınmasına 30.10.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.