 |
T.C.
YARGITAY
7. Ceza Dairesi
E:1999/2508
K:1999/13021
T:22.12.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- 1918 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
KARAR ÖZETİ: l- Sanıklar hakkında, dava konusu transit halıların ele geçen ve geçmeyenlerin tamamı nazara alınarak ceza tayini gözetilmeli;
2-Gümrük idaresi ile bilirkişiler tarafından belirlenen CİF ve gümrüklenmiş değerler arasındaki fahiş farklılıkların nedeni araştırılıp, çelişki giderilmeli,
3-Kaçak eşyanın bir kısmının naklinde kullanılan araç sürücüsü sanığın, taşıdığı eşya miktarı ile sınırlı olmak üzere mahkumiyetine karar verilmeli;
4-Bir kısım kaçak eşyanın naklinde kullanılan araç sürücüsü sanık hakkında, 1918 sayılı Yasanın 33/1. maddesi uygulandığına göre, hükmolunan tazmini para cezası, nisbi borç ve nisbi vekalet ücretinin, ikili birli kural gereği tahsiline karar verilmeli;
5-Teminatla iadesine karar verilen nakil vasıtası aracın müsaderesi, müsadere gerçekleştiğinde teminatın iadesi, diğer halde teminatın irad kaydına karar verilmesi gözetilmeli;
6-Sürücü belgelerinin, sanıkların ceza süresini geçmemek üzere, geçici olarak geri alınması gözetilmeli;
7-Tefrik edilen dosya sanığının, yakalanıp sorgusu yapılarak, mahkumiyetine karar verildiğinde, tazmin i ağır para cezası, nisbi harç ve nisbi vekalet ücretinden, sanıklarla birlikte müteselsilen sorumlu tutulması... gerektiği, karar yerinde gösterilmelidir.
(1918 s. Kaçakçılık K. m. 33/1 - son)
(2918s. Trafik K. m. 119)
1918 sayılı Kanuna muhalefetten sanıklar, Orhan ve arkadaşları haklarında bozma üzerine yapılan duruşma sonunda; sanık Ali hakkındaki davanın tefrikine, sanıklar Mehmet ve Osman haklarındaki kamu davasının TCK.nun 102/4 ve 104. maddeleri uyarınca, sanık Bekir'in ölümü nedeniyle hakkındaki davanın TCK.nun 96/1. maddesi uyarınca ortadan kaldırılmasına, diğer sanıkların hükümlülüklerine, sanıklardan Ali, Kerim ve Necati'nin ehliyetlerinin 2918 sayılı Kanuna muhalefetten süresiz geri alınmasına, olayda kullanılan iki aracın zoralımına, diğer araç ve dorsesinin iadesine dair (Mersin 1. Ağır Ceza Mahkemesi)nden verilen 25.9.1997 tarihli hükmün Yargıtayca incelenmesi, sanıklar Orhan, Necati ve Ali vekilleri ile müdahiller vekilleri tarafından süresinde de istenilerek, sanık Orhan vekili yönünden duruşmalı inceleme isteğinde de bulunulan dava evrakı Cumhuriyet Başsavcılığının red, onama ve bozma isteyen 10.3.1999 tarihli tebliğnamesiyle daireye verilmekle usulüne uygun yapılan tebligata rağmen duruşmaya gelmeyen ve bir vekilde göndermeyen sanık hakkındaki temyiz incelemenin duruşmasız olarak yapılmasına oybirliğiyle karar verildikten sonra dosyadaki kağıtlar okunarak gereği görüşülüp düşünüldü:
1- Sanık Ali hakkındaki davanın tefrikine dair karar nihai hüküm niteliğinde bulunmadığından temyizi kabil olmadığı gibi, sanıklar Nusret ve Birkan'ın beraatlerine dair 8.4.1991 günlü karar dairemizce 17.2.1993 tarihinde onanmakla kesinleştiği cihetle, müdahil idare vekilinin anılan sanıklara yönelik temyiz inceleme isteğinin CMUK.nun 317. maddesi uyarınca REDDINE,
II- Müdahil idare vekilinin sanıklar Mehmet, Osman ve Bekir'e yönelik temyizine gelince;
Yapılan duruşmaya, toplanan ve karar yerinde açıklanan delillere gösterilen gerekçeye ve takdire göre, müdahil idare vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, sanıklar Mehmet ve Osman haklarındaki kamu davasının zamanaşımı sebebiyle, sanık Bekir hakkındaki davanın da vefatı nedeniyle ortadan kaldırılmasına dair hükmün isteme uygun olarak ONANMASİNA,
III- Sanıklar Orhan, Necati ve Ali vekilleri ile, müdahil idare vekilinin bu sanıklarla birlikte sanık Kerim'e ve müdahil mal sorumlusu Bekir vekilinin de müsaderesine karar verilen nakil vasıtası araca yönelik temyizlerine göre yapılan incelemede;
Hükmolunan tazmini ağır para cezası, 1918 sayılı Yasanın 33/son maddesi ile artırıldıktan sonra Sonuç para cezası üzerinden sanık Ali'nin hissesine isabet eden miktar belirlendiğinden tebliğnamedeki bu hususa değinen düşünceye iştirak edilmemiştir.
Sair temyiz itirazları yerinde değilse de;
Bozmaya uyulmasına rağmen,
1-Dava konusu 21.11.1989/25743 gün ve sayılı karar manifestosu muhteviyatı 1230 kap (parça) transit yabancı menşeli halı olup, bu halıların tümünün Türkiye'de yerli halılar ile değiştirilerek yurtdışına çıkış işleminin bu şekilde yapıldığı, yapılan soruşturma ve aramalar sonucu transit halılardan 227 tanesinin ele geçtiği, diğerlerinin satılarak elden çıkarılması nedeniyle zaptedilemediği anlaşılmış olmasına göre, sanıklar hakkında ele geçmeyenler de dahil olmak üzere dava konusu transit halıların tamamı nazara alınarak ceza tayini gerekirken yalnız zaptedilen halılar üzerinden yazılı şekilde hüküm tesisi,
2-Gümrük idaresince düzenlenen 10.1.1990 günlü kaçak eşyaya mahsus tesbit varakasında 227 adet halının toplam CIP değerinin 2.916.525.000 lira ve gümrüklenmiş değerinin 7.935.460.746 lira olarak tesbit edildiği, 28.3.1990 günlü keşifte bilirkişinin bir metrekaresi 500.000 lira üzerinden belirlediği CIP değere göre idarece toplam CIP değerinin 901.375.000 lira ve gümrüklenmiş değerinin 3.123.264.375 lira olarak saptandığı, 23.6.1990 tarihli bilirkişi heyet raporunda ise bir metrekaresi 130.000 liradan t6plam 234.357.500 lira olarak bulunan CIP değere göre gümrüklenmiş değerin idarece 863.640.520 lira ve aynı CIP değer üzerinden 18.2.1991 günlü bilirkişi heyet raporunda ise 821.858.762 lira olarak tesbit edildiği gözetilerek, gümrük idaresi ve bilirkişiler tarafından belirlenen CIP ve gümrüklenmiş değerler arasındaki fahiş farklılıkların nedeni araştırılıp çelişki giderilmeden eksik soruşturma ile karar verilmesi,
3-Hesap hatası sonucu eksik tazmini ağır para cezasına hükmolunması,
4-Sanık Ali kaçak eşyanın bir kısmının naklinde kullanılan 33 ... 445 plakalı aracın sürücüsü olup, taşıdığı miktar eşya ile sınırlı olmak üzere mahkümiyeti yerine, tüm eşyadan sorumlu tutulmak suretiyle tecziyesine karar verilmesi,
5-Sanık Ali hakkında 1918 sayılı Yasanın 33/1 maddesi uygulandığına göre hükmolunan tazmini ağır para cezası, nisbi harç ve nisbi ücreti vekaletin tamamından sanıklar Orhan, Necati ve Kerim'in ikili birli kural gereği hissesine isabet eden tazmini para cezası, nisbi harç ve nisbi vekalet ücretinden de sanık Ali'nin sorumlu olması koşuluyla sanıklardan müteselsilen tahsiline karar verilmesi gerekirken, infazda tereddüte yol açacak şekilde ve ayrıca sanık Ali'nin hissesine isabet eden nisbi vekalet ücreti de gösterilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi,
6-Sanık Ali'ye hükmolunan hürriyeti bağlayıcı cezanın 3 yıl 8 ay yerine eksik tayini,
7-Teminatla iadesine karar verilen 63 ... 205 plakalı nakil vasıtası aracın müsadaresine, müsadere gerçekleştiğinde teminatın iadesine, diğer halde teminatın irad kaydına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi,
8-Sanıklar Necati, kerim ve Ali'nin sürücü belgelerinin, 2918 sayılı Yasanın 119. maddesi uyarınca ceza süresini geçmemek üzere geçici olarak geri alınması yerine, süresiz geri alınmasına karar verilmesi,
9-Nisbi harcın tahsil şeklinin gösterilmemesi,
10-Nisbi ücreti vekaletin eksik tayini ve ayrıca müdahil idareye aidiyetinin belirtilmemesi,
11-Sanıkların suç ortağı olduğu iddia edilip hakkındaki dava tefrik edilen sanık Ali yakalanıp sorgusu yapılarak mahkumiyetine karar verilmesi halinde, tazmini ağır para cezası, nisbi harç ve nisbi vekalet ücretinden sanıklarla birlikte müteselsilen sorumlu tutulması gerektiğinin karar yerinde gösterilmemesi,
12-Dosyadaki belge ve tutanakların kalem mevzuatına uygun şekilde sıraya konulup dizi pusulası düzenlenmemesi,
Yasaya aykırı, sanıklar Orhan, Necati ve Ali vekilleri ile müdahiller vekillerinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün istem gibi (BOZULMASINA), 22.12.1999 günü oybirliğiyle karar verildi.