 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/5866
Karar no: 1999/5861
Tarih: 29.6.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İKTİSAP VE İHTİYAÇ NEDENİYLE TAHLİYE
DAVA AÇMA SÜRESİ
ÖZET : 6570 sayılı Yasa kapsamına giren kiralananı iktisap eden kimse, dilerse eski malik ile kiracının yaptığı aktin sonunda, isterse de, aynı yasanın 7/d maddesindeki sürelerden yararlanarak kiracı hakkında ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açabilir.
(6570 s. GKK. m. 7/c-d)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, iktisap ve işyeri ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkeme davanın reddine karar vermiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz olunmuştur.
Davacı, dava konusu kiralananı 22.9.1998 tarihinde iktisap ettiğini, eski malikle yapılan yazılı kira sözleşmesini 1.1.1999 tarihinde son bulduğunu, halefiyet esasına göre kira akdinin yenilenmeyeceğini davalıya bildirdiğini ve kiralanana işyeri olarak ihtiyacı olduğundan bahisle kiralananın tahliyesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iktisaptan itibaren yasal 6 aylık sürenin geçmediğinden bahisle, süresinde olmayan davanın reddine karar vermiştir.
6570 sayılı Yasa kapsamına giren kiralananı iktisap eden kimse dilerse eski malik ile kiracının yaptığı sözleşmeye dayanarak aktin hitamında isterse 6570 sayılı Yasanın 7/d maddesindeki sürelerden yararlanarak kiracı hakkında ihtiyaç nedeni ile dava açabilir. Bu iki yoldan hangisi yararına ise onu seçmek yeni malikin hakkıdır. Davada 6570 sayılı Yasanın 7/d maddesine dayanılıyorsa yeni malikin dava açabilmesi için iktisaptan itibaren 1 ay içinde kiralananı satın aldığını ihtiyacında kullanacağını kiracıya bildirmesi ve yine iktisaptan itibaren 6 ayın geçmesini beklemesi gerekir. İhtarın iktisaptan itibaren 1 ay içinde kiracıya keşidesi değil tebliği şarttır. Davanın iktisabı izleyen6 ay geçtikten sonra açılması süreye bağlı değildir. Aktin sonuna kadar dava ikamesi mümkündür. 1 ayın ve 6 ayın hesabında iktisap edilen gününde hesaba dahil edilmesi gerekir. 6 aylık süre dolmadan açılması nedeniyle dava reddedilirse bu süre dolduktan sonra aynı nedenle ikinci dava açılabilir. 1. davanın derdestliği ve kesin hüküm sayılması söz konusu değildir. Ancak iktisabı izleyen 1 ay içinde ihtar tebliğ edilmemişse sonradan bunun giderilmesi mümkün değildir.
Olayımızda: Davalı ile eski kiralayan arasında yapılan ve davalı tarafça itiraza uğramayan yazılı kira sözleşmesi 1.1.1994 başlangıç tarihli ve 1 yıl sürelidir. Davacı yeni malik dosyada mevcut tapu kaydına göre, kiralanan 22.9.1998 tarihinde iktisap etmiş ve iktisaptan sonra 23.9.1998 tarihinde keşide ettirdiği ve 24.9.1999 tarihinde bizzat davalıya tebliğ olunan ihtarnamesinde, kendisinin eski malikin halefi olduğunu, yazılı sözleşmeye göre akit sonunun 1.1.1999 tarihi olup, akdin bu tarihten sonra yenilenmeyeceği iradesini davalıya bildirmiştir. Davacı, aynı talep ve isteklerini dava dilekçesinde de belirterek, davayı eski malikin halefi sıfatı ile yazılı kira sözleşmesine dayanarak açtığını tekrarlamıştır.
Bu durum karşısında, davacının davasını yeni iktisaba dayandırmadığı subuta erdiğinden, davacının eski malikin halefi sıfatıyla, kira süresinin hitamı olan 1.1.1999 tarihinden önce çekmiş olduğu yazılı ihtarname ile ihtiyaç sebebiyle dava açma hakkı, kira döneminin bitmesinden sonraki 1 aylık dava süresi aranmaksızın o kira döneminin sonuna kadar saklı tutulması gerektiği yasa gereği olduğundan, davacının 12.2.1999 tarihinde açmış olduğu işbu davası süresindedir. Mahkemece yapılacak iş taraf delilleri toplanarak varılacak sonuç dairesinde, işin esasına yönelik karar vermesi gerekirken bundan zuhul olunarak davanın süre yönünden reddi usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün (BOZULMASINA) ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 29.6.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.