 |
T.C.
YARGITAY
7. Ceza Dairesi
E. 1994/3253
K. 1994/7920
T. 5.7.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
1918 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
EKSIK İNCELEME
VEKALET ÜCRETİ
KARAR ÖZETİ Olayda, M Dış Ticaret ve Pazarlama AŞ. ' nin İngiltere'deki E... Services Ltd. Şirketi'ne imalatçı 0... Elektro Kablo Sanayi AŞ. 'den fatura ile ihraç etmek kaydıyla satın aldığı bakır elektrik enerji kablosunu fob birim ihraç kıymetini 7135 Sterlin (toplam 41270.85 sterlin) göstererek ihraç ettiği, fob değerin Gümrükçe yüksek görülüp Devlet Planlama Teşkilatı Teşvik ve Uygulama Başkanlığı kanalıyla yapılan araştırmada fob ihraç fiyatının ihracatta vergi iadesi ödemesinde dikkate alınmak üzere 0.15 Sterlin (toplam
4.585.65 sterlin) olarak tesbit edildiği, Dışilişkiler Daire Başkanlığı'nca İngiltere Gümrükleri'nde yaptırılan tahkikat ile kabloların G... Commercial SA-İsviçre Firması 'nın faturasıyla 3 . 282.09 Sterlin değerle İngiltere'ye girişinin yapıldığı, böylece aynı ihracat için iki ayrı fatura kullanılarak Türk Gümrüğü 'nde Yüksek İngiltere Gümrüğü'nde düşük değerle beyan edilmek suretiyle haksızvergi iadesi destekleme primi ve KDV iadesi almaya teşebbüs edildiği anlaşıldığından; konuşunda uzman bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak ihraç edilen kabloların değerinin haksız vergi iadesi almak amacıyla gerçek değerinden yüksek beyan edilip edilmediğinin tesbiti, yüksek ise imalatçı ve ihracatçı firmaların şirketlerini kimlerin temsile yetkili olduklarının tesbiti, anılan ihraca ilişkin gümrük çıkış beyannamelerinde şirket adına beyannameyi imzalayanların veya vekaleten imzalayıp gümrük işlemlerini takip edenlerin belirlenmesi, faturaların gerçek olup olmadığının tesbiti, ihracatçı firmanın olaydan önce başka ihracatları nedeniyle haksız vergi iadesinden veya ihracat teşviklerinden yararlanma durumlarının tahkiki, beyannamenin ihracatçı firma yetkilisi ile gümrüğe tescil ettirilip ettirilmediğinin tesbiti, sanıkların diğer dava dosyalarının tahkiki, evrakta sahtekarlık dosyasının sonucunun araştırılması ile sonucuna göre ismi tesbit edilecek sanıkların ihracatçı firma yetkilisi kişilerle imalatçı firma yetkilileri ve gümrük komisyoncularıyla fikri ve maddi dayanışmalarının araştırılması, suçun 1918 sayılı Yasanın 45. maddesi aracılığıyla 27/2 veya27/1. maddelerine uygun olup olmadığının ve sanıkların hukuki durumlarının ayrı ayrı tayini gerekir.
Çıkış beyannamesinde imzası bulunmayan sanığın 1918 sayılı Yasanın 45/1. maddesiyle mahkumiyetine hükmedilmesi, bu madde yalnız para cezası içerdiği halde sanığa önödeme hakkı bulunduğunun hatırlatılmaması yasaya aykırıdır.
(1918 s. Kaçakçılık K. m. 27/1-2, 45)
1918 sayılı Kanuna muhalefetten sanıklar Haluk ve arkadaşları haklarında yapılan duruşma sonunda; sanık Haluk'un hükümlülüğüne, diğer sanıkların beraatlerine dair, (Üsküdar Ağır Ceza Mahkemesi)nden verilen 25.5.1993 tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, müdahil İdare vekili ve sanık Haluk vekili tarafından süresinde istenilerek, dava evrakı Cumhuriyet Başsavcılığı'nın onama isteyen 24.3.1994 tarihli tebliğnamesiyle Daireye verilmekle; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşülüp, düşünüldü:
M.... Dış Ticaret ve Pazarlama AŞ.'nin, İngiltere'deki E.... Services Ltd. Şti.'ne 27.1.1987/1167 gün ve sayılı beyanname ile imalatçı O.... Elektro- Kablo Sanayi AŞ.'den 28.1.1987/47 gün ve sayılı fatura ile ihraç etmek kaydiyle satın aldığı net 8459 kg., 30.571 metre, 26 makara bakır elektrik enerji kablosunu 26.1.1987/6563 gün ve sayılı faturaya istinaden fob birim ihraç kıymetini 1.35 Sterlin (toplam 41 .270.85 Sterlin) göstererek ihraç ettiği, ihraç malı kabloların beyan edilen fob £ 1.35 değeri gümrükçe yüksek görülüp Devlet Planlama Teşkilatı Teşvik ve Uygulama Başkanlığı kanalıyla araştırılması sonucu fob ihraç fiyatının ihracatta vergi iadesi ödemesinde dikkate alınmak üzere 0.15 Sterlin (toplam 4.585.65 Sterlin) olarak tesbit edildiği ve vergi iadesi, destekleme primi ile KDV iadesi ile ilgili olarak Merkez Bankası İstanbul Kambiyo Müdürlüğü'ne ve Mercan Vergi Dairesi Müdürlüğü'ne DPT Teşvik ve Uygulama Başkanlığı'nın anılan kıymet tesbitinin esas alınması hakkında bilgi verildiği, Dış İlişkiler Daire Başkanlığı vasıtasıyla İngiltere Gümrükleri'nde yaptırılan tahkikat ile ithalat konusu net 8459 kg. kabloların G.... Commercial SA-İsviçre Firması'nın 27.2.1987/2210 gün ve sayılı satış faturasıyla 3.282.09 Sterlin değerle İngiltere'ye girişinin yapıldığı, Lonra'daki ithalatçı firma müdürünün ihracat konusu malın firmalarınca ithal edildiğini, malın M AŞ. tarafından temin edilmiş olmasına karşın ithal faturasının İsviçre' deki G..... Firması'na ait olduğunu, bu firmanın Türk vatandaşlarınca işletilip, M.... Ş. ile bağlantılı olduğunu sandığını belirttiği, bu durumu ile aynı ihracat için iki ayrı fatura kullanılmak suretiyle Türk Gümrüğü'nde yüksek (41.270.85 Sterlin), İngiltere Gümrüğü'nde düşük (3.282.09 Sterlin) değerle beyan edilmek suretiyle haksız vergi iadesi, destekleme primi ve KDV iadesi almaya teşebbüs edildiği ve benzer hususta başka davalarının bulunduğu Hazine Kontrolörlüğünce yapılan soruşturma sonucu belgelerle açıklandığı, imalatçı 0.... Elektro Firması yetkililerinden sanık Haluk, Kontrolörlükteki ifadesinde ihracatı firmaya kesilen fatura üzerindeki imzanın kendisine ait olup ihracatı M AŞ. kanalıyla yapma amaçlarının munzam vergi iadesinden faydalanma olduğunu ve yurtdışındaki alacı firmayı kendilerinin bulduklarını, aralarında sözleşme olmadığını, ihracatçı M.... AŞ. yetkililerinden sanık İbrahim'de aracı ihracatçı olup, alınacak vergi iadesinden % 1 komisyon alacaklarını, fiyatı imalatçı firma ile bunların buldukları ithalatçı firmanın belirlediğini ve verdikleri faturaya göre beyannameye ekli faturayı düzenleyip birim fiyatı yazdıklarını beyan ettikleri halde, daha sonra M.... AŞ. yetkililerinin Haluk imzalı 1.1.1987 günlü sözleşmeyi ibraz ettikleri gibi O.... Elektro Firması yetkililerinden olan sanık Haluk vekilinin gerek mahkemeye verdiği dilekçelerinde ve gerekse temyiz dilekçesinde sözleşmenin yedlerinde olmadığını ve malın satılıp parasının alınmasından sonra çıkış beyannamesiyle ihracatın gerçekleştiğini ve ihraç edilen kabloların kendilerinin saflıkları kablolar olmadığını ileri sürdüğü, ayrıca bu firmanın satış faturasının da beyannamenin tescilinden sonra 28.1.1987 tarihinde tanzim edildiği dikkate alınarak;
Hazine Kontrolörünün raporuna dayanak yaptığı belgelerin temini ile ihraç edilen kabloların gerçek değerinin çok üzerinde kıymet beyanı ile ihraç edilmek suretiyle haksız vergi iadesi ve destekleme primi almaya teşebbüs edildiği belirtilmiş olduğu cihetle, buna göre araştırma ve konusunda uzman bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak ihraç edilen kabloların değerinin haksız vergi iadesi olmak amacıyla gerçek değerinden yüksek beyan edilip edilmediğinin tesbiti, yüksek gösterildiği anlaşıldığı taktirde, imalatçı ve ihracatçı firmalara ait şirket esas mukaveleleri getirtilerek, şirketleri kimlerin temsile yetkili olduklarının tesbiti, anılan ihraca ilişkin gümrük çıkış beyannameleri ve eklerinin asılları merciinden celbolunup, şirket adına beyannameyi imzalayanların kimler olduğunun veya şirket adına beyannameyi vekaleten imzalayıp gümrük işlemlerini takip edenlerin belirlenmesi, dava konusu eşyalar hususunda ihracatçı firmaya verilen faturaların satıcı ve alıcıların ticari defterlerine işlenip işlenmediğinin saptanması ile faturanın gerçek olup olmadığının tesbiti, ihracatçı firmanın olaydan önce başka ihracatları nedeniyle haksız vergi iadesi veya ihracat teşviklerinden yararlanma durumu bulunup bulunmadığının ilgili gümrükler ve Merkez Bankası'ndan tahkiki, tesbit edilecek gümrük işlemlerini takip edenler çağrılıp dinlenerek beyannameyi ihracatçı firma yetkilisi ile birlikte gümrüğe tescil ettirip ettirmediklerinin belirlenmesi, ayrıca benzer konuda sanıklar hakkında açılıp devam eden veya sonuçlanmış dava dosyalarının olup olmadığının ilgili mercilerden sorulup tahkiki ve evrakta sahtekarlık dosyasının sonucunun araştırılması ile sonucuna nazaran ismi tesbit edilecek sanıkların adı geçen ihracatçı firmayı temsile yetkili diğer kişi veya kişilerle ve tesbit edilecek imalatçı firma yetkilileri ve belirlenecek gümrük komisyoncularıyla fikri ve maddi dayanışma içinde veya önceden anlaşıp birleşmeleri suretiyle eylemlerinin devamlılık arzetmekte olup olmadığı da araştırılıp tartışılarak suçun 1918 sayılı Yasanın 45. maddesi aracılığıyla 27/2 veya 27/1. maddelerine uyan toplu veya teşekkkül halinde kaçakçılık niteliğinde bulunup bulunmadığı ve katıldıkları eylemler ve olaylardaki fonksiyonları belirlenerek hukuki durumlarının ayrı ayrı tayini gerekirken eksik soruşturma ile yazılı şekilde hüküm tesisi,
Kabule göre de,
1- 1918 sayılı Yasanın 45/1. maddesinin gümrüklere verdikleri beyannamelerde ticari eşya için kıymet bakımından yanlış beyanda bulunanlara uygulanmasının mümkün olduğu gözetilmeden çıkış beyannamesinde imzası olmayan sanık Haluk'un bu madde ile mahkumiyetine karar verilmesi ve ayrıca bu maddenin yalnız para cezasını içerdiği halde sanığa TCK.nun 119. maddesi uyarınca ön ödeme hakkı bulunduğu hatırlatılıp yasanın tanıdığı imkanın verilmemesi,
2- Sanık Haluk hakkında kamu para cezasına hükmolunduğu halde, maktu ücreti vekalet yerine nisbi vekalet ücretine karar verilmesi ve nisbi harca hükmedilmesi,
Yasaya aykırı, müdahil idare vekili ile sanık Haluk vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün isteme aykırı olarak (BOZULMASINA), 5.7.1994 günü oybirliğiyle karar verildi.