 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 2000/10102
K: 2000/10334
T: 4.12.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İKİ HAKLI İHTAR NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI
Karar Özeti: Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının dinlenmesi için; kiralayan tarafından ve akün hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. Ayrıca, ihtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi, haklılığı için de, ödemelerin / ihtarların tebliğinden önce yapılmamış olması şarttır.
(6570 s. GKK. m. 7/e)
(2004 s. İİK. m. 272)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava iki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının kiralayan tarafından açılması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malikin bu davayı açabilmesi için önce kiracıya ihtar tebliğ ettirerek kira bedellerinin kendisine ödenmesini istemesi ondan sonra ihtarları göndermesi gerekir.
Dava hakkına ilişkin olan bu hususun mahkemece kendiliğinden nazara alınması icabeder.
Bu davanın 6570 sayılı Yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar dava şartı olduğu için süre kesme niteliğine haiz değildir. Süre konusu kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle resen gözetilmesi gerekir.
İhtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumu almış) değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi haklılığı içinde ödemelerin ihtarların tebliğinden önce yapılmaması şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerin hukuki değeri yoktur. İhtarlar tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas alınması şarttır. Keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının istenmesi mümkün değildir.
Süresiz akitlerde ve kira bedelinin senelik ödenmesi gereken hallerde iki haklı ihtar oluşmaz.
Olayımızda: Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.6.1997 başlangıç tarihli ve 3 yıl sürelidir. Kiranın her aybaşı peşin ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacı 1998 Eylül, Ekim, 1998 yılı Kasım, Aralık ve 1999 yılı Şubat ayı kiraları için davalı hakkında 4 adet icra takibi yapılıp ödeme emri tebliğ edildiğini belirterek bu davayı açmıştır. İhtarların 1.6.1998-1.6.1999 kira yılına ait olduğu davanın da sözleşmenin sona ermesinden itibaren bir ay içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır. Kira sözleşmesi 1.6.1997 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli olduğundan her bir kira yılı için şartların oluşması halinde akdin sonunda 6570 sayılı Yasanın 7/e maddesine dayanılarak dava açılabilir. Mahkemece ihtarların 1.6.1999 tarihinde başlayan son kira yılına ait olması gerektiği nedeniyle davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur. İddia ve savunma doğrultusunda tüm deliller toplanıp bir kira yılında iki haklı ihtar olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması ve sonucuna göre işin esası hakkında bir karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK. nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA) ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 4.12.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.