İYİNİYET - KÖTÜNİYET

 

 

 

 

İsmail ile Yusuf aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair, (Enez Sulh Hukuk Hakimliği)'nden verilen 26.12.1996 gün ve 163-1 86 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

 

Taraf iddia ve savunmalarına göre, davalı Yusuf'un yolsuz tescile ve tapu kaydına dayanarak iyiniyetle ayni hak iktisap ettiği ve dava konusu 546 parsel numaralı tapuya temellük ettiği anlaşılmaktadır.

 

Davacı, tapuda kayıtlı olan nizalı taşınmaz malı iktisap eden davalıya karşı iptal davası açtığına göre, davacının dava açma iradesi davalının iktisabının kötü niyete dayalı olduğu iddiasını da taşır. Davalı adına tesis edilen nizalı taşınmaza ait tapu kaydı tapudan satın alma sonucu oluştuğuna göre davalı MK. nun 931. maddesine dayanabilir. Ancak, davalının satın almada kötü niyetli olduğunun davacı tarafından iddia ve isbatı gerekir. Davacı bu davayı açmakla davalının kötü niyetli olduğunuda iddia etmiş sayılır.

 

Bu durumda, davalının iyiniyetli olup olmadığının mahkemece kendiliğinden araştırılması gerekir. Zira yolsuz tescile yani gerçekte hak sahibi olmayan bir kimse lehindeki tescile dayanarak ayni hak iktisap eden kimse, iktisabının geçerli olabilmesi için MK.nun 931. maddesi hükmü uyarınca iyiniyetli olmalıdır. Bir kimsenin iyi niyetli sayılabilmesi için de MK. nun 3. maddesi hükmü uyarınca kendinden beklenen ihtimam ve dikkati göstermiş olması gerekir. Bunun için davalı üçüncü şahsın iyiniyetli olup olmadığı mahkeme tarafından kendiliğinden araştırılmalıdır.

 

Yolsuz tescile dayanarak ayni hak iktisap eden üçüncü şahsın iyiniyetli olup olmadığı ve yolsuzluğu hangi hallerde bilmesi gerektiği araştırılırken kesin bir ölçü koymak mümkün değil ise de, genel bazı kriterlerle önemli özel durumların araştırılması gerekir. Genel kriter olarak davalı Yusuf'un dayandığıtescilin yolsuz olduğunu ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın genel hayat tecrübelerine ve hayatın doğal akışına göre bilip bilmediği veya normal görüşlü bir insanın sarfetmesi gereken dikkati sarfetseydi yolsuzluğu ve uyuşmazlığı bilecek durumda olup olmadığı araştırılmalıdır. Ayrıca, bazı fiili karinelerden de yararlanılabilir. Örneğin, olayımızdaki temlik eden İzzet'in davalı ile akrabalık ilişkisinin bulunup bulunmadığının, taşınmazın el değiştirmesindeki çabukluk, değerinin çok altında bir bedel ile satılması, tarafların aynı yerde ikamet edip etmedikleri gibi bazı fiili karinelerle ilgili olaylar da araştırılarak bu karinelerden yararlanılmalıdır. 14.2.1951 tarih ve 97/4427-98/599- 7/1 sayılı içtihadı Birleştirme Kararı gereğince davalının vakıa ve karinelerden olayda iyiniyet iddiasında bulunamıyacak durumunun mevcut olup olmadığı da araştırılmalı ve iyiniyet iddiasında bulunamıyacak durumun belinmiş olması halinde kötü niyetin davacı diğer tarafa isbat ettirilmesine sebep ve gerek kalmıyacağı kötü niyetin mahkemece kendiliğinden gözönünde tutulacağı hususlarıda düşünülmelidir. Nitekim bu yön, sonradan çıkan 8.11.1991 gün, 990/4 E. 991 /3 K. sayılı İçtihadı Birleştirme kararında da tekrarlanmış ve kötü niyet iddiasının mücerret dava açmakla ileri sürüldüğü ve bunun bir itiraz olduğu hükmü benimsenmiştir.

 

Böylece dinlenen davacı tanıklarından hangi olayın davalının kendinden beklenen ihtimam ve dikkati göstermediğini belirlediği mahkemece sorulup araştırılmalıdır. Tanıklardan yukarıda açıklanan hususların sorulup araştırılması zorunlu iken bu yönler sorulmadan ve davalının iyiniyetli olup olmadığı araştırılmadan davanın kabulüne karar verilmiş olması isabetsiz ve temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün (BOZULMASINA) ve 1.347.000 lira peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 5.2.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972