 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/8027
Karar No : 1998/8208
Tarih :12.10.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
SATIŞ YOLUYLA ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ
MÜTEMMİM CÜZ
ÖZET : Satış yoluyla ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde bina veya ağaç gibi muhtesat varsa, bunlar arzın mütemmim cüz-ü sayıldığından arzla birlikte satışına karar verilir. Ancak bunların bir kısım paydaşlara aidiyetine ilişkin tapuda şerh varsa veya bu hususta tüm paydaşlar ittifak ediyorlarsa, o takdirde değerlere göre oran kurulması ve satış parasının bu oran esas alınarak dağıtılması gerekir.
(743 s. MK. m. 619, 591)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan ortaklığın giderilmesi davasına dair karar davalılardan M. Ayşe tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava bir parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar vermiş hüküm davalılardan Makbule Ayşe vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Satış yoluyla ortaklığın giderilmesi istenilen taşınmaz üzerinde bina ağaç vesaire gibi muhtesat varsa bunlar MK. 619. maddesi uyarınca arzın mütemmim cüz-ü sayıldığından arzla birlikte satışına karar verilir. Ancak bunların bir kısım paydaşlara aidiyetine ilişkin tapuda şerh varsa veya bu hususta tüm paydaşlar ittifak ediyorsa o takdirde değerlere göre oran kurulması ve satış parasının bu oran esas alınarak dağıtılması gerekir. Oran kurulurken muhtesatın ve arzın dava tarihi itibariyle ayrı ayrı değeri takdir ettirilir, bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri saptanır, bulunan tüm değer muhtesat bedeline ve arzın kıymetine ayrı ayrı oranlanarak yüzde itibariyle ne kadarının muhtesata ne kadarının arza isabet ettiği belirlenir. Satış bedelinin dağıtımında da bulunan bu yüzde nispetler göz önünde tutularak muhtesata isabet eden kısmın sadece muhtesat sahibine veya payları nispetinde sahiplerine arza isabet eden kısmında pay(arı oranında tüm paydaşlara verilmesi icap eder.
Muhtesatın arzın paydaşlarına değil de 3. şahsa aidiyetinin anlaşılması halinde bu şahsın muhtesat nedeniyle davaya 'dahil etme ve ona satış bedelinden pay verme mümkün değildir.
Olayımızda: Ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerindeki tek katlı yığma kargir yapının davalılardan Makbule Ayşe'ye ait olduğu hususunda davanın bir kısım davalıların yokluğunda görülmesi nedeniyle tarafların ittifakı yok ise de temyiz edenin sıfatı ve hüküm diğer taraflara tebliğ edildiği halde temyiz etmediklerinden binanın adı geçene aidiyeti hususu kesinleşmiştir. Bu durumda yukarıda açıklandığı şekilde satış bedelinin bilirkişinin belirlediği oran dahilinde dağıtımına karar verilmesi gerekirken bundan zühul olunarak yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır:
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 12.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.