 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 2002/8070
K: 2002/8300
T: 26.12.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
· TAHLİYE DAVASI
· HASILAT KİRASI
· FESHİ İHBAR
ÖZET: Hasılat kirasında; sözleşmenin seneden seneye yenilenmiş sayıldığı durumlarda, bir senelik bir müddetin hitamından altı ay önce, feshi ihbar kiracıya tebliğ edilmek suretiyle, o senenin sonunda tahliye davası açılabilir.
(818 s. BK. m. 287)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, ihtiyaç ve imar uygulaması nedeniyle kiralananın tahliyesine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalının , dava konusu edilen akaryakıt istasyonunda kiracı olduğunu, sürdürülen yenileme, tadilat çalışmaları çerçevesinde, imar planında garaj içinde kalan kiralananın garaj yenileme projesine dahil edildiğini, davacının bu nedenle ihtiyacının bulunduğunu belirterek davalının kiralanandan tahliyesini talep etmiştir.
Davalı, akaryakıt istasyon işletme ruhsatlarının kat'i ve zorunlu şartlara bağlandığını, böyle bir yerin oto garaj tadilatı gerekçesiyle tahliyesinin istenmesinin imar Yasası'na aykırılık oluşturacağını, "oto terminal kısmi vaziyet planının" Belediye meclisi yerine Belediye encümeninin kararına dayandırıldığından iptali için idare mahkemesinde dava açıldığını, taşınmazın tapuda da "kargir bina, istasyon ve dükkan" vasfıyla kayıtlı olduğunu, burasının yeşil sahaya çevrilmesi için cins değişikliğinin gerektiğini, dava şartlarının oluşmadığını, davanın kira bedeli ihtilafından kaynaklandığını, davanın reddini savunmuştur.
Taraflar arasında akdedilen 5.6.1995 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesinde kiralanan akaryakıt satış istasyonu olarak gösterilmiş ve akaryakıt satış yeri olarak kullanılacağı belirtilmiştir. Yine davacı ile Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü arasında yapılan 9.4.1965 tarihli sözleşmede anılan Genel Müdürlüğün buraya akaryakıt satış ve servis istasyonu lokanta ve kahvehane yaptıracağı kararlaştırılmıştır. Kiralanan tesisleriyle birlikte akaryakıt istasyonu olarak işletilmek üzere kiralandığına göre taraflar arasındaki kira ilişkisi bu haliyle bir hasılat kirası niteliğindedir.
Borçlar Kanunu'nun 287. maddesi uyarınca hasılat kirasında süresi bittiği halde kiralayanın açık veya zımni muvafakati ile kiracının kiralananı kullanması veya sözleşmede öngörülen ihbarı iki taraftan birinin yapmaması halinde akit seneden seneye yenilenmiş sayılır. Bu gibi durumlarda bir senelik bir müddetin hitamından altı ay önce, feshi ihbar kiracıya tebliğ edilmek suretiyle, o senenin sonunda tahliye davası açılabilir. Bu koşul yerine getirilirse tahliye için başka bir sebep aramaya gerek kalmaz.
Somut olayda: Taraflar arasındaki 5.6.1995 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi 5.6.1996 tarihinden itibaren yıllık olarak uzamış olup, davacı 5.6.2000 tarihinde başlayan dönem için 15.3.2001 tarihinde keşide ettirdiği feshi ihbar ihtarnamesinin davalıya 16.3.2001 tarihinde tebliğini takiben 2.7.2001 tarihinde dava açmıştır. Açılan dava süresinde ise de 16.3.2001 tebliğ tarihli feshi ihbar altı ay öncesini kapsamadığından, süresi geçtikten sonra yapılan feshi ihbara dayanılarak açılan davanın reddine karar vermek gerekirken bundan zühul ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA) ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.12.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.