 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/8141
Karar no: 1999/8141
Tarih: 18.10.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İKİ HAKLI İHTAR NEDENİYLE TAHLİYE
AKTİN SONU
DAVA AÇMA SÜRESİ
ÖZET : İki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesine ilişkin davanın, aktin sonunu izleyen bir ay içerisinde açılması gerekir. Taraflar arasındaki kira akti sözlü ise; davanın süresinde açılıp açılmadığının araştırılması için aktin sona ereceği tarihin bilinmesi gerekir.
(6570 s. GKK. m. 7/e)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava iki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece istem gibi karar verilmiş, hüküm davalı Şerife tarafından temyiz edilmiştir.
Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının kiralayan tarafından açılması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malikin bu davayı açabilmesi için önce kiracıya ihtar tebliğ ettirerek kira bedellerinin kendisine ödenmesini istemesi ondan sonra ihtarları göndermesi gerekir. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun mahkemece kendiliğinden nazara alınması icabeder.
Bu davanın 6570 sayılı Yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar dava şartı olduğu için süre kesme niteliğine haiz değildir. Süre konusu kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle re'sen gözetilmesi gerekir.
ihtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumu almış) değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi haklılığı içinde ödemelerin ihtarların tebliğinden önce yapılmaması şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerin hukuki değeri yoktur. İhtarlar tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas alınması şarttır. keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının istenmesi mümkün değildir.
Süresiz akitlerde ve kira bedelinin senelik ödenmesi gereken hallerde iki haklı ihtar oluşmaz.
OLAYIMIZDA Davacı, davalı ile arasındaki kira sözleşmesinin sözlü ve 1.3.1 996 başlangıç tarihli olduğunu bildirmesine rağmen sözleşmenin süresi hakkında bir açıklama getirmemiştir. Davalı da sözleşmesinin süresi ile ilgili bir beyanda bulunmamıştır. 6570 sayılı Yasanın 7/e maddesine davalı davanın aktin hitamını izleyen bir ay içerisinde açılması gerektiğinden akdin sona ereceği tarihin bilinmesi icab eder. Mahkemece taraflardan akdin sona eriş tarihinin sorulması, uyuşmazlık çıkması halinde taraf delilleri toplanarak akdin sona ereceği tarihin belirlemesi, böylece davanın süresinde açılıp açılmadığının araştırılması için hükmün bozulması gerekmiştir.
S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK'nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA) istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 18.10.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.