Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

 

Dava işyeri ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkeme davanın reddine karar vermiş hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

 

6570 sayılı Yasanın 7/b-c-ç maddelerine dayanan tahliye davasının anılan yasa maddeleriyle İİK. 272. maddesinin kıyasen uygulanması ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca kira akdinin hitamını takip eden bir ay içinde açılması gerekir. Daha önce veya bir aylık dava açma süresi içinde tahliye iradesi kiracıya bildirilmişse bu irade açıklaması süreyi koruyacağından bu bildirimi takip eden dönemin sonuna kadar dava açma hakkı saklı tutulmuş sayılır. Bu gibi durumlarda aktin başlangıcı olan ayın kirasının ihtirazı kayıtlı alınıp alınmaması önemli değildir. Bu cihet kamu düzenine ilişkin olduğu için davalı tarafça ileri sürülme şartı aranmaksızın mahkemece kendiliğinden nazara alınması gerekir.

 

Davanın süresinde açılıp açılmadığının tesbiti için öncelikle aktin başının, süresinin böylece sona eriş tarihinin bilinmesi icabeder. Davacının bu tarihleri bildirmesi gerekir. Davalı karşı çıkarsa bu cihetin bir hadise olarak çözümlenmesi, bu konuda tanık dahil taraf delillerinin toplanması gerekir.

 

Sözleşmede tahliye isteği halinde belirli bir süre önce kiracıya bu isteğin ihbar edilmesi şart koşulmuşsa ona uyulmak gerekir. Bu ihbarın yazılı yapılması öngörülmemişse sözlü yapılması da mümkündür. Ancak davacının bunu ispat etmesi icabeder.

 

Taraflar arasındaki ilk uyuşmazlık davanın süresinde açılıp açılmadığı noktasındadır. Davacı kiralananı 8.12.1997 tarihinde iktisap ettiğini, eski malik ile davalı arasındaki sözlü kira sözleşmesinin 1.1.1994 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli olduğunu bildirerek ve ona halef olarak kira sözleşmesinin hitamını takip eden bir ay içinde 26.1.1999 tarihinde açmış olduğu dava süresindedir. Davalı ise eski malik ile yapılan kira sözleşmesinin 1.12.1997 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli olduğunu, davanın süresinde açılmadığını savunmuştur. Davalının bildirdiği kira sözleşmesinin başlangıç tarihli esas alınsa bile davacı aktin yenilenmeyeceğine dair ihtarnamesini 30.12.1998 tarihinde davalıya tebliğ ettirmiştir. Bu tebliğ tarihi İİk.nun 272. maddesi ile kabul edilen bir aylık dava açma süresi içerisinde kalmaktadır. Böyle olunca başlayan yeni dönemin sonuna kadar dava açılabilir. Bu nedenle 26.1.1999 tarihinde açılan dava bu halde de süresindedir. Mahkemenin yanlış değerlendirme ile davayı süre yönünden reddetmesi hatalı olmuştur.

 

Taraflar arasındaki ikinci sorun ihtiyacın samimi olup olmadığı hususundadır. Davacı 36 m² büyüklükte bir yerde ve kirada beyaz eşya ticareti yaptığını, tahliye tehdidi altında bulunduğunu belirterek kiralananın tahliyesini istemiştir.

 

İş yerine ilişkin tahliye davalarında ihtiyaçlının kirada olması halinde ihtiyacın kabulü için ihtiyaçlının ya tahliye tehdidi altında bulunması veya kiralananın yapılacak iş için daha üstün nitelikte hiç olmazsa çalışılan yerle eş değer vasıfta bulunması gerekir. Eşdeğerlik halinde mülkiyet hakkının üstünlüğü nazara alınarak aynı işin kiralananda yapılmasında ihtiyaçlının tercihi esas alınır. Tehdit ve üstünlük koşullarından birinin varlığı ihtiyacın kabulü için yeterlidir. İkisinin bir arada bulunması gerekmez. Davacının kirada çalıştığı yerin satıldığı, yeni malikin 6.4.1999 tarihli ihtarname ile davacının tahliyesini istediği dosyaya sunulan belge ve dinlenen tanık ifadelerinden anlaşılmaktadır. Bu durumda davacının tahliye tehdidi altında bulunduğunun kabulü gerekir. Öte yandan yapılan keşif sonucu kiralananın davacının halen işini yürüttüğü yere göre daha üstün vasıfta bulunduğu da saptanmıştır. Yıllık peşin ödeneceği ihtilafsız olan 1.1.1999 - 1.1.2000 kira yılının kira parasının tahsili için icra takibi başlatılması tahliye talebinden vazgeçildiği şeklinde yorumlanamaz.

 

Açıklanan durumlar karşısında ihtiyaç iddiası subuta erdiğinden kiralananın tahliyesine karar vermek gerekirken aksi görüş ve düşünceler ile yazılı şekilde red kararı verilmesi hatalı olmuştur.

 

Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.

 

S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 28.6.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972