Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 2003/554
K: 2003/1104
T: 4.3.2003

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


  • ONALIM HAKKI
  • HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
İçtihat Özeti: Taşınmaz mülkiyetinin kanundan doğan takyitlerinden olan onalım hakkı, paylı mülkiyet ilişkisinin kurulduğu anda vücut bulur, payın satılması ile kullanılabilir hale gelir. Davacıların haberdar oldukları ihaleye iştirak etmemeleri önahm hakkını kullanmalarında kötü niyetli olduklarını göstermez.
(4721 s. MK. m. 732,733)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan onalım davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacılar tarafından süresi içinde istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, onalım hakkı nedeniyle davalıya satılan payın iptali ve tesciline ilişkindir. Mahkeme davanın reddine karar vermiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin onalım hakkına konu edilen payın ilişkin olduğu taşınmazda paydaş olduklarını, paydaşlardan istanbul Büyükşehir Belediyesinin 1/4 payını 5.2.2002 tarihli ihale ile davalılara sattığını belirterek 21.3.2002 tarihinde ikame ettiği iş bu dava ile onalım hakkı nedeniyle 1/4 payın iptal ile müvekkileri adına tescilini istemiştir. Davalılar vekili ihalenin 5.12.2001 tarihli resmi yazılar, 25.1.2002 tarihinde yapılan ilanlar ile davalılara duyurulduğu halde ihaleye iştirak etmediklerini, hak düşürücü süre geçirildikten sonra açılan davanın reddini savunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davanın süresinde açılıp açılmadığı noktasındadır. 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanununa ve buna bağlı yürürlük ve uygulama şekli hakkındaki Kanunun 1. maddesine göre olayda bu kanun hükümlerinin uygulanması gerekir. Sözü edilen kanunun 732. maddesinde düzenlenen, paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen 3. kişiye satması halinde diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma hakkı veren Onalım hakkının 733. maddenin son fıkrası uyarınca satışjn hak sahibine bildirildiği tarihten itibaren üç ay ve herhalde satıştan itibaren iki yıl içinde kullanılması icap eder. Somut olayda, Onalım hakkına konu edilen taşınmazdaki 1/4 pay, 2886 sayılı Devlet ihale Kanununun 1. maddesine istinaden çıkartılan fonlar ihale yönetmeliğinin 38. maddesi uyarınca açık teklif usulü ile ihaleye çıkartılarak 5.2.2002 tarihinde yapılan ihale ile davalılara satılmış, 1.3.2002 tarihinde tapuya tescil edilmiştir. Borçlar Kanununun 225 m/2. fıkrası uyarınca satım satıcının ihalesiyle munakit olur ve mülkiyet aynı Kanunun 231. maddesi gereğince tapu siciline kaydedilmekle alıcıya intikal eder. Taşınmaz mülkiyetinin kanundan doğan takyitlerinden olan onalım hakkı, paylı mülkiyet ilişkisinin kurulduğu anda vücut bulur, payın satılması ile kullanılabilir hale gelir. Davacıların haberdar oldukları ihaleye iştirak etmemeleri onalım hakkını kullanmalarında kötü niyetli olduklarını göstermez. Kaldı ki, ihaleye katılıp pey süren ve fakat sonradan ihaleden çekilen paydaşın dahi ihaleden sonra Onalım hakkını kullanması mümkündür. Açıklanan bu durumlar karşısında 5.2.2002 olan ihale tarihine, 1.3.2002 olan payın tapuya tescil tarihine nazaran 3 aylık hak düşürücü süre içinde 21.3.2002 tarihinde ikame edilen dava süresinde olduğundan, onalım hakkı bedelinin uygun sürede depo ettirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi icap ederken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), davalılar yararına 275.000.000.-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalılara verilmesine ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 4.3.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini