 |
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E. 1997/1121
K. 1997/1216
T. 6.3.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TAŞINMAZIN NİTELİK VE AİDİYETİNİ BELİRLEME GÖREVİ
KARAR ÖZETİ : Katılan, davacı köy tüzel kişiliği, çekişmeli taşınmazların, "DOLUCA KÖYÜ" yaylakıyesi olduğunu öne sürerek tescil isteğinde bulunmuştur. Bu durumda, uyuşmazlığın taşınmazların türü ile aidiyetinin belirlenmesine ilişkin olduğunun kabulü gerekir. Kural olarak, taşınmazın türünü belirleme görevi, kadastro mahkemesine, aidiyetini saptama yetkisi ise genel mahkemeye aittir. Bu hukuksal olgu dikkate alınarak dava konusu taşınmazların niteliğinin kadastro mahkemesince belirlenmesi, kamu, malı niteliğinde yayla olduğu sonucuna varıldığı takdirde 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B maddesi hükmünce işlem yapılması, aidiyete ilişkin dava hakkında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi hükmünce görevsizlik kararı verilmelidir.
(3402 s. Kadastro K. m. 16/B)
(1086 s. HUMK. m. 27)
Taraflar arasındaki kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin yasal süresinde olduğu anlaşıldı, tetkik raporu ve dosyadaki belgeler okundu, gereği görüşüldü:
Kadastro sırasında temyiz konusu 13 ve 16 parsel sayılı sırasıyla, 18125 ve 14125 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak çayır vasfı ile davalı Ömer adına tesbit edilmiştir. Ebubekir ve arkadaşlarının itirazlarının komisyonca reddine, tesbitlerin iptali ile taşınmazların Ömer, Hüseyin, Musa ve Celalettin adına paylı olarak tesciline karar verilmiştir. İtirazları, komisyonca reddedilen Yusuf ve arkadaşlarının açtığı davaya Mehmet ve arkadaşları ile Doluca Köyü Tüzel Kişiliği adına Muhyettin, taşınmazların Doluca Köyü yaylakıyesi ve biçeneği olduğunu ileri sürerek katılmışlardır. Mahkemece, kadastro mahkemelerinin kamu mallarının hangi köye ait olduğuna dair hüküm vermeye yetkili ve görevli olmadığı gerekçe gösterilerek davanın reddine, karar kesinleştiğinde talep halinde dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm katılanlardan Doluca Köyü Muhtarı tarafından temyiz edilmiştir.
Davaya katılanların isteğinin taşınmazların Doluca Köyü yaylakıyesi olarak köy tüzel kişiliği adına tesciline ilişkin olduğu, bu nedenle isteğin içeriği itibariyle aidiyet uyuşmazlığına ilişkin bulunduğu gerekçe gösterilerek hüküm kurulmuştur. Ne var ki, katılanların dilekçesi incelendiğinde dava konusu taşınmazların niteliğinin belirlenmesinin de istenildiği açıkca anlaşılmaktadır. Her ne kadar kamu niteliğindeki meralar ile yayla (yaylakiye)ların yararlanma hakkının kime ait olduğunun inceleme görevi kadastro mahkemelerine ait değil ise de, taşınmazların niteliğini belirleme görevi kadastro mahkemesine aittir. Dilekçe içeriğinde taşınmazların yaylakiye (yayla) olduğu iddia edildiğine göre dava konusu taşınmazların kamu malı niteliğinde yayla olup olmadığının araştırılması, tarafların bu konuda göstereceği delillerin toplanması, kamu malı niteliğinde yayla olduğu sonucuna varıldığı takdirde 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B maddesi hükmünce sınırlandırılmasına karar verilmesi, yararlanma hakkının belirlenmesi konusunda ise görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Bu nedenlerle davaya katılanların temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), 6.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.