ÖZET : Hukuki değerini yitirdiği ileri sürülen kayıtta, pay sahibi olarak gözüken mutasarrıfların mirasçı bırakarak öldükleri iddia edilmiştir. Bunlar mirasçı bırakarak ölmüşlerse, MK.nun 639/2. maddesi hükmünün bu paylarhakkında uygulanması mümkün olabilecektir.

 

Adalet ile Hazine, Fuat ve müşterekleri dahili davalılar Belediye Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü aralarındaki tescil davasının reddine dair (Üsküdar 1. AsIiye Hukuk Hakimliği)nden verilen 22.10.1990 gün ve 1049/808 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

 

Davacı, 747 ada 55 parselde 2/4 hissesi kendisi adına, 1/4'er hisseleri Ferit kızı Enise ve Mahmut kızı Fatma adlarına tapuda kayıtlı olup taşınmazın 1950 yılından beri tümünün zilyedlikle tasarrufunda olduğunu, Ferit kızı Enise ile Mehmet kızı Fatma adlarına olan payların MK.nun 639/2. Maddesi hükmüne göre hukuki değerlerini yitirmiş olduğunu ileri sürerek Ferit kızı Enise ile Mehmet kızı Fatmaya ait paylara ilişkin tapu kaydının iptali ile bu payların adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, 4.3.1959 günlü ve 2/19 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre, tapuda mutasarruf uhdesinde mukayyet ve belli bir vakfın icareteynli malı olduğu tapu sicilinden anlaşılan gayrimenkul mutasarrıfı 20 sene önce ölmüş olsa dahi o gayrimenkul hakkında MK.nun 639/2. maddesinin zilyed lehine uygulanmasının mümkün olmadığı görüşünden hareketle davanın reddine karar verilmiştir.

 

Gerçekten de anılan İçtihadı Birleştirme Kararında mutasarrıf in 20 sene evvel vefat etmiş olması halinde dahi icareteynli gayri menkul hakkında MK.nun 639/2. maddesi zilyed lehine uygulanamayacağı hususu belirtilmiştir. Vakıflar Kanununun 4775 sayılı Kanunla değişik 29. maddesine göre; 10 yıl içinde bu kanun hükümlerine göre, taviz bedeli verilmek yoluyla icareteyn veya mukataa kayıtları terkin edilmemiş olan taşınmaz malların mülkiyeti 10 yıl sonunda kendiliğinden mutasarrıflarına geçer. Vakfın hakkı da ivaza dönerek taşınmazın tamamı bu ivaz mukabilinde birinci derecede ve birinci sırada ipotekli sayılır. 13.6.1945 gün, 4775 sayılı Kanunla bu süre, sona erdiği tarihten başlayarak 10 yıl daha uzatılmış ve 20 yıla çıkarılmıştır. 2762 sayılı Vakıflar Kanununun yürürlük tarihi 13.12.1935 olduğundan, bu tarihten başlayarak sözü geçen 20 yıllık süre 13.12.1955de sona ermiş olmaktadır. Böylece,

 

Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararı lafzi yorumuna göre ve 13.12.1955 tarihinde icareteynli vakıfların mülkiyeti mutasarrıflarına, mutasarrıfları ölmüş ise miras hukuku bakımından külli halefleri olan mirasçılarına geçmiş olacağından mirasçıların taşınmazı kendi adlarına tescil ettirmeyerek taşınmazın tapuda ölü mutasarrıf adına kayıtlı kalması halinde, İçtihatları Birleştirme Kararı uyarınca 13.12.1975 tarihinden sonra böyle bir taşınmazın MK.nun 639, II. maddesi uyarınca olağanüstü kazandırıcı zamanaşımına dayanılarak tescili için dava açma olanağı artık doğmuş olmaktadır (Prof. İsmet Sungurbey M. Hukuk sorunları, Cilt 3, S. 19). Nitekim, bu görüş Dairemizin 11.12.1961 gün ve 2741/5310 sayılı kararında da aynen şöyle açıklanmıştır:

 

"Vakıflar Kanununun 29. maddesinin açık hükmüne göre, Vakıfların gayrımenkulün aynına taalluk eden bir hakkı sözkonusu olmayıp, hakkı ancak taviz bedeline münhasırdır. Çünkü, 4775 sayılı Kanunla süresi uzatılan bu hükme göre gayrimenkulun mülkiyeti mutasarrıfına ve ölümü ile mirasçılarına intikal etmiştir. 4.3.1952 tarih ve 2/19 sayılı Tevhidi İçtihat Kararı, mahlûl olan vakıf gayrimenkuller hakkındadır. Bu bakımdan gösterilen mucip sebebe müsteniden davanın reddi isabetsizdir..." Dairemizin görüşü doğru olmaktadır. Gerçekten de, tapuda mukayyet gözüken taşınmazın mutasarrıflar mirasçı bırakmadan ölmüşler ise, bu durumda taşınmazın mülkiyeti mahlulen vakfına döner. Olayımızda hukuki değerini yitirdiği ileri sürülen kayıtta pay sahibi olarak gözüken mutasarrıfların mirasçı bırakarak öldükleri iddia edilmiştir. Bunlar mirasçı bırakarak ölmüşlerse MK.nun 639/2. maddesi hükmünün bu paylar hakkında uygulanması mümkün olabilecektir. Mahkemece, öncelikle mirasçı olarak gösterilen kimselerin kayıtta malik olarak gözüken Fatma'nın mirasçıları olup olmadığının araştırılması, taraflardan yöntemine uygun şekilde alınmış mirasçılık belgesi istenmesi ve bundan sonra MK.nun 639/2. maddesinde belirtilen koşulların davacı lehine oluşup oluşmadığının araştırılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken bu yönler üzerinde durulmadan ve sadece 4.3.1959 tarih 2/19 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına değişik anlam verilerek davanın reddi yönüne gidilmesi isabetsiz ve temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve 5000 lira peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 24.2.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972